Καταργήθηκε το καταφύγιο του Τελεθρίου

Πρόσφατα ύστερα από πρόταση των Κυνηγετικών Συλλόγων της Βόρειας Εύβοιας έγινε η κατάργηση του μοναδικού καταφυγίου θηραμάτων στη Βόρεια Εύβοια, του Τελεθρίου. Η πρόταση έγινε προς το Δασαρχείο Ιστιαίας που έπρεπε να απαντήσει σε διαταγή του υπουργείου Γεωργίας αν θα διατηρούσε το εν λόγω καταφύγιο.

Το ζήτημα δεν είναι διαδικαστικό, είναι ουσιαστικό, διότι η κοινή λογική λέει ότι και η άγρια φύση πρέπει να έχει ένα κομμάτι ζωής να καταφεύγει και το δικαίωμα αυτό το έχει από τον ίδιο το δημιουργό κι από τους ανθρώπινους νόμους.

Όμως αρμόδιοι να δικαιολογήσουν την πρόταση αυτή είναι οι ίδιοι οι κυνηγοί.

Η «Βόρεια Εύβοια» φιλοξενεί την άποψη που ήταν συγχρόνως και πρόταση προς το Δασάρχη Ιστιαίας του Κυνηγετικού Συλλόγου Λ. Αιδηψού και του προέδρου κ. Βασίλη Μάγγου.

"Ένα πάγιο αίτημα του Κυνηγετικού Συλλόγου Λ. Αιδηψού είναι η τροποποίηση του καταφυγίου του Όρους Τελέθριο.

Το αίτημα αυτό σας το έχουμε κάνει γνωστό κατά τα παρελθόντα έτη 1998-1999 με πρακτικά των Γενικών Συνελεύσεων. Στη φετινή Γενική Συνέλευση η συζήτηση με ανταλλαγή εμπειριών και απόψεων, οδήγησε στην απόφαση ότι το καταφύγιο του όρους Τελέθριο ουδέποτε λειτούργησε ως καταφύγιο θηραμάτων, αλλά επιβλαβών και λαθροθηρών και για τους λόγους που πιο κάτω αναλυτικά αναφέρουμε θα πρέπει να καταργηθεί. Αλλωστε ένα διάστημα 26 ετών για καταφύγιο είναι πάρα πολύ μεγάλο.

Στο όρος Τελέθριο, σε υψόμετρο 800 περ. μέτρων από το 1975 ευρίσκεται το καταφύγιο θηραμάτων συνολικής έκτασης 23.000 χιλιάδων στρεμμάτων.

Η μεγαλύτερη έκταση του καταφυγίου είναι δασοσκεπής (δρυς) ενώ ένα πολύ μικρό μέρος αποτελείται από χορτολιβαδικές και χέρσες εκτάσεις. Η αυτοφυής χλωρίδα της περιοχής αποτελείται από δρυς κατά κύριο λόγο - πεύκα - πλατάνια - καστανιές - αραίους - κουμαριές - πουρνάρια - σκοίνα - κότσικιες κ.ά. Η ενδημική πανίδα απαρτίζεται από αλεπούδες, κουνάβια κατά κύριο λόγο - ερπετά - αρπακτικά πτηνά όπως κουρούνες - καρακάξες - κίσσες, ελάχιστους λαγούς - περιορισμένο αριθμό ζαρκαδιών. Κατά περιόδους και ανάλογα με τις κλιματολογικές συνθήκες επισκέπτονται την περιοχή τους χειμερινούς μήνες αποδημητικά όπως μπεκάτσες, τσιχλοειδή και φάσσες. Συγκριτικά δε με περιοχές όπως επιτρέπεται το κυνήγι η στρεμματική αναλογία ανά θήραμα είναι παρά πολύ φτωχή. Αυτό οφείλεται στην εγκατάλειψη της περιοχής λόγω το ότι δεν χρησιμοποιείται για κυνήγι, στην ασύδοτη δράση ορισμένων λαθροθηρών διότι δεν τους ανταγωνίζεται ο κυνηγός.

Παρατηρώντας δε τον αριθμό των αποδημητικών ειδών είμαστε σε θέση να διαπιστώσουμε την άποψη ότι η αναλογία θηραμάτων / ανά στρέμμα είναι μικρή συγκρίνοντας το με οποιοδήποτε άλλο βιότοπο της περιοχής, διότι τόσο η παροχή τροφής όσο και η προσφερόμενη κάλυψη στα θηράματα δεν είναι επαρκής.

Το εν λόγω καταφύγιο στα 26 χρ. της ύπαρξής του δεν προσέφερε το παραμικρό στην ανάπτυξη της ενδημικής θηραματοπανίδας όπως ήταν ο αρχικός σκοπός του. Αν δε αναλογισθεί κανείς ότι όλοι στην ευρύτερη περιοχή μιλούν για τα «ολίγα εναπομείναντα ζαρκάδια» τότε το μέγεθος της αποτυχίας του γίνεται ακόμη μεγαλύτερο. Οι αυξητικές τάσεις των εν αυτώ θηραμάτων ήταν φθίνουσες.

Δεν μπορεί δε να αποτελέσει καταφύγιο άγριας ζωής στο μέλλον διότι:

1ον. Δεν είναι η θηρευτική πίεση ο καθοριστικός παράγοντας για την ανάπτυξη ενός ενδημικού είδους αλλά το είδος του βιότοπου η παροχή τροφής και κάλυψης, πράγμα που ο συγκεκριμένος χώρος δεν μπορεί να αποτελέσει διότι π.χ. ο λαγός δεν αναπτύσσεται σε δάση δρυός, κλειστά μέρη, δεν είναι ο βιότοπός του. Το ίδιο μπορούμε να ισχυριστούμε και για την πέρδικα η οποία δεν παρουσιάζεται πουθενά στο συγκεκριμένο μέρος. Το ζαρκάδι αν κρίνουμε απ' το γεγονός ότι ο μεγαλύτερος αριθμός του βρίσκεται εκτός καταφυγίου (στο «σκληρό») φαίνεται να μην προτιμά το βιότοπο αυτό. Αλλωστε το ζαρκάδι δεν χρειάζεται καταφύγιο διότι το προστατεύει η απαγόρευση κυνηγιού του. Τέλος για τα υπόλοιπα είδη της άγριας πανίδας - αλεπού - κουνάβι - κορακοειδή - αποδημητικά - ουδέποτε η ανάπτυξή τους συνδέθηκε με την ύπαρξη και όχι του καταφυγίου για τον απλούστατο λόγο ότι κανείς κυνηγός δε θηρεύει τα αρπακτικά, δεν διατρέχουν κανένα κίνδυνο (θηλαστικά ή πτερωτά) και η μετανάστευσή τους όπως και τα αποδημητικά γίνεται σε πολύ μεγάλες εκτάσεις, πέραν των ορίων των καταφυγίων.

Η δεύτερη συνισταμένη της ύπαρξης καταφυγίου άγριας ζωής συνδέεται με την αυτοφυή χλωρίδα της περιοχής. Όλο αυτό το διάστημα της ύπαρξης του καταφυγίου και μάλιστα πιο έντονα τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε μια σύγκρουση απ' τη μια πλευρά του ανθρώπου και της φύσης απ' την άλλη.

Παντού διανοίξεις δρόμων, παράνομη υλοτομία, υπερβολική βόσκηση, διαβρώσεις του εδάφους κ.λ.π. με αποτέλεσμα να μην υπάρχει αυτό το αυθεντικό στοιχείο που θα στοιχειοθετούσε την ύπαρξη ενός τόπου κατάλληλου και αναγκαίου ως διατηρητέου, ως καταφυγίου. Τα ολίγα αγροστώδη και αρωματικά φυτά που φύονται σε ελάχιστες τοποθεσίες στα όρια του καταφυγίου, το είδος των θάμνων και των δένδρων αλλά και η πυκνότητά τους απαντώνται σε οποιοδήποτε ορεινό - ημιορεινό σημείο της Β. ΕΥΒΟΙΑΣ και μάλιστα με μεγαλύτερη συχνότητα.

Η συνέχιση λοιπόν της διατήρησης του καταφυγίου θηραμάτων στο όρος Τελέθριο ως καταφύγιο άγριας ζωής δε συμφωνεί και δεν πληροί κανέναν από τους όρους του άρθρου 57 του Ν. 2637/99 παρ. 3 (5). Με βάση δε τους περιορισμούς που αυτό θέτει για τις ανθρώπινες δραστηριότητες, θα δημιουργηθούν πρόσθετα προβλήματα διότι στα όρια του καταφυγίου ασκείται υλοτομία σε εντατικό ρυθμό και βόσκηση.

Το άνοιγμά του, σαν ελεύθερος κυνηγότοπος στους κυνηγούς πέρα απ' την ικανοποίηση έως πάγιου αιτήματος των μελών μας θα έχει μόνο ευεργετικά αποτελέσματα διότι:

1) Λόγω της παρουσίας των κυνηγών στην περιοχή θα μειωθεί ο κίνδυνος πυρκαγιών, πράγμα ιδιαίτερα ανησυχητικό τους θερμούς μήνες,

2) Θα συμβάλλει στην μείωση της λαθροθηρίας από ορισμένους οι οποίοι επωφελούμενοι της απουσίας των κυνηγών λεηλατούν την περιοχή κατά τη περίοδο του κυνηγίου. Είναι πλέον κανόνας ότι όπου επιτρέπεται το κυνήγι είναι μειωμένα τα κρούσματα λαθροθηρίας.

3) Θα διευρυνθεί ο κυνηγετικός χάρτης της περιοχής με αποτέλεσμα χρόνο ηρεμίας και λιγότερη θηραματική πίεση στο εναπομένον ενδημικό θήραμα. Τα τελευταία χρόνια με τη εξαφάνιση των ελωδών περιοχών γύρω από το μεγάλο και μικρό διβάρι καθώς και του Πάντερμου, την αποψίλωση της περιοχής Αγιος - Βαρβάρα - Πάντερμος, το κλείσιμο του Αγιόκαμπου λόγω δόμησης, ο κυνηγετικός χώρος συρρικνώθηκε σημαντικά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ένα σημαντικό τμήμα κυνηγών υδροβίων και παρυδάτιων θηραμάτων να μετατραπούν σε κυνηγούς λαγού-μπεκάτσας κ.λ.π., αλλά σε πιο περιορισμένο χώρο άσκησης κυνηγίου. Έτσι η πίεση που δέχεται το θήραμα και δε το ενδημικό είναι αρκετά μεγαλύτερη με δυσάρεστες συνέπειες. Το άνοιγμα λοιπόν ενός ακόμη χώρου στο κυνήγι θα αποσυμφορήσει την κατάσταση δημιουργώντας καλύτερες συνθήκες διαβίωσης στα ίδια τα θηράματα. Τελικά εκείνο που νομίζουμε ότι χρειάζεται δεν είναι η ύπαρξη ενός ακόμα χώρου απαγόρευσης κυνηγιού που ως γνωστόν έως τώρα έχει αποτύχει παταγωδώς, αλλά ενός συμβατού με τη σύγχρονη πραγματικότητα διαχειριστικού προγράμματος ώστε να παραδώσουμε στις επόμενες γενεές καλύτερο φυσικό περιβάλλον, περισσότερα είδη της άγριας ζωής, και το κυριότερο την εικόνα του κυνηγού ως σύγχρονο διαχειριστή και ευσυνείδητο ρυθμιστή της άγριας ζωής.

Επίσης πιστεύουμε ότι αλυσιδωτές βραχυχρόνιες απαγορεύσεις θήρας που θα καλύπτουν διαδοχικά περιοχές ανάλογα με την τάση των θηραματικών πληθυσμών βοηθούν στη διατήρηση των θηραματικών πληθυσμών σε υψηλά επίπεδα καθώς επίσης κατανέμουν και τη θηραματική πίεση".