Τουριστικές γωνιές στην πόλη μου - Παραδοσιακά ξενοδοχεία

Την Πέμπτη 9 Ιουνίου 2005 και ώρα 20.30 έγινε η παρουσίαση-ημερίδα του προγράμματος Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης "Τουριστικές γωνιές στην πόλη μου - Παραδοσιακά ξενοδοχεία" με το οποίο ασχολήθηκαν από το Γενάρη μέχρι και τον Ιούνιο του 2005 οι μαθητές της ΣΤ τάξης του Δημοτικού Σχολείου Λουτρών Αιδηψού, με τη βοήθεια των δασκάλων τους Φώτου Βασιλικής και Γιάννη Μαυροζούμη.

Η εκδήλωση έλαβε χώρα στην αυλή του σχολείου και ήταν η μία από τις 3 μέρες των αθλητικών-πολιτιστικών εκδηλώσεων του σχολείου. Στην αρχή της ημερίδας έγινε χαιρετισμός από τον διευθυντή του σχολείου κ. Νικόλαο Μπέλλο ο οποίος καλωσόρισε τους προσκεκλημένους και τον κόσμο που είχε γεμίσει την αυλή του σχολείου. Κατόπιν η συντονίστρια του προγράμματος δασκάλα κ. Βασιλική Φώτου αναφέρθηκε διεξοδικά στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και στο συγκεκριμένο πρόγραμμα για τα Παραδοσιακά Ξενοδοχεία της Αιδηψού. Αφού διαβάστηκαν χαιρετισμοί των προσκεκλημένων που δεν μπόρεσαν να παραβρεθούν στην εκδήλωση - του Υφυπουργού Τουρισμού κ. Λιάσκου και της Υπεύθυνης προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στο Νομό Εύβοιας κας Καλαμπαλίκη - άρχισε η παρουσίαση του προγράμματος που περιλάμβανε τα παρακάτω.

Α. Αναλυτική παρουσίαση των αποτελεσμάτων, από την Έρευνα Πεδίου, από τους ίδιους τους μαθητές με παράλληλη προβολή στοιχείων και φωτογραφιών (Ιστορικά στοιχεία Αιδηψού- Υδροθεραπεία από τα αρχαία χρόνια έως σήμερα - Τα πρώτα ξενοδοχεία της Αιδηψού -Διατηρητέα κτίρια που επισκεφτήκαν με συνοδεία μηχανικού και αρχιτέκτονα -Συνεντεύξεις - Εκδρομή στο ΚΠΕ Υπάτης κλπ) καθώς και χαιρετισμός του μηχανικού- συνεργάτη του προγράμματος κ. Δημήτρη Δημητρίου.

Β. Προβολή DVD με τις δραστηριότητες των παιδιών κατά την εκτέλεση του προγράμματος αλλά και με ιστορικά στοιχεία της Αιδηψού (το DVD είναι παραγωγή δική μας)

Γ. Θεατρική παράσταση με το Θεατρικό έργο "Εις την Αιδηψόν", που έγραψε η δασκάλα κ. Φώτου και έπαιξαν οι μαθητές που συμμετείχαν στην Περιβαλλοντική Ομάδα, με μεγάλη επιτυχία.

Δ. Χαιρετισμό από τον Σχολικό Σύμβουλο κ. Παπαγεωργίου που αναφέρθηκε στα προγράμματα Περιβαλλοντικής και στο συγκεκριμένο που παρακολούθησε και από κοντά την εκτέλεσή του.

Ε. Έκθεση ζωγραφικής και φωτογραφίας με έργα ζωγραφικής που δημιούργησαν οι μαθητές με τη βοήθεια της ζωγράφου κας Μαυρίδου καθώς και έκθεση φωτογραφίας των Παραδοσιακών Ξενοδοχείων τότε και σήμερα.

Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν ο Σχολικός Σύμβουλος κος Γεώργιος Παπαγεωργίου, ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου κος Γιάννης Τσιρογιαννίδης, ο Αρχιερατικός Επίτροπος Αιδηψίων πατήρ Ηλίας Ευθυμιόπουλος, ο πρόεδρος Ξενοδόχων Αιδηψού, οι δάσκαλοι του σχολείου, καθώς και συνταξιούχοι εκπαιδευτικοί της πόλης και πλήθος κόσμου. Μετά την παρουσίαση έγινε και σύντομη τελετή αποφοίτησης των μαθητών της Στ τάξης. Η εκδήλωση έκλεισε με μπουφέ και γλέντι που έγινε στον κήπο του σχολείου.

Ιστορία των ιαματικων πηγών Αιδηψού
Οι ιαματικές πηγές της Αιδηψού ήταν γνωστές από τα μυθικά χρόνια ως λουτρά του Ηρακλή. Στα λουτρά της Αιδηψού είχαν αναφερθεί ο Ηρόδοτος, ο Αριστοφάνης, ο Ιπποκράτης, ο Πλούταρχος κι άλλοι. Οι Ρωμαίοι λάτρευαν τα θεραπευτικά νερά της πόλης μας. Ο Ρωμαίος στρατηγός Σύλλας έκανε τα μπάνια του εδώ για να θεραπευτεί από την ποδάγρα που τον ταλαιπωρούσε. Επίσης η Αιδηψός ήταν γνωστή στα χρόνια του Βυζαντίου και ιδιαίτερα του Μεγάλου Κωνσταντίνου. Ακόμα και κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας η πόλη δεν παρήκμασε.

Υδροθεραεία - Επίδραση των ιαματικών νερών στον οργανισμό
Τα ιαματικά νερά της Αιδηψού θεραπεύουν ασθένειες που αφορούν κυρίως τα οστά και τους μυς και λιγότερο γυναικολογικές και αναπνευστικές παθήσεις.

Οι πηγές είναι κατά 90% θειούχες και κατά 10% ραδιούχες. Η θερμοκρασία τους είναι 75° C έως 82° C . Η θερμοκρασία τους όμως μειώνεται με κρύο ιαματικό νερό και φτάνει περίπου τους 30° C έως 34° C.

Προτείνονται 15 έως 20 λούσεις διάρκειας 15 έως 20 λεπτών η καθεμιά. Οι πιο κατάλληλοι μήνες για λουτροθεραπεία είναι ο Μάιος, ο Ιούνιος, ο Σεπτέμβριος και ο Οκτώβριος. Τα νερά δεν πρέπει να χρησιμοποιούν οι πάσχοντες από καρδιακές και αναπνευστικές παθήσεις.

Το σύνολο του ιατρικού κόσμου παραδέχεται σήμερα την αξία των πηγών της Αιδηψού καθώς και τη θεραπευτική τους επίδραση σε διάφορες ασθένειες.

Ο άνθρωπος, το περιβάλλον του και ο ιαματικός τουρισμός
Ανθρωπος και φυσικό περιβάλλον είναι έννοιες στενότατα συνδεδεμένες. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι οι μεγαλύτεροι πολιτισμοί ανά τους αιώνες αναπτύχθηκαν σε περιοχές φυσικά χαρισματικές, όπως ο ελληνικός χώρος.

Η ανθρώπινη σωματική, αλλά και ψυχική υγεία, είναι αναγκαστικά συνυφασμένη με τις συνθήκες του φυσικού περιβάλλοντος.

Ο άνθρωπος, όμως, αναγκάστηκε κάποτε να αναζητήσει αλλαγές των συνθηκών ζωής του με σκοπό την αποκατάσταση της υγείας του, δηλαδή την "ίαση". Αναπτύχθηκε έτσι λοιπόν μια πρώτη μορφή τουρισμού στον αρχαίο πολιτισμό, "ο ιαματικός τουρισμός".

Σε όλες τις θρησκείες και λαούς έχει τιμηθεί το νερό (Πέρσες, Αιγύπτιοι, Έλληνες. Το νερό λοιπόν, σαν το σπουδαιότερο φυσικό αγαθό, χρησιμοποιείται καθημερινά και με διάφορους τρόπους απ' όλους τους ζωντανούς οργανισμούς. Οι βασικότεροι από τους τρόπους αυτούς είναι η πόση (βασική ανάγκη), η πλύση και η λούση (ευεξία και υγεία).

Στα χρόνια του Ομήρου το λουτρό είχε τη σημασία της καλής υποδοχής των ξένων.

Στα ονομαστά Ασκληπιεία της Αθήνας, της Επιδαύρου,της Τρίκκης, της Κω, της Περγάμου κ.α. οι ιερείς προσπαθούσαν να θεραπεύσουν τους ασθενείς με προηγμένες μεθόδους (ψυχοθεραπεία, αυθυποβολή, υγιεινή διατροφή), αλλά χρησιμοποιώντας και την υδροθεραπεία με νερό πηγών και ποταμών.

Στα μέσα του 5ου πΧ αιώνα ο Ιπποκράτης, μεταξύ των τόσων καινοτομιών που εισάγει στον χώρο της ιατρικής, θεμελιώνει την υδροθεραπεία σαν μέθοδο ίασης πολλών ασθενειών με μεγάλη επιτυχία.

Από τη Ρωμαϊκή κυριαρχία, όπου η λουτροθεραπεία καθιερώνεται σαν, σχεδόν, βασική ανάγκη υγιών και μη. Όμως οι χώροι των λουτρών μετατρέπονται σιγά σιγά σε χώρους χλιδής και ακολασίας από τους Ρωμαίους. Τόποι πχ σαν την Αιδηψό της Εύβοιας έγιναν τόποι κατάρας και ερήμωσης. Αυτή ακριβώς ήταν και η αιτία που οδήγησε τους χριστιανούς, μετά την επικράτηση του Χριστιανισμού, να γίνουν αμείλικτοι διώκτες των λουτροθεραπευτηρίων.

Παρόλα αυτά όμως οι Βυζαντινοί γιατροί συνέχισαν τη θεραπευτική της αρχαιότητας, με την υδροθεραπεία να αποτελεί σημαντικό θεραπευτικό όπλο των ιατρών της εποχής.

Τον 17ο αιώνα, αρχικά στη Γαλλία και μετά και στη Γερμανία, διαπιστώνεται μετά από χημικές αναλύσεις πως η ευεργετική επίδραση των νερών σε κάποιες παθήσεις οφείλεται σε βιοχημικά στοιχεία του νερού.

Συμπερασματικά λοιπόν καταλήγουμε πως το νερό και η σημασία του για τα πλάσματα της φύσης είναι ζωοδόχος

Κατασκευή κτηρίων
Η πέτρα Αιδηψού είναι το στοιχείο που χρησιμοποιούσαν για την στήριξη των παλαιών κτιρίων της πόλης. Σπουδαίοι ντόπιοι τεχνίτες έπαιρναν σφυρί και καλέμι για να λαξεύσουν την πέτρα και να της δώσουν σχήμα.

Η τοιχοποιΐα από πέτρα αποτελούσε τον φέροντα οργανισμό του κτιρίου. Τη συναντούμε σε βάθος ακόμη και δύο μέτρων κάτω από τη γη, για τη στήριξη του οικοδομήματος. Η φέρουσα τοιχοποιΐα ξεκινά με πλάτος περίπου ενός μέτρου κι όσο ανεβαίνει το πλάτος ελαττώνεται. Οι τοίχοι ενώνονται σταυρωτά με τετραγωνισμένες πέτρες.

Τα πατώματα ήταν από ξύλο, κυρίως, γιατί δεν γινόταν ευρεία χρήση του σκυροδέματος. Στις πόρτες και στα παράθυρα, όπου ελαττώνεται η φέρουσα ικανότητα του κτιρίου, χρησιμοποιούσαν πρέκι ξύλινο ή πέτρες με σφήνα στη μέση.

Το γέμισμα του κενού ανάμεσα στις πέτρες λέγεται αρμολόγηση και τα υλικά που χρησιμοποιούσαν ήταν τσιμέντο, ασβέστης κι άμμο

Αίγλη
Στη συνέντευξή μας με τον κ. Πλάτωνα Τριανταφύλλου, ιδιοκτήτη του ξενοδοχείου Αίγλη, μάθαμε πολλά για την ιστορία του. Το "Αίγλη" χτίστηκε το 1931 με σχέδια του Κύπριου αρχιτέκτονα Μπίρη, Πρύτανη του Πολυτεχνείου. Ήταν το πρώτο κτίριο στην Αιδηψό, όπου χρησιμοποιήθηκε στο σκελετό μπετόν. Πέτρα υπήρχε στην τοιχοποιία. Τα υλικά έρχονταν με καράβι από τη Χαλκίδα. Εργολάβος ήταν κάποιος συγγενής του ιδιοκτήτη με το όνομα Φιλίππου και ο Κώστας Ευθυμιάδης από δω. Η κατασκευή του κράτησε ένα μόνο χρόνο, ρεκόρ για τα δεδομένα εκείνης της εποχής. Κατά τον ελληνοϊταλικό πόλεμο το ξενοδοχείο επιτάχθηκε κι έγινε νοσοκομείο κρυοπαγημάτων. Το 1941 μετατράπηκε σε αναρρωτήριο από τους Γερμανούς για στρατιώτες από τη μάχη της Κρήτης. Επίσης έγινε στρατώνας από τους Ιταλούς.

Στην Αίγλη έχουν μείνει πλήθος επωνύμων: άνθρωποι της πολιτικής, των γραμμάτων και των τεχνών, όλη η αφρόκρεμα. Έχουν γυριστεί ακόμα αρκετές ταινίες.

Το ξενοδοχείο έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο. Έχει 56 δωμάτια, υδροθεραπευτήριο κι απασχολεί 12 άτομα. Τα δυνατά του σημεία είναι το όμορφο, καλαίσθητο περιβάλλον του κι ο φλοίσβος της θάλασσας.

"Αισθάνομαι πολύ ευτυχής, γιατί έκανα το καθήκον μου απέναντι στην πόλη μου διατηρώντας αυτό το ξενοδοχείο". Αυτά ήταν τα τελευταία λόγια του κυρίου Πλάτωνα και η συνέντευξη τελείωσε.

Κατόπιν ο γιος του κ. Πλάτωνα, ο κ. Αλκιβιάδης Τριανταφύλλου, μας ξενάγησε σ' όλο το ξενοδοχείο. Είδαμε τα δωμάτια, τους χώρους υποδοχής, διαβάσαμε αφιερώσεις επωνύμων και φωτογραφηθήκαμε με τους ιδιοκτήτες.

Ήπιαμε και την πορτοκαλαδίτσα μας!!!

Ιστιαία
Επισκεφτήκαμε το ξενοδοχείο "Ιστιαία" όπου πήραμε συνέντευξη από έναν απ' τους σημερινούς ιδιοκτήτες τους, τον κ. Παραγκαμιάν. Το ξενοδοχείο κτίστηκε σε 3 φάσεις από το 1908 ως το 1924. Τότε κατασκευάστηκε και το Κύμα, όπου ήταν ενιαίο με το Ιστιαία. Αρχιτέκτονες ήταν κάποιοι μαθητές του Γερμανού αρχιτέκτονα Τσίλερ. Οι οικοδόμοι του, ντόπιοι αλλά και Γιαννιώτες, δούλευαν επιδέξια την πέτρα. Οι πρώτοι του ιδιοκτήτες ήταν οι Οικονόμου από την Ιστιαία γι' αυτό και ονομάστηκε έτσι το ξενοδοχείο. Το 1997 αγοράστηκε από τον ομιλούντα και είναι εταιρία με τον κ. Ανδρίτσο.

Το Ιστιαία φιλοξένησε το 1922 Μικρασιάτες πρόσφυγες. Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου χρησιμοποιήθηκε ως νοσοκομείο από τους Ιταλούς. Τότε καταστράφηκε και η επίπλωσή του που ήταν γερμανική. Το 1988 χαρακτηρίστηκε διατηρητέο.

Αποτελείται από 33 δίκλινα δωμάτια. Απασχολεί 12 άτομα σε διάφορους τομείς. Τα δυνατά σημεία του ξενοδοχείου είναι ότι βρίσκεται στον παραλιακό δρόμο, στη θάλασσα, έχει υδροθεραπευτήριο και είναι παραδοσιακό κτίριο, δροσερό και καλαίσθητο, γι' αυτό και η πελατεία του είναι σταθερή και ευχαριστημένη.

Μετά από την συνέντευξη ξεναγηθήκαμε στο υπό ανακαίνιση υδροθεραπευτήριο του ξενοδοχείου καθώς και σε κάποιους κοινόχρηστους χώρους του. Έτσι, και μετά από το χυμό που μας κέρασαν, τελείωσε ή επίσκεψή μας στο ξενοδοχείο Ιστιαία.

Θέρμαι Σύλλα
Κατά την επίσκεψή μας στο ξενοδοχείο Θέρμαι Σύλλα, μας υποδέχτηκε ο διευθυντής του ξενοδοχείου κ. Γυφτέας, καθώς και το προσωπικό του ξενοδοχείου, όπου πρόθυμα μας έδωσαν διάφορες πληροφορίες, αφού πρώτα μας κέρασαν ένα χυμό στο εστιατόριο του ξενοδοχείου.

Το Θέρμαι Σύλλα, το παλαιότερο ξενοδοχείο της Αιδηψού, χτίστηκε το 1896 και ήταν ιδιοκτησία του μεγαλοϊδιοκτήτη της Β. Εύβοιας Ερρίκου Τομπάζη. Σήμερα ανήκει στην εταιρία ΑΝΚΑΡ. Έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο.

Τα δωμάτια του ξενοδοχείου είναι 108 κι απασχολεί 80 άτομα περίπου σε διάφορους τομείς. Σ' αυτό υπάρχουν ιαματικά λουτρά (SPA). Σε μια αξιολόγηση που έγινε από επαγγελματίες στον τομέα των SPA κατετάγη στα 10 καλύτερα της Ευρώπης καταλαμβάνοντας την 6η θέση. Αυτό εξάλλου είναι και το δυνατό του σημείο: Το φυσικό ιαματικό του νερό, η δυνατότητά του για πολλές θεραπείες κι αναζωογόνηση, καθώς και η άρτια εκπαίδευση του προσωπικού.

Λειτουργεί όλο το χρόνο. Η πελατεία του είναι 95% Έλληνες και 5% ξένοι. Στο Θέρμαι Σύλλα έχουν μείνει κατά καιρούς διάφορες προσωπικότητες της πολιτικής, πνευματικής και καλλιτεχνικής ζωής της χώρας μας. Το ξενοδοχείο είναι φημισμένο τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.

Κατόπιν ο κ. διευθυντής μας ξενάγησε σε διάφορους κοινόχρηστους χώρους του ξενοδοχείου. Επισκεφτήκαμε την εξωτερική του πισίνα καθώς και το SPA. Εκεί μας δόθηκε και διαφημιστικό υλικό. Βγάλαμε και τις απαραίτητες φωτογραφίες και φύγαμε όλοι γοητευμένοι από αυτήν την επίσκεψη.

Αρχιτεκτονική
Στη δυτική Ευρώπη το 18ο αιώνα ξεκίνησε το κίνημα της νεοκλασικής αρχιτεκτονικής που βασιζόταν στην αρχιτεκτονική των κλασικών χρόνων του 5ου αιώνα π.Χ., την οποία βλέπουμε στον Παρθενώνα, το Ερεχθείο και αλλού.

Όταν γίναμε ελεύθερο κράτος το 1833, οι Βαυαροί αρχιτέκτονες επέβαλαν στη χώρα αυτό το αρχιτεκτονικό λεξιλόγιο, το νεοκλασικό, δηλαδή.

Στην πόλη μας τα παλαιά κτίρια δεν είναι αμιγώς νεοκλασικά. Έχουν, όπως λέμε στη "γλώσσα" της αρχιτεκτονικής, εκλεκτιστικό λεξιλόγιο, δηλαδή πολλούς ρυθμούς. Τα περισσότερα απ' αυτά χαρακτηρίστηκαν ιστορικά διατηρητέα μνημεία το 1987 όταν υπουργός Πολιτισμού ήταν η Μελίνα Μερκούρη. Ως έργα τέχνης με ιδιαίτερο μορφολογικό και αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον χαρακτηρίστηκαν το "Θέρμαι -Σύλλα", το "Ηράκλειον" και το "Αι Πηγαί".

Ηράκλειο
Κτίριο εκλεκτιστικό. Τα θολωτά παράθυρα παραπέμπουν στην αραβική αρχιτεκτονική. Οι απολήξεις της κολώνας είναι δείγμα ιωνικού ρυθμού. Όπως και το τριγωνικό κομμάτι στη στέγη θυμίζει το αέτωμα του Παρθενώνα.

Στάδιο
Απλό και λιτό. Δείγμα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, θυμίζει μεγέθυνση ενός απλού σπιτιού. Αποτελείται από μια βάση παραλληλόγραμμου και μια στέγη με τέσσερις κλίσεις. Η λαϊκή αρχιτεκτονική εφαρμόστηκε στις ελληνικές πόλεις από τους μάστορες μετά το 1880.

Αι Πηγαί
Κτίριο εκλεκτιστικό. Στον τελευταίο όροφο βλέπουμε δυο συμμετρικούς όγκους, τα μπόου - γουίντοους, τα οποία έχουν χρήση λιακωτού, αγγλικής επιρροής, γιατί στην Αγγλία η ηλιοφάνεια ήταν περιορισμένη. Επίσης έχει μπαρόκ στοιχεία.

Παλλάδιο
Είναι μια πιο χαρακτηριστική περίπτωση κτιρίου με νεοκλασικά στοιχεία. Αυτό το δείχνουν οι σκοτίες στο σοβά και τα γείσα με σοβά στην απόληξη της στέγης.

Αθήνα
Παρατηρούμε τα τελειώματα στη γωνία του κτιρίου όπου υπάρχει επανάληψη κορινθιακής κολώνας.