Ο βυζαντινός ναός της Θεοτόκου στον Μαραθιά Αιδηψού
Απ΄ αυτό το φύλλο ξεκινάμε την παρουσίαση θεμάτων αγνώστων, αδημοσίευτων που έχουν σχέση με ιστορία, λαογραφία και φύση. Η Β.Ε έχει συγκεντρωμένο υλικό που χρήζει δημοσίευσης. Αυτό έχει προκύψει από τις αποδράσεις ομάδας παιδιών που οδοιπορώντας, φωτογραφίζουν και συλλέγουν στοιχεία για την φύση και την ιστορία της βόρειας Εύβοιας. Πολλές φορές ανακοινώνουμε ότι μπορείτε και σεις να συμμετέχετε στις περιηγήσεις αυτές. Όμως ανταπόκριση δεν είδαμε καμιά. Δεν στενοχωριόμαστε και συνεχίζουμε εμείς οι δέκα. Πάντως αν κάποιος αλλάξει γνώμη και θέλει να περπατήσει στα βουνά και στα λαγκάδια της Βόρειας Εύβοιας, ας τηλεφωνήσει στο 6972230401 για πληροφορίες.
Την Κυριακή 18 Μαΐου κάνουμε την εξής διαδρομή: Γαλατσάδες- παλιά βρύση- λίμνες Τελεθρίου- Μονή Αγίου Γεωργίου- Ήλια. Εκεί θα φάμε για να αναπληρώσουμε τις θερμίδες που θα κάψουμε. Όσοι πιστοί προσέλθετε..
Ο Ναός της Θεοτόκου της Αιδηψού: μοναδική για τον τρούλο της σε όλη την Ελλάδα!!!
Στην θέση Μαραθιάς της Αιδηψού πίσω από τον κόλπο των Γιάλτρων σώζεται ένα τμήμα, μόνο ο νάρθηκας του Ναού της Θεοτόκου της Μαραθιάς. Η τοποθεσία που κτίστηκε είναι απρόσιτη, μέσα σε πυκνό δάσος, πάνω σε ύψωμα, ατενίζοντας τα νερά του διαύλου των Ωρεών.
Ο πρώτος που αναφέρει αυτήν την εκκλησιά είναι ο Γ. Λαμπάκης το 1897. " ο παρά την Αιδηψόν εις θέση Μαραθέα ναός της Θεοτόκου λόγου άξιος δια τον κυκλικόν αυτού νάρθηκα" ο Θ. Σκούρας στο βιβλίο του Χριστιανικά μνημεία της Εύβοιας αναφέρει: το μισό οικοδόμημα της Θεοτόκου, ο κυρίως ναός, είναι τελείως γκρεμισμένος ενώ ο νάρθηκας ευτυχώς διατηρείται και έτσι μελετήθηκε η μοναδικότητα αυτής της εκκλησιάς. Ο σχεδόν κυκλικός νάρθηκας έχει τρούλο κάτι που δεν υπάρχει σε άλλη εκκλησιά τουλάχιστον στον Ελληνικό χώρο. Την μοναδικότητα αυτή εντόπισε και ο Γ. Λαμπάκης το 1897. Το 1970 πλήρη περιγραφή της εκκλησίας κάνει και ο Αιδήψιος Χ. Φαράντος σε έρευνα που δημοσιεύτηκε σε τόμο της Εταιρείας Ευβοϊκών Σπουδών.
Σήμερα δίπλα σε αυτό το μνημείο έχει κτιστεί εκκλησία. Δεν γνωρίζουμε γιατί επιλέχθηκε και από ποιόν να χτιστεί το νέο οικοδόμημα πάνω στα ερείπια του παλαιού ναού. Όμως η αντίθεση στο γούστο εκείνων και ημών γύρω από την Αρχιτεκτονική προκαλεί θλίψη.