Είναι γνωστό σε όλους μας ότι το νερό και ο αέρας είναι τα πλέον απαραίτητα στοιχεία της φύσεως, για την διατήρηση της ζωής του ανθρώπου και παντός ζωικού και φυτικού οργανισμού. Ο άνθρωπος είναι αδύνατο να ζήση χωρίς νερό για πολλές μέρες. Ο χρόνος ζωής του εξαρτάται από διάφορους παράγοντες όπως είναι η γεωγραφική θέση, η εποχή, οι μετεωρολογικές συνθήκες, η αντίσταση του οργανισμού κ.α. Όπως είναι γνωστό το νερό το χρησιμοποιούμε πρώτα για να το πίνουμε και δεύτερο για πολλούς άλλους σκοπούς για την βελτίωση των όρων ζωής. Το νερό στην γη υπάρχει από τις συμπυκνώσεις υδρατμών της ατμόσφαιρας προερχόμενοι από εξατμίσεις των θαλασσών, λιμνών, ποταμών και υγρών επιφανειών του εδάφους. Έχει υπολογιστεί ότι η εξάτμιση από την ανωτέρω προέλευση υπερβαίνει τα (1000)κ. χιλιόμετρα ημερεσίως κατά μέσο όρο. Οι συμπυκνωμένοι υδρατμοί λόγω διαφόρων μετεωρολογικών συνθηκών πίπτουν στην επιφάνεια της γης σε μορφή βροχής, χιόνι, χαλάζι, κ.λ.π. τροφοδοτούν τους χείμαρρους, λίμνες, ποταμούς και θάλασσες. Μέρος αυτών απορροφάται από το έδαφος δημιουργώντας την υγρασία του εδάφους και τους υπόγειους υδροφόρους ορίζοντες όπου εμφανίζονται στην επιφάνεια της γης φυσικές πηγές, φρεάτια κ.λ.π. Τα νερά διακρίνονται σε επιφανειακά και υπόγεια, η ροή αυτών εξαρτάται από την μορφολογία του εδάφους, συστάσεως και κλίσεως αυτού κάθε περιοχής. Τα νερά διακρίνονται σε δυο βασικές κατηγορίες α) στα πόσιμα νερά β) μη πόσιμα. Τα πόσιμα νερά είναι εκείνα τα οποία είναι κατάλληλα προ πόση όπως έχουν και ευρίσκονται από την προέλευση τους, ή δύναται να καταστούν κατάλληλα με την εφαρμογή εύκολων και οικονομικών μέσων. Μη πόσιμα νερά είναι εκείνα που δεν πίνονται, όπως της θάλασσας, αλμυρών λιμνών και πολλά των ιαματικών πηγών και δεν είναι δυνατή η καταλληλότητα τους λόγω δύσκολων και οικονομικών μέσων. Είναι γνωστό σε όλους μας ότι στην εποχή μας το σοβαρό έργο παροχής υγιεινό τα νερού έχουν αναλάβει με νόμο οι Δημοτικοί φορείς οι οποίοι και είναι υπεύθυνοι για την παροχή υγιεινής ύδρευσης των πολιτών. Σκοπός της ύδρευσης είναι η συνεχής παροχή, η υγιεινή διασφάλιση και η επαρκή ποσότητα για τις ατομικές και οικιακές ανάγκες. Η επίδραση της υδρεύσεως στην Δημόσια υγεία είναι έμμεσος και ουσιώδης. Το νερό είναι εντόνως διαλυτικό μέσον, ρυπαίνεται και μολύνεται πολύ εύκολα μεταδίδοντας μέσω των συστημάτων ύδρευσης την μόλυνση σε μεγάλο αριθμό ατόμων και σε βραχύ χρονικό διάστημα. Χαρακτηριστικό των επιδημιών υδρικής προέλευσης είναι η μεγάλη σε έκταση εξάπλωση.
ΠΟΙΟΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΠΟΣΙΜΟΥ ΝΕΡΟΥ
Πόσιμο νερό: Το χημικώς καθαρό νερό, ως εντόνως διαλυτικό υγρό, εμπλουτίζεται κατά την επαφή του με το περιβάλλον με διάφορες ουσίες οι οποίες διαλύονται σε αυτό. Το ευρισκόμενο στη φύση νερό παρουσιάζει συχνά ορισμένα φυσικά, χημικά, ραδιολογικά, μικροβιολογικά, βιολογικά χαρακτηριστικά, τα οποία οφείλονται κατά βάση στις περιεχόμενες σε αυτό ουσίες. Το πόσιμο νερό πρέπει οργανοληπτικώς (γεύση, οσμή, εμφάνιση κ.λ.π.) να είναι άμεπτο και από πάσης απόψεως αβλαβές για την υγεία των ανθρώπων, ακόμη δεν πρέπει να προκαλεί σοβαρές ζημιές στα έργα ύδρευσης (διαβρώσεις, εμφράξεις σωληνώσεων κ.λ.π.) πρέπει τα χαρακτηριστικά του (φυσικά, χημικά, κ.λ.π.) να κυμαίνονται εντός ορίων που αποτελούν το πρότυπο ποιότητας, το (STANDARDS) του πόσιμου νερού. Τα πρότυπα ποιότητος του πόσιμού νερού καθορίζονται βάση κριτηρίων των οποίων πρωτεύοντα θέση κατέχουν τα υγειονομικά, χωρίς βεβαίως να αγνοούνται τα οικονομικά, τεχνικά, αισθητικά κ.λ.π. τούτα καλύπτονται στην χώρα μας και νομοθετικώς με υγειονομικές διατάξεις και νόμους βάση των προτύπων πόσιμου νερού της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας.
"ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΡΥΠΑΝΣΗΣ ΚΑΙ ΜΟΛΥΝΣΗΣ ΠΟΣΙΜΟΥ ΝΕΡΟΥ-ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ"
Μόλυνση του νερού: Η μόλυνση του νερού με μικροοργανισμούς δεν είναι κάτι καινούργιο, αυτό που είναι καινούργιο είναι η έκταση που παίρνει το πρόβλημα. Μικροοργανισμοί είτε σαπροφυτικοί είτε παθογόνοι, μπορούν να εισέλθουν στο νερό και από εκεί στους ανθρώπους. Τα διάφορα μικρόβια τα οποία μπορούν να βρεθούν στο νερό είναι: 1) μικροοργανισμοί οι οποίοι ζουν σε αυτό το νερό σαν οικολογικό τους περιβάλλον. 2) διάφορα μικρόβια τα οποία σαπροφυτούν στο έδαφος και στον αέρα και φθάνουν στο νερό συνήθως μετά από την βροχή και αυτά είναι νιτροβακτηριδια, βλαστομύκητες, διάφορα χρωμογόνα βακτηρίδια, βάκιλοι αερόβιοι, σπόροι αναερόβιων μικροοργανισμών, κλωστηρίδια κ.α. 3) μικροοργανισμοί οι οποίοι σαπροφυτούν στο έντερο του ανθρώπου και των ζώων και οι οποίοι μετά από την βροχή και μετά από κάποια επικοινωνία του συστήματος ύδρευσης με βόθρους, με υπονόμους, με επιφανειακές ρυπάνσεις οι οποίες εισδύουν στο νερό μεταφέροντας εντεροβακτηριδιακά με κύριο εκπρόσωπο το κολοβακτηρίδιο. 4) κάθε παθογόνος μικροοργανισμός (σαλμονέλες, σιγκέλλες, δοκάνειο της χολέρας) και όλοι οι άλλοι μικροοργανισμοί που αποβάλλονται με κόπρανα, οι ιοί cohaci, ιοί echo μεταφέρονται στον άνθρωπο αφού το νερό μπορεί να προσμιχθεί από μικροοργανισμούς που διατηρούνται στο έντερο του ανθρώπου και των ζώων. Ρύπανση του ύδατος με χημικές ουσίες. Διάφορα χημικά παράγωγα, φυσικά μέταλλα ή ενώσεις στη φύση μπορούν να εισχωρήσουν στο νερό και από εκεί στα δίκτυα ύδρευσης με τα οποία εξυπηρετείτε η περιοχή του Δήμου.
Το πρόβλημα έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις στις μέρες μας και συνεχώς γίνεται οξύτερο, κυρίως λόγω της τεχνολογίας του ανθρώπου και της κακής χρήσεως της τεχνολογίας: εδώ υπάγονται χημικές ενώσεις με κύριους εκπροσώπους τα πολυχλωριομένα παράγωγα, διάφορα ζιζανιοκτόνα, φυτοφάρμακα, προϊόντα του πετρελαίου και των λιπαντικών και διάφορα απορρυπαντικά τα οποία χρησιμοποιούνται κατά κόρον και δεν είναι ακίνδυνα.
ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ:
1. Βασικό μέτρο προστασίας για την αποφυγή μόλυνσης υπογείου νερού είναι η κατασκευή στεγανών βόθρων γενικώς. Μεγάλη προσοχή και εφαρμογή διατάξεων στην σωστή διάθεση αποβλήτων κτηνοτροφικών μονάδων(χοιροστάσια, βουστάσια κλπ) τα εν λόγω απόβλητα είναι δυνατόν να μολύνουν πηγές σε αποστάσεις χιλιομέτρων ρυπαίνοντας το υπέδαφος σε μεγάλα βάθη, μεταφέροντας την μόλυνση. Η προστασία των πηγών τεχνικώς επιβάλλεται σχολαστικότατα στην καλλιέργεια της για την αποφυγή διείσδυσης επιφανειακών νερών πάσης φύσεως και απομάκρυνση τυχόν εστίας μόλυνσης σε αποστάσεις ασφαλείας.
2. Στην διαδρομή αγωγών ύδρευσης επιβάλλεται κατασκευή φρεατίων επίσκεψης με μεταλλικά καλύμματα μη παραβιαζόμενα και με ασφαλή χείλη περιμετρικώς προς τα κάτω 5 εκ.
3. Αντλιοστάσια και δεξαμενές: Τεχνική προστασία αυτών από την είσοδο επιφανειακών νερών και διαφόρων άλλων ρύπων, προστασία αγωγών, περιφράξεις των χώρων, τυχόν αρχική τροφοδότηση της αντλίας με υγιεινό νερό και τοποθέτηση μηχανήματος χλωριώσεως για συνεχή χλωρίωση της ύδρευσης.
4. Δίκτυο διανομής: ο τακτικός έλεγχος αγωγών ύδρευσης για τυχόν θραύση αυτού, συνεχής παροχή νερού, οι αγωγοί ύδρευσης πρέπει να βρίσκονται 0,5-1μ. υψηλότερα των υπονόμων και σε οριζόντια απόσταση 3 μ. και άνω, βάθος τοποθέτησης αυτών από 0,80 - 1 μ.
5. Εις τον χώρο των κατοικιών έλεγχο κινδύνου αναρρόφησης ακαθαρσιών εξ υδραυλικών υποδοχέων.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία ο κάθε φορέας ύδρευσης επιβάλλεται να τηρεί ειδικό ημερολόγιο υδρεύσεως και να ενημερώνεται τούτο ανελλιπώς.
Η παροχή υγιεινού νερού παίζει αποφασιστικό ρόλο στην υγεία, την οικονομία και το πολιτιστικό επίπεδο του ανθρώπου. Μερικά ατυχή συμβάντα
μικροεπιδημίες, ρύπανση, δείχνουν καλά την πορεία που πρέπει να ακολουθήσει ένας καλός οργανωμένος Δήμος για την προστασία του νερού.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΚΑΡΔΟΥΤΣΟΣ - Υγιεινολόγος