Με αφορμή τα τελευταία γεγονότα και τις αντιδράσεις των Τ.Α. της Β. Ευβοίας, των επαγγελματιών, πολιτών και φορέων του Νομού μας, για το προς υπογραφή Προεδρικό Διάταγμα για την "Αναδιοργάνωση των ΔΟΥ" (εφορίες), ας προσπαθήσουμε να δούμε τις παραμέτρους του θέματος και πόσο είναι αυτό εφικτό.
Η σημερινή κατάσταση που επικρατεί στον τομέα αυτόν, έναν από τους νευραλγικότερους και πλέον σημαντικούς τομείς της οικονομίας από οργανωτική και διοικητική δομή δεν είναι και η καλύτερη. Βέβαια στα πρότυπα της Δυτικής Οικονομίας και μετά την πλήρη ένταξή μας στην Ε.Ε., επιχειρούνται αρκετές προσπάθειες της κυβέρνησης προς αυτή την κατεύθυνση.
Τα ζητούμενα στις προσπάθειες αυτές είναι: 1. Είναι έτοιμη η ελληνική κοινωνία να δεχθεί τις αλλαγές; 2. Υπάρχουν οι ανάλογες δομές και η απαραίτητη τεχνολογική υποστήριξη; 3. Τίθεται ένα μεταβατικό στάδιο που θα οδηγήσει ομαλά στον αναγκαίο εκσυγχρονισμό;
Τα παραπάνω θεμελιώδη ερωτηματικά χρήζουν κάποιων απαντήσεων, ούτως ώστε η κάθε αλλαγή να γίνει εύκολα - γρήγορα και ανώδυνα για να αποβεί σε όφελος όλων των εμπλεκομένων (φορολογουμένων, επιχειρήσεων, κράτους, κ.λ.π.). Η ελληνική κοινωνία από χωροταξική άποψη είναι μαρασμένη σε δύο μεγάλες ενότητες, και φυσικά το ίδιο συμβαίνει στον κόσμο των επιχειρήσεων με μια επιπλέον παράμετρο, αυτή του οικονομικού τους μεγέθους. Έτσι από τη μια, έχουμε τους πολίτες-φορολογούμενους και επιχειρήσεις που ζουν και εκπληρώνουν τις φορολογικές τους υποχρεώσεις στα αστικά κέντρα και από την άλλη πλευρά αυτούς της ελληνικής επαρχίας. Οι μεν που είναι εγκατεστημένοι στα αστικά κέντρα, εδώ και μερικά έτη έχουν έρθει σε επαφή με τα σύγχρονα ηλεκτρονικά και τεχνολογικά μέσα και έχουν αρχίσει να εξοικειώνονται μ' αυτά, οι δε, τώρα αρχίζουν τα πρώτα δειλά βήματά τους προς την κατεύθυνση αυτή. Βλέπουμε λοιπόν ότι υπάρχει μία αντικειμενική δυσκολία για να γίνουν αποδεκτές οι καινοτομίες που πάνε να επιβληθούν εκ των άνω, όχι τόσο λόγω συντεχνιακών ή λοιπών λόγων (πολιτικών κ.λ.π.), αλλά δυσχερειών που προκύπτουν, όταν ένα τμήμα της κοινωνίας χειρίζεται με ευχέρεια ηλεκτρονικούς υπολογιστές και το υπόλοιπο "υπολογίζει ακόμη με τα δάχτυλα".
Υποδομή & Τεχνολογική υποστήριξη Είναι γνωστό και σαφέστατο ότι η υπάρχουσα υποδομή μετά της τεχνολογικής και ηλεκτρονικής υποστήριξης είναι ανεπαρκής, λιγότερο στα αστικά κέντρα και περισσότερο έως καθόλου στην επαρχία. Αρκεί να αναφερθεί, ότι από "επίσημα χείλη" πριν λίγο καιρό έχει δηλωθεί ότι τα μηχανήματα (ηλεκτρονικοί υπολογιστές) "τρέχουν" με μικρές ταχύτητες και έχουν μικρή χωρητικότητα είναι ήδη ξεπερασμένα ενώ οι υπάλληλοι εκπαιδεύονται και επιμορφώνονται στα Windows '95 ενώ ήδη λειτουργούν τα Windows '98.
Το νομικό πλαίσιο όλων των φορολογικών αντικειμένων είναι ασταθές και καθημερινά βελτιούμενο (;) ούτως ώστε είναι αδύνατο τα προγράμματα που χρησιμοποιούνται να συμβαδίσουν με τις σχεδόν καθημερινές αλλαγές στις φωτογραφικές διατάξεις που ψηφίζονται και τις αποφάσεις που λαμβάνονται από τον εκάστοτε Υπουργό Οικονομικών και γ.γ. με τη μορφή εγκυκλίων. Για να μην αναφερθούμε βέβαια στην κτιριακή υποδομή και την ποιότητα των εργασιακών χώρων, που είναι ακατάλληλη αλλά και στην υπάρχουσα γραφειοκρατία.
Εφαρμογή και προσαρμογή Απαραίτητη και αναγκαία προϋπόθεση για την εφαρμογή καινοτομιών είναι να υπάρχει ένα εύλογο, μεταβατικό στάδιο στο οποίο τα εμπλεκόμενα μέρη θα πρέπει να προσαρμόσουν την οργάνωσή τους και την τεχνολογική υποδομή τους - με το αναγκαία μεγάλο οικονομικό κόστος - στα νέα δεδομένα. π.χ. Έχουμε όλοι ακούσει ή διαβάσει ότι η υποβολή των δηλώσεων (Φ.Π.Α., εισοδήματος, κ.λ.π.) θα υποβάλλονται και θα εκκαθαρίζονται ηλεκτρονικά, όπως επίσης γνωρίζουμε ότι προς το παρόν υπάρχουν τρομερές δυσκολίες στην υποβολή των πιστωτικών και δεν υπάρχει δυνατότητα για τις χρεωστικές δηλώσεις, να υποβάλλονται με τον τρόπο αυτό, και σε τελική ανάλυση ο έλεγχος των δεδομένων πώς θα γίνεται; Πρέπει επίσης να επιλυθούν τα προβλήματα που δημιουργούνται στην σύνδεση (μέσω ΟΤΕΝΕΤ κ.λ.π.) με τα τερματικά των Υπηρεσιών, καθώς και το μεγάλο κόστος, και την έλλειψη των γραμμών σύνδεσης για να υπάρχει εύκολη, γρήγορη πρόσβαση και άμεση διεκπεραίωση.
Οι μεγάλες επιχειρήσεις έχουν τις δυνατότητες αυτές, γιατί διαθέτουν οργανωμένα λογιστήρια και υποδομή για να ανταποκριθούν. Τι γίνεται όμως με την κρατική οργάνωση και υποδομή; Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και οι οικογενειακές που εδρεύουν στην επαρχία μπορούν με τα σημερινά δεδομένα και το ανάλογο οικονομικό κόστος να ανταποκριθούν; Η απάντηση είναι κατηγορηματικά αρνητική. Η αναπόφευκτη πορεία τους θα είναι μαρασμός και διακοπή των εργασιών τους. Αλλωστε το βλέπουμε καθημερινά. Ο μισθωτός, αγρότης κ.λ.π. εισοδηματίες μπορούν να επωμισθούν τις δυσκολίες ή θα ταλαιπωρηθούν άσκοπα για κάποια έτη και θα αναγκαστούν για μια φορά ακόμη να "βάλουν το χέρι στην τσέπη";
Το θέμα βέβαια είναι τεράστιο και σίγουρα δεν μπορεί να εξαντληθεί στα στενά πλαίσια ενός άρθρου.
Η περιοχή μας (ΔΟΥ Ιστιαίας) Ειδικότερα για τη Β. Εύβοια, η επιχειρούμενη υποβάθμιση της ΔΟΥ Ιστιαίας με την προ ημερών εξαγγελθείσα διάταξη του Π.Δ. που σημειωτέον δε βλέπουμε να πραγματοποιείται όπως προφορικά ειπώθηκε τα προβλήματα που δημιουργούνται θα ήταν τρομερά και το εγχείρημα ανέφικτο.
Υπήρχε μελέτη και σχεδιασμός, οι σημαντικότερες αρμοδιότητες, ΦΠΑ, δηλώσεων εισοδήματος, υποθέσεων κεφαλαίου, αυτοκινήτων να μεταφερθούν στη ΔΟΥ Χαλκίδας. Σ' έναν από τους πλέον επιμήκεις νομούς της χώρας μας -με μήκος άνω των 300 χιλ.- με απαρχαιωμένο και επικίνδυνο οδικό δίκτυο, οι δυσκολίες ανταπόκρισης σε στοιχειώδεις φορολογικές υποχρεώσεις, όπως κατάθεση δηλώσεων, μεταβιβάσεις κινητών και ακινήτων, λήψη βεβαιώσεων, πιστοποιητικών και απλών αντιγραφών -με την υπάρχουσα κατάσταση- θα 'φερνε το λιγότερο σε απόγνωση και υπέρογκο οικονομικό κόστος τους φορολογούμενους και τις επιχειρήσεις της Β. Εύβοιας.
Σήμερα, μετά τις πιέσεις, οι προτεινόμενες αλλαγές που θα επιχειρηθούν θα αφορούν τη διοικητική και οργανωτική διάρθρωση των ΔΟΥ. Σύμφωνα μ' αυτή η ΔΟΥ Ιστιαίας θάχει Διευθυντή τον Προϊστάμενο της ΔΟΥ Χαλκίδας με τμηματάρχη στη ΔΟΥ Ιστιαίας και όλες τις αρμοδιότητες εκτός αυτής του ελέγχου από τον πλέον απλούστερο π.χ. αυτοψία έδρας επιχειρήσεων, έλεγχο δικαιολογητικών ακινήτων ρεύματος από ΔΕΗ, έως τον πλέον πολύπλοκο και χρονοβόρο τακτικό έλεγχο επιχειρήσεων.
Τα ερωτηματικά που ανακύπτουν εδώ είναι: 1. Ο έλεγχος σε ποια ΔΟΥ θα πραγματοποιείται; 2. Οι ελεγχόμενοι θα είναι αναγκασμένοι να μεταβαίνουν στην Χαλκίδα; ή θα μεταβιβάζονται οι φάκελοι τους και θα πηγαίνουν μόνο για το συμβιβασμό ή διεκπεραίωσή του; 3. είναι ήδη γνωστό ότι ο έλεγχος των επιχειρήσεων με ακαθόριστα έσοδα άνω των 50.000.000 δρχ. θα γίνεται εξ ολοκλήρου στη ΔΟΥ Χαλκίδας, αν βέβαια τηρεί βιβλία Γ΄ κατηγορίας μπορεί να γίνει στην έδρα της επιχείρησης, τι θα γίνει όμως με το πλήθος των επιχειρήσεων που τηρούν βιβλία β΄ κατηγορίας; Θα πρέπει να μεταβούν κατ' επανάληψη στη Χαλκίδα; Η ταλαιπωρία; Το μεγάλο οικονομικό κόστος;
Όλα τα παραπάνω λοιπόν, θα πρέπει να εξεταστούν προσεκτικά από τους εισηγητές του Προεδρικού Διατάγματος πριν υπογραφεί και αφού επιλυθούν κατά το συμφερότερο τρόπο τόσο για το Υπουργείο Οικονομικών όσο και για τους φορολογούμενους, γιατί σε αντίθετη περίπτωση θα δημιουργηθούν δισεπίλυτα προβλήματα και αρκετός χρόνος για να διευθετηθούν, σε βάρος της "τσέπης" (φοροδιαφυγή κ.λ.π.) του Υπουργείου Οικονομικών όσο και των φορολογουμένων, επιχειρήσεων. Π.χ. θα υπάρξουν προβλήματα μετάβασης, οικονομικού κόστους, αδυναμία εκπλήρωσης φορολογικών υποχρεώσεων, μη προσέλκυσης επιστημόνων στην επαρχία, βιωσιμότητας των επιχειρήσεων και τελικά ανάπτυξης και εκσυγχρονισμού της ήδη προβληματικής περιοχής της Εύβοιας. Αν στα παραπάνω, προσθέσουμε την έλλειψη λοιπών υπηρεσιών, ταμείων, όπως ΤΑΕΕ (ΤΕΒΕ κ.λ.π.), Επιμελητηρίων, Επιθεώρηση Εργασίας, ΟΑΕΔ κ.λ.π. καταλαβαίνουμε ότι το μέγεθος των δυσχερειών είναι τεράστιο.
Τελικά, θα έχουμε ένα συγκεντρωτικό κράτος που θα ταλανίζει τον πολίτη της επαρχίας ή ένα αποκεντρωμένο που θα δώσει κίνητρα για τον εμπλουτισμό της χειμαζόμενης επαρχίας από ανθρώπινο δυναμικό, με τη Σύγχρονη - Αρτιότερη - Οργανωμένη και πλήρη προσφορά παρεχόμενων υπηρεσιών;
Του Μαργαρίτη Γιαννούλη Πτυχιούχος Οργ. & Διοίκησης Α.Β.Σ.Θ. Μέλος Δ.Σ. ΕΦΕΕ Ευβοίας
|