Είναι γεγονός ότι οι εργασιακές σχέσεις αλλάζουν χαρακτηριστικά, όχι μόνον στον ΟΤΕ αλλά και γενικότερα... Ένας βασικός παράγοντας που συμβάλει σε αυτές τις αλλαγές και τη λεγόμενη επικείμενη αναδιάρθρωση που επιχειρείται στον χώρο μας, είναι η εισαγωγή των νέων τεχνολογιών και της πληροφορικής, σε όλα τα επίπεδα της παραγωγικής διαδικασίας και της εμπορικής λειτουργίας της επιχείρησης...
Είδαμε σε ελάχιστο χρονικό διάστημα, μιας πενταετίας περίπου, τα μηχανήματα να αλλάζουν...
Είδαμε και συμβάλαμε στην ψηφιακή ολοκλήρωση των Τηλεφωνικών Κέντρων και Δικτύων και μαζί με τις αλλαγές αυτές ολόκληρους κλάδους και ειδικότητες να εξαφανίζονται...
Αν... δούμε όμως ποιο προσεκτικά μερικές όψεις αυτών των αλλαγών, θα δούμε ότι, οι διευθυντικές στρατηγικές, όχι μόνον στον ΟΤΕ αλλά και γενικότερα, έχουν να κάνουν με την επικείμενη μείωση των θέσεων εργασίας, την μείωση του κόστους παραγωγής, αλλά και τον έλεγχο των εργαζομένων μέσα από την αποειδίκευση, τον κατακερματισμό των δικαιωμάτων κλπ...
Η στρατηγική αυτή εντάσσει στο πλαίσιο της, εργαζόμενους πολλών ταχυτήτων που θα βρίσκονται σε αντιπαράθεση μεταξύ τους...
Στη διαδικασία αυτή και σε αντιπαράθεση της, κρίσιμος είναι ο ρόλος των συνδικάτων...
Η στάση του εργατικού συνδικαλισμού στο στάδιο αυτό έχει τη δυνατότητα να επηρεάσει το σχεδιασμό και την ανάπτυξη των συστημάτων εργασίας μέσα από τυπικούς και άτυπους θεσμούς συμμετοχής..
Πώς; ... όμως αντέδρασε το εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα στις πρόσφατες εξελίξεις; ... Πώς; ... αντέδρασε στην εισαγωγή των νέων τεχνολογιών και πώς αντιμετώπισε τις επιπτώσεις τους στην εργασία; Ποια ήταν τα αποτελέσματα της δράσης του σχετικά με τα θέματα αυτά; ...
Η εικόνα δεν είναι ακόμη διαυγής...
Υπήρξαν κάθε είδους αντιδράσεις, από απορριπτικές έως ενθαρρυντικές... Τα προβλήματα που δημιουργούσε ή δεν δημιουργούσε... στις στρατηγικές της Διοίκησης και στα συστήματα των εργασιακών σχέσεων, δεν έγιναν άμεσα αντιληπτά: Αυτά που εμείς καταλαβαίναμε ήταν: ...Ο κατακερματισμός της συνδικαλιστικής οργάνωσης στην βάση του επαγγέλματος, της ειδικότητας ή του επιπέδου μόρφωσης. Με αποτέλεσμα την αποδυνάμωση της συλλογικής διαπραγμάτευσης.
Δύο ήταν, και συνεχίζουν να είναι, οι διαστάσεις της πρόκλησης που έπρεπε να αντιμετωπίσουν τα συνδικάτα από την εισαγωγή των νέων δεδομένων.
Πρώτον, πώς; ...θα επηρέαζαν την εισαγωγή των νέων τεχνολογιών στους χώρους εργασίας και τα άμεσα αποτελέσματα στην απασχόληση:
Δεύτερον, ποια; ... θα ήταν τα αποτελέσματα των τεχνολογικών και άλλων αλλαγών στην κλαδική δομή, στην επαγγελματική δομή και τον τόπο της απασχόλησης; ... Και ποιες; ... θα ήταν οι συνέπειες αναφορικά με τη συνέχιση της ένταξης των εργαζομένων στα νέα δεδομένα; ... Ακόμα και.. στη συνέχιση της ένταξης τους στις συνδικαλιστικές οργανώσεις...
Τα συνδικάτα οφείλουν να λάβουν υπόψη τους τις νέες πραγματικότητες που διαμορφώνονται και αναδιαμορφώνονται συνεχώς.
Δυστυχώς οι μοναδικές πραγματικότητες που παγιώνονται είναι αρνητικές για τους εργαζόμενους. Οι συνδικαλιστικές ηγεσίες πρέπει να γνωρίσουν τις νέες ανάγκες και απαιτήσεις των εργαζομένων και να δημιουργήσουν ένα νέο πρόγραμμα διεκδικήσεων.
Όμως, κάτι τέτοιο προϋποθέτει αλλαγή αντιλήψεων... καθώς και τοπικών και διεθνών συσχετισμών... Σημαίνει, δηλαδή, οι ίδιοι οι ενδιαφερόμενοι, σε αντιπαράθεση με την νέο φιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση, να πάρουν τις τύχες και τους αγώνες τους στα χέρια τους.
Στόχος μας, λοιπόν, πρέπει να είναι ο συνδικαλισμός ως κίνημα, σε σύνδεση με τα παγκόσμια εργατικά κινήματα... και σε αντίθεση με την τεχνοκρατική ιδεολογία που καταπνίγει τα αιτήματα της συλλογικής οργάνωσης...
Να το πω διαφορετικά: ... Να κάνουμε το σωματείο όχημα μέσω του οποίου τα μέλη του όχι μόνο να ασχοληθούν με τα υπό διαπραγμάτευση αιτήματά τους, αλλά να καθοδηγήσουν ενεργητικά την πάλη για οτιδήποτε επηρεάζει εαυτούς και αλλήλους...
Ο κινηματικός συνδικαλισμός περιλαμβάνει τη διαμόρφωση, των υπό διαπραγμάτευση αιτημάτων... καθώς και ζητήματα, του όλου φάσματος των δραστηριοτήτων του σωματείου... Όπως... είναι η πραγματική προσέγγιση των ζητημάτων της επιβίωσης, και της καλυτέρευσης, οι εκλογικές διαδικασίες, η κατάργηση των σχέσεων εξάρτησης και αναπαραγωγής μικροεξουσιών, κλπ... Και πάνω απ' όλα είναι η αίσθηση της δέσμευσης με ένα ευρύτερο κίνημα που μπορεί να υφίσταται ήττες... Αλλά δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να καταστραφεί... Παρά μόνον να ελπίζει...
Ζήσης Σπύρου