Η συνεισφορά του Chris Argyris

Του κου Παπανδρόπουλου Αθαν. εφημ.
Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ 7/5/04

"Οπως αναφέραμε και πιο πάνω, από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά πολλοί θεωρητικοί της διοίκησης επιχειρήσεων προσπάθησαν θεωρητικά και πρακτικά να φέρουν τον ανθρώπινο παράγοντα στο επίκεντρο της επιχειρηματικής λειτουργίας και δραστηριότητας. Και τούτο, διότι από την εποχή του Χένρυ Φορντ ήταν ήδη σαφές ότι τα κεφάλαια μιας επιχείρησης δεν αποτελούνταν μόνον από φυσικά πράγματα, όπως τα εργοστάσια, αλλά και από τις συσσωρευμένες δεξιότητες των εργαζομένων. Το διανοητικό κεφάλαιο θεωρείται τώρα ως υψίστης σημασίας πόρος. Σε όλο και περισσότερες περιπτώσεις ο λόγος της αξίας μιας εταιρείας στην αγορά προς τη λογιστική αξία των παγίων κεφαλαίων της φθάνει τους διψήφιους αριθμούς. Ακόμη και στις σχετικά βαρετές βιομηχανικές επιχειρήσεις, τα τρία τέταρτα της προστιθέμενης αξίας προέρχονται από τη γνώση, σύμφωνα με την εκτίμηση των James Brian Quinn από το Tuck School of Business.

Στο πλαίσιο αυτό, δεν μπορεί να μην αναφερθεί κανείς στο έργο και τη συμβολή της ελληνικής καταγωγής κοινωνιολόγου και ψυχολόγου Chris Argyris, συγγραφέα των βιβλίων Personnality and Organization (1957), Intergrating the Individual and the Organization (1964), Teaching People How to Leam (1980) και Overcoming Organizational Defenses (1990). Καθηγητής στο πανεπιστήμιο Yale και στο Harvard, o Chris Argyris εφάρμοσε τις αντιλήψεις των κοινωνικών επιστημών στην ανάλυση των σχέσεων ανάμεσα στο άτομο και την επιχείρηση.

Κατά την απόψή του, η παραδοσιακή πολιτική της εργασίας είναι αντίθετη με τη φυσιολογική εξέλιξη του ατόμου. Οι εργαζόμενοι, στη μεγάλη τους πλειοψηφία, θέλουν να νοηματοδοτήσουν τις προσπάθειές τους. Αν όμως αυτή η επιθυμία τους δεν πραγματοποιείται, τότε απελευθερώνονται εντάσεις οι οποίες εξωτερικεύονται και στρέφουν τα ενδιαφέροντά τους στον εκτός της επιχείρησης κόσμο. Ακόμα χειρότερα, οι πολύ δυσαρεστημένοι εργαζόμενοι μπορούν να γίνουν και οι κύριοι υπονομευτές της επιχείρησης και αυτό σε όλα τα επίπεδα".

****

Διαβάζοντας το άρθρο του κου Παπανδρόπουλου, απόσπασμα του οποίου υπάρχει δίπλα, είδα να ξεπροβάλλει ανάγλυφη μέσα από τις γραμμές του η εικόνα του Οργανισμού όπως την ζούμε σήμερα εμείς οι εργαζόμενοι. Ιδιαίτερη εντύπωση μου έκαναν οι φράσεις «συσσωρευμένες δεξιότητες», «διανοητικό κεφάλαιο» και «νοηματοδότηση προσπαθειών».

Αυτό τον καιρό, ο ΟΤΕ, εξαναγκάστηκε να εμπλακεί σε ένα «ΠΟΛΕΜΟ» με τον ανταγωνισμό. Όλοι γνωρίζουμε ότι οι πόλεμοι δεν κερδίζονται μόνο με τα «οπλικά συστήματα» αλλά κυρίως με το υψηλό ηθικό των μαχητών.

Σ' αυτό πρέπει να δώσουμε όλοι την προσοχή μας. Το προσωπικό πρέπει να αποκτήσει σιγουριά, αυτοπεποίθηση, αγωνιστικότητα και όραμα. Αυτά όλα, μπορούν να γίνουν.

Με μηδενισμό των ανακοινώσεων για γερασμένο και κουρασμένο προσωπικό.

Με αύξηση και διεύρυνση της παρεχόμενης εκπαίδευσης (νέες τεχνολογίες) σε μεγαλύτερες ομάδες προσωπικού (ακόμα και σε προϊσταμένους κλπ.).

Κατάργηση του υπάρχοντος βαθμολογίου, και αντικατάσταση του με άλλο που θα κινητοποιεί τον εργαζόμενο και θα ικανοποιεί τις έμφυτες φιλοδοξίες του για πρόοδο, αξιοκρατική άνοδο στην ιεραρχία και ηθική επιβράβευση.

Πρέπει η επιχείρηση να «ξαναγκαλιάσει» το προσωπικό, να αναγνωρίσει και να λύσει τα προβλήματά του, ώστε να επανέλθει στους εργαζόμενους η αίσθηση - που σε πολύ μεγάλο βαθμό υπήρχε παλαιότερα - ότι ο ΟΤΕ είναι το «σπίτι μας», η «οικογένειά μας» και η πρόοδος και η ευημερία του είναι ταυτόσημες με τις δικές μας.

Τελειώνοντας, θέλω να ζητήσω την κατανόηση των αναγνωστών για την πυκνότητα του λόγου. Δε θα ήθελα να επεκταθώ σε μεγαλύτερες και λεπτομερέστερες αναλύσεις, σεβόμενος τον χώρο της έγκριτης Συνδικαλιστικής εφημερίδας που με φιλοξενεί.
Κ. Γάρδας, Προϊστ. Τμ. Ανάπτυξης Τ.Δ.Ε.