Για όλα τα μείζονα θέματα δημόσιου ενδιαφέροντος υπάρχε πάντα η κατάλληλη στιγμή κατά την οποία ευνοείται η ανάδειξη ισορροπημένων και ανεκτών λύσεων. Σε μια τέτοια ακριβώς στιγμή φαίνεται ότι βρισκόμαστε και σε ο,τι αφορά τις ΔΕΚΟ και το κρατικό μάνατζμεντ.

Από τα μέσα της δεκαετίας του 80 οι ΔΕΚΟ δέχθηκαν σφοδρή κριτική για κομματοκρατία, σπατάλη πόρων, αναποτελεσματικότητα, εναλλαγή διοικήσεων ανάλογα με την εναλλαγή των αρμόδιων υπουργών, παροχή χαμηλού επιπέδου υπηρεσιών που όμως κόστιζαν ακριβά στους φορολογούμενους.
Όλες αυτές οι κατηγορίες συνόδευαν τη γενικότερη και απαραίτητη κριτική για το κρατικό μάνατζμεντ. Δεν ήταν λίγοι αυτοί που θεωρούσαν τη φράση «κρατικό μάνατζμεντ» λογική αντίφαση η τουλάχιστον ευφημισμό πιστεύοντας ότι το αποδοτικό μάνατζμεντ είναι αποκλειστική υπόθεση του ιδιωτικού τομέα.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτή η κριτική ήταν σε μεγάλο βαθμό δίκαιη από την άποψη του γνωστού κακού παρελθόντος της διαχείρισης που ασκήθηκε στις ΔΕΚΟ.

Η τελευταία δεκαετία όμως, στην Ελλάδα και διεθνώς, έδωσε επιχειρήματα σε μια άλλη θεώρηση. Έχει λοιπόν αποδειχθεί ότι η άκρατη απαξίωση του δημόσιου τομέα και η μετατροπή του σε βορά ιδιωτικών συμφερόντων δεν συμβάλει αυτονόητα στην παροχή υψηλού επιπέδου υπηρεσιών για τους πολίτες. Ακόμη σημαντικότερο όμως είναι το συμπέρασμα ότι η ολοκληρωτική ιδιωτικοποίηση και η πλήρης μετοχική διασπορά (όχι μόνο για τις ΔΕΚΟ αλλά και για τον ιδιωτικό τομέα) υπονομεύει τις προϋποθέσεις για πραγματικό αποτελεσματικό μάνατζμεντ.

Η ταύτιση του σωστού και αποτελεσματικού μάνατζμεντ με τους αυτοματισμούς των αγορών δεν αποδεικνύεται από την εμπειρία των τελευταίων χρόνων. Όταν ακόμη και εταιρείες- κολοσσοί διεθνώς κατέρρευσαν εξαιτίας καταστροφικού μάνατζμεντ που υπέταξε τις προοπτικές τους σε βραχυπρόθεσμα κριτήρια υποταγμένα στο αποκαλούμενο «μετοχικό συμφέρον».

Τέλος αποδείχτηκε (από την κρίση στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας στην Καλιφόρνια μέχρι τα συνεχή καταστροφικά ατυχήματα στους βρετανικούς σιδηροδρόμους αλλά και αλλά πολλά παραδείγματα σε πολλές χώρες) ότι υπάρχουν τομείς όπου το δημόσιο συμφέρον υπηρετείται και διεκπεραιώνεται αποτελεσματικότερα από δημόσιους φορείς, απλώς διότι η αγορά δεν μπορεί (και δεν είναι αυτός ο ρόλος της) να λειτουργήσει με κοινωνικά κριτήρια αλλά και επειδή πολλές φορές το οικονομικό της μέγεθος σε συγκεκριμένους κλάδους αποδεικνύεται ανεπαρκές για να διαχειριστεί δημόσιες δραστηριότητες μεγάλου μεγέθους. Έτσι οι όροι μιας ισορροπημένης αντιμετώπισης είναι ορατοί.

Αναβάθμιση του κρατικού μάνατζμεντ και εκσυγχρονισμός των δημοσίων επιχειρήσεων, με κριτήριο την παροχή φτηνών, με ασφάλεια και σε υψηλό επίπεδο ποιότητας υπηρεσιών στους πολίτες.

Προσαρμογή στους κανόνες και τις συνθήκες ανταγωνιστικής λειτουργίας στις απελευθερωμένες αγορές.

Διατήρηση ισχυρής μετοχικής παρουσίας του δημόσιου ώστε να διασφαλίζεται σταθερά - ισχυρό και αποτελεσματικό μάνατζμεντ.

Οι δημόσιες επιχειρήσεις έχουν μια μοναδική ευκαιρία να ισχυροποιηθούν μέσω του ριζικού τους εκσυγχρονισμού. Και το κράτος, να αποκαταστήσει την τιμή του κρατικού μάνατζμεντ και να επιτύχει μια νέα ισορροπία ανάμεσα στο ιδιωτικό και το δημόσιο. Συνεπώς, πρέπει να αναθεωρηθούν κάποιες απόψεις και μάλιστα σύντομα.
Δημήτρης Δανιήλ

«  Προηγούμενo άρθρo