Εργασιακά δικαιώματα & κοινωνικό κράτος

Ο κόσμος της εργασίας τα τελευταία χρόνια βρίσκεται σε διαρκή δοκιμασία. Προβλήματα όμως η ανεργία, η ανασφάλεια στην εργασία, η ανατροπή δικαιωμάτων, η οικονομική ανισότητα, η οποία υπάρχει μεταξύ των δυνάμεων της εργασίας και των δυνάμεων του κεφαλαίου, καθώς και η εισοδηματική ανισότητα, στη μείζονα φυσικά απόκλισή της, είναι φαινόμενα τα οποία έχουν παγιωθεί στην ελληνική κοινωνία και κατηγοριοποιούν την κοινωνία σε ομάδες περιθωρίου, ομάδες φτώχειας, αλλά και ομάδες της ανασφάλειας και της βεβαιότητας. Η ανεργία μαστίζει την ελληνική νεολαία, στην οποία παρατηρούνται υψηλά ποσοστά, ιδιαίτερα δε και η νεολαία του Νομού Ευβοίας, για τους λόγους που όλοι γνωρίζουμε (ευρεία αποβιομηχάνιση, κλείσιμο μεταλλευτικών επιχειρήσεων στην περιοχή της Βορειοκεντρικής Εύβοιας, έλλειψη έργων υποδομής κλπ.) τελεί υπό μόνιμο καθεστώς ανεργίας με τα υψηλότερα ποσοστά από κάθε άλλη περιοχή της χώρας. Μπροστά σε αυτά τα αρνητικά για την κοινωνία φαινόμενα, τα οποία τείνουν να παγιωθούν, είναι ανάγκη να ενεργοποιηθεί το κοινωνικό κράτος, αλλά και το κράτος της προστασίας των εργαζομένων. Οι εργαζόμενοι κάτω από το φάσμα της απειλής της απώλειας της εργασίας, έχουν «παραιτηθεί» και από τις στοιχειώδεις αντιστάσεις για την υπεράσπιση στοιχειωδών δικαιωμάτων. Ο φόβος της απόλυσης δεν τους επιτρέπει να ψελλίσουν ούτε αντιρρήσεις.

Η εργατική νομοθεσία παραβιάζεται συστηματικά από την εργοδοσία, χωρίς κανείς από εκείνους που την παραβιάζουν να λογοδοτεί ποτέ και πουθενά. Η συνδικαλιστική προστασία των εργαζομένων έχει «χαλαρώσει» επικίνδυνα προ πολλού και μόνον η Δικαιοσύνη στέκει στο ύψος της, όταν και εφόσον κάποιος εργαζόμενος βρει το κουράγιο να προσφύγει σε αυτή. Οι συνθήκες ασφαλείας και υγιεινής στην εργασία, οι οποίες είχαν θεσπιστεί με προοδευτικά νομοθετήματα από τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, τα τελευταία χρόνια έχουν ανατραπεί σε πολλούς τομείς. Και ουδείς διανοείται να τις διεκδικήσει. Το αίσθημα της ανασφάλειας που κυριαρχεί στον κάθε εργαζόμενο (αν θα έχει την επόμενη μεροκάματο) παραλύει κάθε σκέψη διεκδίκησης. Έτσι, ο εργαζόμενος δεν εργάζεται σε συνθήκες ελευθερίας, αλλά σε καθεστώς δουλείας.
Το φαινόμενο της ανεργίας είναι διαρκές στην αντιμετώπισή του, επιβάλλει μέτρα καταπολέμησης με έργα ανάπτυξης, τα οποία οφείλει να πάρει η κυβέρνηση με μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη προοπτική.

Ωστόσο και μέχρι την απόδοση παρόμοιων μέτρων, είναι ανάγκη να υπάρξει αύξηση του επιδόματος ανεργίας στο 65% του ανειδίκευτου εργάτη, η δε διάρκεια του επιδόματος αυτού να καλύπτει τουλάχιστον μια τριετία. Τίθεται, όμως εδώ, ένα μείζον ζήτημα για εκείνους που ουδέποτε έχουν εργασθεί. Θα ληφθεί μέριμνα και γι' αυτούς; Πρέπει. Η αρχή της Αλληλεγγύης το επιβάλλει. Παράλληλα, όμως, με τον κόσμο της εργασίας και εκείνο της ανεργίας, υπάρχει και ο κόσμος των συνταξιούχων, οι οποίοι στο μεγαλύτερο ποσοστό είναι μικροσυνταξιούχοι και των οποίων η ακρίβεια των τελευταίων ετών (είσοδος του Ευρώ στη χώρα) έχει εξανεμίσει το εισόδημά τους.

Κατά συνέπεια τίθεται θέμα τολμηρής προσαρμογής της κατώτερης σύνταξης, στα επίπεδα του ανειδίκευτου εργάτη, η οποία σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί να είναι μικρότερη από 180.000 δραχμές ή 528 ευρώ μαζί με το ΕΚΑΣ.

Κατόπιν όλων αυτών επανατίθενται τα εξής μείζονα ζητήματα:

α) ενεργοποίησης και εφαρμογής της εργατικής νομοθεσίας προς την κατεύθυνση της προστασίας των εργαζομένων, οι οποίοι κάτω από την εξάρτηση της βιοτικής ανάγκης αδυνατούν να υπερασπιστούν τα στοιχειώδη δικαιώματά τους.

β) τίθεται θέμα αυξημένης ευαισθητοποίησης της συνδικαλιστικής ηγεσίας παντός βαθμού, ώστε να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων και να γίνει υπερασπιστής και προστάτης των αδικουμένων από την ανάλγητη εργοδοσία.

γ) τίθεται θέμα εμπέδωσης αισθήματος ασφάλειας των εργαζομένων που ζουν υπό το κράτος του φόβου.

δ) τίθεται ζήτημα συστηματικής και ενεργού καταπολέμησης της ανεργίας καθώς και αύξησης της επιδοματικής στήριξης των ανέργων ποσοτικά και χρονικά, ώστε να ανακουφίζονται από την ανέχεια.

ε) τίθεται ζήτημα πρόσθετων νομοθετικών μέτρων και κινήτρων αναπτυξιακού χαρακτήρα, αλλά και μέτρα δικαιότερης κατανομής του εθνικού εισοδήματος, ώστε να αμβλυνθούν οι ανισότητες μεταξύ των κοινωνικών ομάδων, ανισότητες οι οποίες έχουν ξεπεράσει κάθε προηγούμενο.

Δημήτρης Δανιήλ