Η άλλη άποψη για την αξία της δημοτικής αγοράς Χαλκίδας

Η κίνηση Πολιτών Χαλκίδας ενάντια στην κατεδάφιση της δημοτικής αγοράς Χαλκίδας απέστειλε το παρακάτω κείμενο με θέμα "Κατεδάφιση της Δημοτικής Αγοράς Χαλκίδας, πετρόκτιστου κτιρίου πλέον των 100 χρόνων, έργο του Σόλωνα Κυδωνιάτη". Το κείμενο υπογράφουν οι Rosalba Lombardo, Αρχιτέκτων-μηχανικός, ειδικευμένη στη μελέτη και αναστήλωση μνημείων, Νίκος Νικολάου, μαθηματικός και Θεόδωρος Παντούλας, Φιλόλογος-ιστορικός.

"Η Δημοτική Αγορά της Χαλκίδας ή «κέντρο πολλαπλών χρήσεων» όπως σωστότερα λέγεται κατασκευάστηκε περί το 1885 στεγάζοντας εκεί οπωροπωλεία, κρεοπωλεία, αλλά και το πρώτο Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης.

Την 1η Μαϊου του 1902 πραγματοποιήθηκε στο χώρο της με τεράστια επιτυχία και παρουσία των τότε βασιλέων και πλήθος επισήμων η Α΄ Έκθεση Γυναικείας Βιοτεχνίας με συμμετοχή 145 ελληνικών πόλεων, 60 ελληνικών παροικιών, 30 βιομηχανικών καταστημάτων, 3 συλλόγων κυριών, κ.α..

Ο σεισμός του 1914 προκάλεσε ζημιές κυρίως στις τρείς εισόδους των εμπρός μαρμάρινων σκαλών.

Αρκετά χρόνια μετά, περίπου το 1930, ανατέθηκε στον αρχιτέκτονα Σόλωνα Κυδωνιάτη (πρόεδρο της Ακαδημίας Αθηνών, καθηγητή του Ε.Μ.Π.) η εκπόνηση της μελέτης του νέου κτιρίου της Αγοράς, και η κατασκευή της ολοκληρώθηκε το 1932 από τον στρατιωτικό πολιτικό μηχανικό Πτολεμαίο Σαρηγιάννη.

Η αυστηρή αρχιτεκτονική απλότητα, και οι τεχνικές ιδιότητες του κτιρίου, είναι κοντά στους κανόνες του Bauhaus.
Τον Αύγουστο του 1937 πραγματοποιήθηκε στο χώρο αυτό η Α' Πανευβοική Έκθεση, με διάφορα τμήματα (βιοτεχνικό, βιομηχανικό, γεωργικό, καλών τεχνών, βιβλίου, τύπου, μουσείων, κ.α.).

Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, στο υπερυψωμένο τμήμα της Αγοράς, τα πεινασμένα παιδιά της Χαλκίδας θα βρουν συσσίτιο από μια επιτροπή Χαλκιδέων, την οποία αποτελούσαν οι Μητροπολίτης Γρηγόριος, Παπαστρατής, Καπνίσης, Βαμβακούλας, Αίσωπος κ.α.
Αργότερα κατά τη διάρκεια του εμφυλίου, ίσως τα ίδια παιδιά θα τρέξουν από την Αγορά για να δουν τον αντάρτη Ανάποδο κρεμασμένο «σαν το Χριστό» για παραδειγματισμό από τον εθνικό στρατό.

Λίγο αργότερα εκεί θα λειτουργήσει το εργατικό κέντρο, ενώ φτάνοντας στην Μεταπολίτευση, στις μαρμάρινες σκάλες της Αγοράς θα σταθούν όλοι οι πολιτικοί αρχηγοί για να μιλήσουν στις προεκλογικές τους συγκεντρώσεις.

Εμείς σαν ομάδα πρωτοβουλίας πολιτών είμαστε αντίθετοι στην απόφαση κατεδάφισης του Δημάρχου Δ. Αναγνωστάκη.

Πιστεύουμε πως οι άνθρωποι έχουν ανάγκη τις μνήμες τους, πως οι πόλεις υπάρχουν μέσα από τους μύθους τους.

Η Δημοτική Αγορά είναι προϊόν αρχιτεκτονικού σχεδιασμού μνημειακού χαρακτήρα και επώνυμης αρχιτεκτονικής της εποχής του Μεσοπολέμου. Το δε νεώτερο τμήμα της εντάσσεται σε πλήρη αρμονία με το παλαιότερο.

Πρέπει να υπενθυμισθεί επιπλέον πως με τη διακήρυξη του Αμστερνταμ στη διάσκεψη σχετικά με την αρχιτεκτονική ευρωπαϊκή κληρονομιά (Οκτώβριος 1975) σημειώθηκε ένα σημαντικό βήμα σχετικά με την "ολοκληρωμένη συντήρηση" υποστηρίζοντας την αναγκαιότητα να διασωθούν όχι μόνο οι ιστορικές πόλεις αλλά και αρχιτεκτονικά μέρη μοντέρνας εποχής, ξεπερνώντας ακόμα και τον καταστατικό χάρτη της Βενετίας (1964) που καθιστούσε πιο ευρύ τον όρο «ιστορικό μνημείο» ακόμα και για έργα απλούστερης τεχνικής και αρχιτεκτονικής, σκέψη που επανεξετάζεται στον καταστατικό χάρτη της Κρακοβίας 2000: «τα κτίρια στις ιστορικές περιοχές ίσως δεν παρουσιάζουν ιδιαίτερη αρχιτεκτονική αξία αυτά καθ' αυτά, αλλά πρέπει να διασωθούν για την οργανικότητα τους ως σύνολο, για τα κατασκευαστικά, διακοσμητικά, χρωματικά χαρακτηριστικά τα οποία χαρακτηρίζουν την οργανική ενότητα της πόλης σαν μέλη αναντικατάστατα και συνδετικά.»

Όλα τα μέρη από τα οποία αποτελείται το σύνολο της αγοράς πρέπει να συντηρηθούν θεωρούμενα ως τυπικά χαρακτηριστικά και έκφραση των λειτουργιών που τα ίδια έχουν αποκτήσει κατά τη διάρκεια του χρόνου μέσω της χρήσης τους. (καταστατικός χάρτης της αναπαλαίωσης 1972).

Αυτή τη στιγμή μετά από αίτηση στο Υπουργείο Πολιτισμού ώστε να κριθεί η Αγορά διατηρητέα (όπως θα επιθυμούσε και ο εκλιπών Σ. Κυδωνιάτης για το νεανικό του έργο) και μετά τη θετική εισήγηση της Α' εφορίας νεωτέρων μνημείων, το κεντρικό συμβούλιο του Υπουργείου αποφάσισε νέα αυτοψία, αρνούμενο να τη κρίνει διατηρητέα ως όφειλε".