Συνεχίστηκε την Κυριακή 21 Μαρτίου στο Δημαρχείο Χαλκίδας ο Β' κύκλος των σεμιναρίων Αστρονομίας που διοργανώνει η Εταιρεία Αστρονομίας Χαλκίδας. Το θέμα του σεμιναρίου ήταν οι "Εκλείψεις" και το ανέπτυξε ο Φυσικός - Αστροφυσικός κ. Κοσμάς Γαζέας.
Ο εισηγητής με σαφήνεια και λεπτομερή αλλά κατανοητό επιστημονικό λόγο ανέπτυξε το σχετικό θέμα για τους παρακολουθούντες τα σεμινάρια. Περιληπτικά ακολουθεί αναφορά στα σημαντικότερα ζητήματα που έθιξε ο ομιλητής:
"Εκλειψη ονομάζεται η παροδική συσκότιση ή απόκρυψη ενός ουρανίου σώματος. Σύμφωνα με τον ορισμό οι εκλείψεις διακρίνονται σε δύο κατηγορίες, εφόσον το σώμα που παθαίνει έκλειψη είναι αυτόφωτο ή ετερόφωτο. Εάν είναι ετερόφωτο, το εκλείπον σώμα παύει να φωτίζεται όταν παρεμβάλλεται ένα τρίτο σώμα μεταξύ αυτού και της φωτεινής πηγής, όπως συμβαίνει στην έκλειψη Σελήνης. Εάν είναι αυτόφωτο, το εκλείπον σώμα (φωτεινή πηγή) καλύπτεται από ένα άλλο σώμα, παρεμβαλλόμενο μεταξύ αυτού και της Γης, όπως συμβαίνει στην έκλειψη Ηλίου.
Οι εκλείψεις διακρίνονται και σε κατηγορίες, ανάλογα με το εάν η απόκρυψη του ουρανίου σώματος είναι ολική ή μερική. Έτσι έχουμε τις ολικές και τις μερικές εκλείψεις για τον Ήλιο και τη Σελήνη και επιπλέον τις δακτυλιοειδείς εκλείψεις στην περίπτωση του Ήλιου και τις εκλείψεις παρασκιάς στην περίπτωση της Σελήνης.
Το φαινόμενο των εκλείψεων είναι σχετικά σύνηθες, όμως όχι ορατό από όλη τη Γη. Ετησίως συμβαίνουν από 2 έως 7 εκλείψεις. Από αυτές συμβαίνουν από 0 έως 3 εκλείψεις Σελήνης και από 2 έως 5 εκλείψεις Ηλίου. Όταν συμβαίνουν 3 εκλείψεις Σελήνης τότε συμβαίνουν μόνο 4 ηλιακές. Η περίπτωση να συμβούν 5 ηλιακές και 2 σεληνιακές είναι κάτι εξαιρετικά σπάνιο που συνέβη το 1935 και θα επαναληφθεί το 2206! Οι εκλείψεις συμβαίνουν περιοδικά κάθε 6585 ημέρες (18χρ 10ημ 8ωρ). Η περίοδος αυτή, που ονομάζεται Σάρος ήταν γνωστή από την εποχή των Βαβυλωνίων.
Η έρευνα των εκλείψεων εξυπηρετεί ακόμη και σήμερα γεωδαιτικούς σκοπούς, αλλά και στον ακριβή προσδιορισμό των θέσεων και διαστάσεων των ουρανίων σωμάτων. Ειδικά στις σεληνιακές εκλείψεις γίνεται και μελέτη της θερμικής αγωγιμότητας του εδάφους και του υπεδάφους της.
Η μελέτη των εκλείψεων είχε αρχίσει πολλές χιλιετίες πριν. Αναφορές έχουμε από την Κίνα, την Ασσυρία, την Ιταλία και την Ελλάδα. Από τους αρχαίους Έλληνες (Πυθαγόρας, Αριστοτέλης, Ερατοσθένης) έχουμε επίσης τις πρώτες αναφορές για το σχήμα και τις διαστάσεις της Γης.
Αναμφισβήτητα το φαινόμενο των ολικών ηλιακών εκλείψεων είναι ένα γεγονός μοναδικής ομορφιάς και σπανιότητας. Για να το δει κανείς θα πρέπει να περιμένει πολλές δεκαετίες ή να ταξιδέψει σε μέρη όπου το φαινόμενο είναι ορατό, κάτι που πολλές φορές είναι δύσκολο ή και αδύνατο.
Η επόμενη Ολική Ηλιακή Εκλειψη ορατή από την Ελλάδα (και συγκεκριμένα από ο Καστελλόριζο) θα γίνει στις 29 Μαρτίου 2006, ενώ η αμέσως επόμενη το 2088!".
Τα σεμινάρια Αστρονομίας συνεχίζονται την επόμενη Κυριακή 28 Μαρτίου, ώρα 7.30 μ.μ. με εισηγητή τον κ. Νίκο Μιχελή, Χημικό Μηχανικό Ε.Μ.Π και μέλος του Δ.Σ. της Εταιρείας Αστρονομίας Χαλκίδας με θέμα: "Αστρονομική παρατήρηση. Οργανα και τεχνικές".
|