Hλεκτρονικό περιοδικό με θέματα και ειδήσεις από την Εύβοια ...στο διαδίκτυο από το 1999
Για μας στην Εύβοια το όνομα «ΕΛΛΕΝΙΤ» μας απασχολεί τώρα τελευταία μόνο σαν οικόπεδο, στο οποίο θα χτίσει η Καρφούρ την υπεραγορά της. Στο «Εθνος της Κυριακής», ένα ρεπορτάζ της Διονυσίας Λάγιου, μας ξαναθυμίζει την τραγική ιστορία των εργατών που έχασαν τη ζωή τους από τον αμίαντο δουλεύοντας στην «ΕΛΛΕΝΙΤ», και πόσους ακόμα νοσούν. Για όλους αυτούς που αν και δικαιώθηκαν στα δικαστήρια δεν αποζημιώθηκαν ποτέ, γιατί το εργοστάσιο έκλεισε από το 1990 και η επιχείρηση στη Θεσσαλονίκη είναι προβληματική.
Στη συνέχεια, αναδημοσιεύουμε μέρη του ρεπορτάζ της εφημερίδας γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε:
...Επί 13 χρόνια, από το 1990 δηλαδή που έκλεισε το εργοστάσιο της «ΕΛΛΕΝΙΤ ΑΕ» στη Ν. Λάμψακο η τεράστια έκταση που καταλάμβαναν οι εγκαταστάσεις του, 100 στρεμμάτων ήταν εστία ρύπανσης για την περιοχή που «πνιγόταν» από τη σκόνη του αμιάντου. Μόλις τον περασμένο Ιούνιο κατεδαφίστηκε το εργοστάσιο - νεκροταφείο από την εταιρεία που αγόρασε τον χώρο και επιτέλους τα αδρανή υλικά απομακρύνθηκαν, ενώ τα άθικτα φύλλα αμιαντοτσιμέντου διατέθηκαν στο εμπόριο.
Συγκλονιστική η μαρτυρία του εξηπεντάχρονου Αντρέα Λάμπρου, κάτοικου Χαλκίδας, που νοσεί από αμιάντωση: «Μέχρι το '78 δεν είχαμε καμία ενημέρωση ότι ο αμίαντος είναι καρκινογόνος. Οταν το μάθαμε οι περισσότεροι είχαμε είκοσι χρόνια υπηρεσίας. Πώς να φεύγαμε; Και που να πηγαίναμε; Κανείς δε μας προσλάμβανε, γιατί πίστευαν ότι ήμασταν ετοιμοθάνατοι...».
«...Συνεχώς πεθαίνουν συνάδελφοι και το δυστύχημα είναι ότι κανείς μέχρι σήμερα δεν έχει αποζημιωθεί! Ημασταν 40 ενάγοντες κατά της «ΕΛΛΕΝΙΤ» κα ι οι επτά πέθαναν, ενώ είναι κι άλλοι που δε γνωρίζω τι απέγιναν...».
Ο κ. Κωνσταντίνος Ζαχαριάς, πρόεδρος του σωματείου εργαζομένων στην «ΕΛΛΕΝΙΤ» από το '83 μέχρι το '90, περιγράφει τη δραματική περιπέτεια των εργατών. «Το 1973 έπιασα δουλειά σαν χειριστής ανυψωτικών μηχανημάτων στην «ΕΛΛΕΝΙΤ». Ο αμίαντος φαινόταν ένα «καθαρό» ορυκτό και πολλοί εργαζόμενοι κοιμούνταν πάνω στα σακιά. Γύρω στο '80 όταν άρχισαν να πηγαίνουν οι εργάτες στα νοσοκομεία με αναπνευστικά προβλήματα, τότε οι γιατροί γνωμοδότησαν ότι έπασχαν από αμιάντωση.
Μετά το 1980 ήρθαν οδηγίες που προειδοποιούσαν για την επικινδυνότητα του αμιάντου. Βέβαια η «ΕΛΛΕΝΙΤ» ποτέ δεν παραδέχτηκε ότι ο αμίαντος είναι καρκινογόνος. Μέχρι σήμερα έχουν πεθάνει 72 εργάτες από την αμιάντωση και από καρκίνους. Και το δυστύχημα είναι ότι έως το '83 δεν παίρναμε καν ανθυγιεινό επίδομα. Τελικά το '98 ψηφίστηκε στη Βουλή να συνταξιοδοτούνται όσοι συμπληρώνουν δεκαπενταετία στην παραγωγή αμιάντου».
Τον Ιούνιο του 2003 ο δήμαρχος Ληλαντίων Χρήστος Καρυστινός προέτρεψε την εταιρία «ΦΑΜΑΡ ΑΕ», που αγόρασε τον παλιό βιομηχανικό χώρο, να κατεδαφίσει τα κτίσματα για λόγους δημόσιας υγείας.
«Μας ενδιέφερε να καθαρίσει ο τόπος. Τώρα θα αντικαταστήσουμε τους αμιαντοσωλήνες στο υδρευτικό δίκτυο, σε μια προσπάθεια να εξευμενίσουμε το κακό κλίμα στη Ν. Λάμψακο που έχασε τόσους ανθρώπους στην παραγωγή αμιάντου» προσθέτει ο κ. Καρυστινός.
Αγωγές κατά της «ΕΛΛΕΝΙΤ» κατέθεσαν πρώην εργαζόμενοι που νοσούν από την αμιάντωση και βλέπουν ακόμα και σήμερα τους πάλαι ποτέ συναδέλφους τους να πεθαίνουν ο ένας μετά τον άλλο.
Ο δικηγόρος Ανδρέας Σπανός ανέλαβε 50 υποθέσεις εργατών, καθώς και οικογενειών που οι συγγενείς τους δούλευαν στο εργοστάσιο και απεβίωσαν από την ανίατο νόσο.
«Οι δίκες άρχισαν το 1985, ολοκληρώθηκαν το 1995 και οι ενάγοντες δικαιώθηκαν στις δικαστικές αίθουσες», λέει ο κ. Σπανός. «Ομως η επιχείρηση που λειτουργεί σήμερα στη Θεσσαλονίκη δεν έχει καμία αξία. Κι έτσι οι άνθρωποι αυτοί δεν μπορούν να αποζημιωθούν εδώ και τόσα χρόνια. Πολλοί δεν ήξεραν ότι είχαν νόμιμο δικαίωμα να αποζημιωθούν και το τραγικό είναι ότι απευθύνονται τώρα σε μένα, αλλά δυστυχώς έχει παραγραφεί το δικαίωμά τους».
Κατά το διάστημα που εκδικάζονταν οι αγωγές κατά της «ΕΛΛΕΝΙΤ» η δικαστική αρχή παρήγγειλε να εξεταστούν οι εργάτες στα νοσοκομεία «Σισμανόγλειο» και «Σωτηρία», ώστε να διαπιστωθεί η κατάσταση της υγείας τους. Οι γιατροί διέγνωσαν ποσοστό αναπηρίας από 93% έως 95%.
Αποκαλυπτική η μαρτυρία του πνευμονολόγου Τριαντάφυλλου Σοφιάδη, που προσελήφθη το 1983 από την «ΕΛΛΕΝΙΤ», επειδή υποχρεώθηκε από τις οδηγίες της Ε.Ε. Το '87 η εταιρία έκρινε ότι δεν ήταν απαραίτητος και αποχώρησε.
«Το '83 προσλήφθηκα από την «ΕΛΛΕΝΙΤ» για να παρακολουθήσω την πορεία της υγείας των εργαζομένων και επισκεπτόμουν το εργοστάσιο μια φορά την εβδομάδα. Τα μέτρα προστασίας των εργαζομένων ήταν πολύ χαλαρά και η πολιτεία δεν ήταν πιεστική προς την «ΕΛΛΕΝΙΤ» για την τήρηση των κανόνων ασφάλειας.
Οι περισσότεροι είχαν πρόβλημα και γι' αυτό τους έστειλα στο νοσοκομείο «Σωτηρία». Εκεί διαπιστώθηκε ότι είχαν προσβληθεί από αμιάντωση, η οποία είναι μια ασθένεια που δημιουργείται με την εισπνοή αμιάντου. Ο αμίαντος είναι ένα δυνητικά καρκινογόνο υλικό και οι επιπτώσεις της εισπνοής αμιάντου στην ανθρώπινη υγεία εκδηλώνονται με αμιάντωση, υπερζωκοτικές πλάκες, υπεζωκοτικές συλλογές, πλευρίτιδες, καρκίνο του πνεύμονα και μεσοθηλίωμα».
Καιρός
