Αβέβαιο αν θα αποδοθούν ποινικές ευθύνες για τους υπαίτιους των περιβαλλοντικών "εγκλημάτων"

Συζητήθηκε τη Δευτέρα 11 Οκτωβρίου η επίκαιρη ερώτηση της Βουλευτού Εύβοιας του Λαϊκού Ορθόδοξου Συναγερμού κυρίας Ουρανίας Παπανδρέου-Παπαδάκη προς την Υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, σχετικά με τον εντοπισμό καρκινογόνων ουσιών στο νερό στην περιοχή των Οινόφυτων και τη μόλυνση του Ασωπού ποταμού.

Η κα Παπανδρέου στην τοποθέτησή της μεταξύ άλλων, τόνισε: "η μόλυνση του Ασωπού Ποταμού και της πέριξ περιοχής είναι πέντε φορές μεγαλύτερη από αυτή στο Χίνκλεϊ. Πιστεύω ότι ξέρετε ότι είναι η πλέον μολυσμένη περιοχή στη Νότια Καλιφόρνια. Αυτή είναι η κατάσταση.

Εγώ, λοιπόν, σήμερα με την ερώτησή μου αυτή επανέρχομαι και θέλω να επισημάνω ότι ο καρκίνος ήταν η αιτία θανάτου για έναν στους τέσσερις κατοίκους των Οινοφύτων τα τελευταία 10 χρόνια.

Και για να μιλάμε βεβαίως με στοιχεία, τα οποία πρέπει να λάβετε πάρα πολύ σοβαρά υπόψη σας, πρέπει να σας πω ότι τα τελευταία στοιχεία από το Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής του Πανεπιστημίου Αθηνών καταδεικνύουν ότι το 2009 οι θάνατοι από καρκίνο στα Οινόφυτα ήταν αυξημένοι κατά 90%.

Αλήθεια, κύριε Υφυπουργέ, που συμβαίνει σε άλλο μέρος του κόσμου αυτή η εγκατάλειψη των ανθρώπων; Η δε θνησιμότητα από καρκίνο στα Οινόφυτα μία δεκαετία από το 1999 μέχρι το 2009 ήταν κατά 14% υψηλότερη από εκείνη των κατοίκων του υπόλοιπου νομού. Έχετε, λοιπόν, ένα ρεκόρ.

Είναι ίσως ο μόνος δείκτης που έχετε αυξήσει τόσο εσείς όσο και η προηγούμενη κυβέρνηση, γιατί το θέμα έχει ξεκινήσει από το 1994, να αυξήσετε δηλαδή την καρκινογένεση σε μία περιοχή. Νομίζω ότι δεν τιμά την Κυβέρνησή σας".

Η απάντηση του υφυπουργού Αθανάσιου Μωραΐτη

Ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κ. Μωραΐτης Αθανάσιος απαντώντας υποστήριξε, ότι "από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε αυτή η Κυβέρνηση, οι παρεμβάσεις για τον Ασωπό ήταν συγκεκριμένες και από την Υπουργό και από υπηρεσίες και υπήρχαν και συγκεκριμένες ανακοινώσεις. Μάλιστα, τον Φεβρουάριο του 2010, ήταν η Υπουργός αυτή η οποία εξήγγειλε την υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου προγράμματος διαχείρισης του περιβαλλοντικού κινδύνου για την ευρύτερη περιοχή της λεκάνης απορροής του Ασωπού Ποταμού".

Και συνέχισε: "Τον Μάιο του 2010 εκδώσαμε την Κοινή Υπουργική Απόφαση, με την οποία ελαττώσαμε σημαντικά τα όρια απόρριψης επικίνδυνων ουσιών στο νερό αποσκοπώντας έτσι σταδιακή μείωση των συγκεντρώσεων εξασθενούς χρωμίου.

Επιπλέον, συνεργαζόμαστε με τον Σ.Ε.Β. για τη συμμόρφωση των βιομηχανιών της περιοχής. Επίσης, καταγράφουμε τα λειτουργικά προβλήματα της εγκατάστασης-επεξεργασίας αστικών λυμάτων στα Οινόφυτα.

Ήδη έχει διαπιστωθεί από τους επιθεωρητές περιβάλλοντος, οι οποίοι δεν έχουν πάει μία φορά και δύο εκεί πέρα -και το ξέρετε πάρα πολύ καλά- σειρά σημαντικών παραβάσεων της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και επεξεργαζόμαστε όλες τις τεχνικές λύσεις.

Παράλληλα, συνεργαζόμαστε με τα συναρμόδια Υπουργεία για την εφαρμογή του κατάλληλου αγροπεριβαλλοντικού προγράμματος μέτρου σε εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Οδηγίας περί νιτρορύπανσης γεωργικής προέλευσης.

Στο σημείο αυτό να σημειώσω πως για όλα τα παραπάνω έργα έχουμε εντάξει στο ΕΠΕΡΑ ειδικό πρόγραμμα για τον Ασωπό, το ΕΣΠΑ, ώστε να υπάρχουν διαθέσιμα τα απαιτούμενα κονδύλια για την απορρύπανση του.

Τελευταίο και κυριότερο, πιστεύω, είναι η εφαρμογή της νομοθεσίας για την περιβαλλοντική ευθύνη, όπου σύμφωνα με τη νομοθεσία αυτή -και το γνωρίζετε πολύ καλά- οι επιχειρήσεις που είναι υπεύθυνες για την καταστροφή του περιβάλλοντος θα είναι αυτές οι οποίες θα πληρώσουν και το κόστος όλης της πρόληψης και αποκατάστασης της περιβαλλοντικής ζημιάς. Πιστεύω, ότι μόνο έτσι θα σταματήσει η αδιαφορία για το περιβάλλον και η διαρκής καταστροφή του.

Παράλληλα, τροφοδοτούνται τα Οινόφυτα με ασφαλές πόσιμο νερό σήμερα από τον Μόρνο. Παράλληλα, βρίσκεται επί του παρόντος σε εξέλιξη και η υπογραφή συμφώνου συνεργασίας μεταξύ του ΥΠΕΚΑ, της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας και της ΕΥΔΑΠ, με σκοπό την άμεση δημοπράτηση των έργων αναβάθμισης του διυλιστηρίου της Θήβας και την τροφοδότηση των οικισμών Νεοχωράκη και Ελαιώνα με νερό του Μόρνου.

Η χρηματοδότηση της περιφέρειας για την υλοποίηση των έργων αυτών θα γίνει από το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, ενώ θα αξιοποιηθεί και η εμπειρία και η τεχνογνωσία της ΕΥΔΑΠ.

Από την πρώτη στιγμή έχουμε σκύψει πάνω στο πρόβλημα. Είναι ένα πρόβλημα, όμως, το οποίο δεν λύνεται με ένα μαγικό ραβδί, το οποίο κάποιος Υπουργός ή κάποιες υπηρεσίες θα το έχουν, θα «χτυπήσουν» και όλα θα είναι μια χαρά. Θέλει μεγάλη σοβαρότητα. Απαιτείται μεγάλος έλεγχος.

Το ΥΠΕΚΑ σε συνεργασία με όλους τους αρμόδιους, προσπαθεί στο μεγάλο αυτό πρόβλημα -το οποίο είναι όπως ακριβώς το περιγράψατε- να δώσει λύση. Και αυτή η λύση θα απαντά στο μεγάλο πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί στην περιοχή".

Ουρανία Παπανδρέου: "Κάνατε επανάληψη στις απαντήσεις των ερωτήσεών μου"

Κατά τη δευτερολογία της η βουλευτής κα Παπανδρέου απευθυνόμενη στον κ. Μωραΐτη τόνισε ότι έκανε απλώς μία επανάληψη στις απαντήσεις των ερωτήσεων, που ως βουλευτής από τον Οκτώβρη του περασμένου χρόνου έχει καταθέσει.

"Ειλικρινά-είπε- θα ήθελα σήμερα να μου πείτε ένα, δύο, τρία θέματα, τα οποία θα αρχίσουν σήμερα ή θα έπρεπε να έχουν αρχίσει από χθες, διότι οι άνθρωποι αυτοί δικαιούνται τουλάχιστον να ζουν. Και δικαιούνται να μην πεθαίνουν ως εργαζόμενοι στα χωράφια τους, γιατί δεν είναι μόνο το πόσιμο νερό, είναι το νερό της ύδρευσης, είναι τα πετρώματα, τα οποία έχουν μολυνθεί.

Μη μου πείτε τώρα ότι είναι οι «γνωστοί-άγνωστοι» που μολύνουν την περιοχή του Ασωπού και ότι δεν τους ξέρουμε. Είναι καταγεγραμμένοι, είναι γνωστοί, είναι ατιμώρητοι, γιατί κανένας δεν έχει αποφασίσει να σκύψει με αγάπη δίπλα στο πρόβλημα υγείας των ανθρώπων της περιοχής. Γι' αυτό και πάρα πολύ δίκαια -και συμφωνώ μαζί τους- οι άνθρωποι θα ξεκινήσουν κινητοποιήσεις, που θα έκανε ο κάθε άνθρωπος που θέλει να διασφαλίσει το ιερό αγαθό της υγείας του.

Θέλω να μου πείτε συγκεκριμένα μέτρα που θα λάβετε.

Προτίθεστε ως Υπουργείο να ζητήσετε απόδοση τυχόν ποινικών ευθυνών; Και επιμένω στις ποινικές ευθύνες, διότι οι ειδικοί τουλάχιστον λένε ότι το εξασθενές χρώμιο και οι άλλες τοξικές ουσίες, προέρχονται από συγκεκριμένες ρυπογόνες περιοχές. Σας τις κατονομάζουν δηλαδή. Θα υπάρξουν ποινικές ευθύνες; Και ειλικρινά με λυπεί ιδιαίτερα ότι οι άνθρωποι των περιοχών αυτών μου κατήγγειλαν σήμερα ότι υπάρχουν γι' αυτά τα εγκλήματα -όχι κατά του περιβάλλοντος, αλλά κατά της ζωής των ανθρώπων- απαλλαχτικά βουλεύματα".

Αθανάσιος Μωραΐτης: "Δεν μπορούμε να μιλάμε για απόδοση ευθυνών χωρίς στοιχεία"

Η απάντηση από την πλευρά του υφυπουργού στα ερωτήματα της κυρίας Παπανδρέου ήταν, ότι δεν μπορούν να μιλάνε για απόδοση ευθυνών και ποινικές διώξεις χωρίς να ξέρουν με απόλυτη σαφήνεια και ακρίβεια ποιοι είναι οι ένοχοι, γεγονός που προκάλεσε την αντίδραση της βουλευτού, η οποία υπενθύμισε ότι υπάρχουν συγκεκριμένες λίστες, για να λάβει την εξής απάντηση από τον κ. Μωραΐτη:

"Τις λίστες τις έχουμε και εμείς. Σας άκουσα, όμως, με μεγάλη προσοχή και θέλω να με ακούσετε και εσείς.

Κάποιοι δεν είχαν πατήσει στον Ασωπό. Εμείς ένα χρόνο, όχι απλά πήγαμε στον Ασωπό, αλλά υπάρχει συγκεκριμένο πρόγραμμα, υπάρχουν δεσμεύσεις, υπάρχουν δράσεις που τρέχουν αυτή τη στιγμή. Κι αυτά όταν κάποιοι δεν τόλμαγαν να πάνε. Τους επιθεωρητές περιβάλλοντος εμείς τους πήγαμε στον Ασωπό.

Όταν, όμως, μιλάμε για ποινικές ευθύνες σ' αυτή την Αίθουσα, θα πρέπει να είμαστε πάρα πολύ συγκεκριμένοι και να μιλάμε με στοιχεία. Αυτό αφορά εμάς σ' αυτή την Αίθουσα. Θα μου πείτε ότι η κοινωνία γνωρίζει. Βεβαίως. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν κάποια στοιχεία. Και θέλω να πιστεύω και εγώ και εσείς και ο καθένας ότι αυτά τα στοιχεία σύντομα θα οδηγηθούν στη δικαιοσύνη και θα πρέπει αυτοί που ευθύνονται να πληρώσουν.

Όμως, η Υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής από την πρώτη στιγμή, πέρυσι τον Οκτώβριο, με ένα θέμα που ασχολήθηκε πάρα πολύ υπεύθυνα και πάρα πολύ σοβαρά ήταν ο Ασωπός. Επαναλαμβάνω, δεν το στηρίζω αυτό στο ότι απλά επισκέφθηκε τον Ασωπό. Οι δράσεις είναι συγκεκριμένες. Οι κοινές υπουργικές αποφάσεις, οι οποίες υπεγράφησαν, είναι συγκεκριμένες. Τα όρια που μπήκαν είναι συγκεκριμένα.

Είπατε ότι το πόσιμο νερό δεν είναι το μείζον θέμα, αν κατάλαβα καλά. Εγώ σας λέω ότι για τους κατοίκους της περιοχής είναι το μείζον, είναι το σημαντικότερο θέμα. Είναι βεβαίως και το νερό της άρδευσης και θα συμφωνήσω μαζί σας.

Σας λέω ότι αυτό το μεγάλο θέμα του Ασωπού δεν το βάλαμε απλά σε ένα δρόμο. Οι παρεμβάσεις μας για τα μεγάλα θέματα ήταν ακαριαίες. Μίλησα για το ΕΠΕΡΑ και το ΕΣΠΑ και σας είπα ότι και χρήματα θα βγουν μέσα από αυτό το πρόγραμμα. Μου είπατε ότι δεν σας ενδιαφέρει αυτό αλλά πώς θα αλλάξουμε τη ζωή των πολιτών.

Θα αλλάξουμε τη ζωή των πολιτών υιοθετώντας ένα πρόγραμμα και βάζοντας κανόνες. Γιατί μέχρι σήμερα τι έχει κάνει η πολιτεία για τον Ασωπό ή με άλλα προβλήματα που είχαμε στη χώρα; Επισκέψεις, μεγάλες κουβέντες, μεγάλα λόγια, αλλά στην ουσία αποτέλεσμα δεν υπήρχε ποτέ.

Εμείς, λοιπόν, σήμερα σοβαρά και υπεύθυνα ακολουθούμε αυτά τα οποία έχουμε ανακοινώσει, αυτά τα οποία μέχρι σήμερα μας φέρνουν αυτά τα μικρά αποτελέσματα και κοιτάμε πλέον τους πολίτες αυτής της ευαίσθητης περιοχής στα μάτια. Αν με ρωτήσετε αν είναι αρκετά αυτά που κάναμε, θα σας πω, όχι. Θα έπρεπε να κάνουμε πολύ περισσότερα. Δουλεύουμε, όμως, προς αυτή την κατεύθυνση και αναλογιζόμενοι το μεγάλο μερίδιο ευθύνης που έχουμε".

Απάντηση για τις αποζημιώσεις στους πυρόπληκτους της Καρύστου

Να σημειωθεί, τέλος, ότι σε ερώτηση που είχε καταθέσει η Κα Παπανδρέου για τις πυρκαγιές στην Κάρυστο, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης τη διαβεβαίωσε ότι οι ζημίες που προξενήθηκαν μπορούν να ενταχθούν στο νέο πρόγραμμα χορήγησης κρατικών ενισχύσεων το οποίο θα υποβληθεί προς έγκριση στην Ε.Ε και έτσι να αποζημιωθούν οι παραγωγοί που υπέστησαν ζημιές.