Ασωπός και Μεσσαπία: Η τραγωδία με το εξασθενές χρώμιο συνεχίζεται χωρίς διαφάνεια...

Του Γιάννη Ζαμπετάκη,
Επίκουρος Καθηγητής Χημείας Τροφίμων και Lead Auditor, ΕΚΠΑ

Σύμφωνα με "Τα Νέα" (1/2/2010), η τραγωδία του Ασωπού συνεχίζεται αμείωτη και επαναλαμβάνεται με μεγαλύτερη ένταση (και κόστος στη Δημόσια Υγεία) στη Μεσσαπία της Εύβοιας! Σύμφωνα με το δημοσίευμα, το εξασθενές χρώμιο ανιχνεύεται πλέον σε πρωτόγνωρα επίπεδα και περνά και στην τροφική αλυσίδα! Ζητούμενο όμως παραμένει να πληροφορηθούμε τον τρόπο δειγματοληψίας και τα ερευνητικά πρωτόκολλα προετοιμασίας των δειγμάτων πριν την ανάλυση.

Και ενώ θα περιμέναμε η Πολιτεία να μαθαίνει από τα λάθη της ειδικά στη διαχείριση περιβαλλοντικών κρίσεων που αφορούν τη Δημόσια Υγεία ώστε να μην ξαναγίνονται τα ίδια λάθη, η ιστορία επαναλαμβάνεται ως τραγική φάρσα. Αλλά στην περίπτωση της Μεσσαπίας, μάλλον για τραγωδία πρόκειται μιας ακόμα και σήμερα δεν ξέρουμε σε πόσες βρύσες σπιτιών φτάνει νερό με εξασθενές χρώμιο.

Οι κάτοικοι αντιδρούν: στις 10/2/2010, θα εκδικαστούν τα ασφαλιστικά μέτρα που έχουν καταθέσει περιβαλλοντικοί σύλλογοι και κάτοικοι του Δήμου Μεσσαπίων κατά της υδροδοτούσας αρχής (ΔΕΥΑΜ) και του Δημάρχου Μεσσαπίων κ. Α. Μπαζώτη σχετικά με την ανίχνευση εξασθενούς χρωμίου στο πόσιμο νερό στα Δημοτικά Διαμερίσματα Ψαχνών, Καστέλλας, Νεροτριβιάς Δάφνης και Κοντοδεσποτίου. Η δίκη αυτή αποκτά ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον μετά τις πρόσφατες εξελίξεις από την Νομαρχία Ευβοίας και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με το νερό που πίνουν οι περίπου 20.000 κάτοικοι του Δήμου.

Στις 11/8/09 η υπηρεσία Περιβάλλοντος της Νομαρχίας Ευβοίας διενέργησε έλεγχο στις εγκαταστάσεις της Λάρκο ΓΜΜΑΕ στη θέση «Βρυσάκια» Πολιτικών του Δήμου Μεσσαπίων και μεταξύ άλλων η επιθεωρούμενη εταιρεία βρέθηκε μη συμμορφούμενη ως προς «ανεξέλεγκτη διάθεση κάθε είδους αποβλήτων» (από ελαστικά οχημάτων μέχρι μοτέρ, αντλίες και οχήματα στο τέλος του κύκλου ζωής τους). Η εν λόγω υπηρεσία της Νομαρχίας έχει το δικαίωμα από το Νόμο να εισηγηθεί πρόστιμο ύψους από €15.000 ως €60.000 και στην περίπτωση της Λάρκο αποφασίστηκε (27.10.09/αρ. πρωτ. 4162) το ανώτατο πρόστιμο (€60.000). Στη συνέχεια, η απόφαση αυτή θα εξετασθεί από τον Νομάρχη Ευβοίας, τον Περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδας και τελικά την Υπουργό ΠΕΚΑ. Σημειώνεται ότι ο κάθε προαναφερόμενος αξιωματούχος έχει δικαίωμα να αυξήσει περαιτέρω το πρόστιμο.

Σε επίπεδο ΕΕ, για το θέμα του νερού στη Μεσσαπία, ο ευρωβουλευτής των ΟΠ, κ. Μιχάλης Τρεμόπουλος κατέθεσε ερώτηση στον επίτροπο περιβάλλοντος κ. Σταύρο Δήμα στις 9/9/09 με την οποία ρωτούσε την Επιτροπή της ΕΕ για το πρόβλημα της ρύπανσης του νερού στο Δήμο Μεσσαπίων αλλά και για το κατά πόσο είναι σύννομη η συγχρηματοδότηση από την ΕΕ της κατασκευής του φράγματος Ψαχνών και αν παραβιάζεται με αυτή την συγχρηματόδοτηση το κοινοτικό δίκαιο (ΕΚ 1083/2006).

Ο κ. Δήμας απάντησε στις 17/11/09 και η απάντησή του είναι τουλάχιστον αποκαλυπτική για τις πρακτικές της Ελληνικής Κυβέρνησης: «Η Επιτροπή δεν γνωρίζει την ύπαρξη των δειγμάτων νερού (σ.σ. των ρυπασμένων με Cr(VI)) και δεν ήταν ενήμερη για την απόφαση που έλαβε η Ελληνική Κυβέρνηση, στις 4 Σεπτεμβρίου 2009, για την εκτέλεση έργων στη λεκάνη απορροής Αρτάκης-Ψαχνών, και ειδικά για το έργο "φράγμα Ψαχνών στο Νομό Ευβοίας».

Ο κ. Νίκος Χασάνδρας του περιβαλλοντικού συλλόγου «Γαία» του Δήμου Μεσσαπίων προσθέτει «αναφορικά με την τοξικότητα του νερού, ο Επίτροπος δηλώνει άγνοια και έτσι αποφεύγει να τοποθετηθεί ευθέως. Θα έπρεπε όμως να ζητήσει εξηγήσεις από την Ελληνική Κυβέρνηση, η οποία θα όφειλε να έχει εφαρμόσει τα άρθρα 8 και 15 της Οδηγίας Πλαισίου για τα ύδατα (2000/60/ΕΚ)».

Μετά την ημερίδα στο Ευρωκοινοβούλιο για τον Ασωπό την Μεγάλη Τετάρτη του 2009, όπου μίλησα ανοιχτά στο Ευρωκοινοβούλιο για τις ευθύνες της Ελληνικής Πολιτείας, θα περιμέναμε από τον κ. Δήμα να μελετά τα περιβαλλοντικά εγκλήματα της χώρας του με πιο μεγάλη ζέση αλλά και από την νέα ηγεσία του ΥΠΕΚΑ να προβεί σε άμεσες και συντονισμένες ενέργειες!

Σημειώνεται στο σημείο αυτό ότι στελέχη της ΕΥΕΠ επισκέφθηκαν την Μεσσαπία στις 4/8/09 αλλά ακόμα δεν έχουν ανακοινωθεί επίσημα τα αποτελέσματα των αναλύσεων στα δείγματα που έλαβαν.

Σήμερα, με δεδομένη την τραγωδία του Ασωπού και την τραγωδία της Μεσσαπίας, ζητάμε από την πολιτεία τα εξής:

• 1. Πλήρη βιοχημική - επιδημιολογική μελέτη υπό την εποπτεία του Ε.Σ.Υ. και της Υπουργού Υγείας για τις επιπτώσεις της ρύπανσης στο αίμα και στην υγεία των κατοίκων σε Ασωπό-Οινόφυτα και τις γύρω περιοχές αλλά και στην Μεσσαπία.
• 2. Εκτεταμένη ανάλυση των υπόγειων και επιφανειακών υδάτων σε Ασωπό και Μεσσάπιο αλλά και των υπόγειων υδροφορέων (Ασωπός 07-18 και Μεσσαπία 07-23) χωρίς όμως την εμπλοκή κρατικών υπηρεσιών που έχουν δράσει στο παρελθόν χωρίς απόλυτη διαφάνεια.
• 3. Πλήρης ανάλυση του φορτίου σε βαρέα μέταλλα που φέρουν τα τρόφιμα-βολβοί που παράγονται σε Οινόφυτα, Θήβα και Μεσσαπία από διαπιστευμένα εργαστήρια (για να έχουν νομική ισχύ τα αποτελέσματα!).
• 4. Πλήρης διαφάνεια στα τρία παραπάνω βήματα αλλά και πραγματική διαβούλευση με όλους τους εμπλεκόμενους κατοίκους και φορείς
  Σήμερα, είμαστε όλοι μας άμεσα (με το νερό) και έμμεσα (με τα τρόφιμα) πειραματόζωα σε ένα τεράστιο πείραμα τύπου Hinkley. Δεν το αξίζουμε!

Σχετικό θέμα:

• Ρεπορτάζ κόλαφος για την αγροτική παραγωγή της Μεσσαπίας www.servitoros.gr/news/view.php/26859/