Τεράστιες επιπτώσεις των φυτοφαρμάκων στο περιβάλλον (Νερό 2/4)

Τετάρτη, 5 Δεκεμβρίου 2007, 16:15

Πραγματοποιήθηκε το απόγευμα του Σαββάτου 1 Δεκεμβρίου, στην αίθουσα της ΔΕΠΑΧ, ημερίδα με θέμα «Τα Νερά της Εύβοιας - ποιότητα και διαχείριση».

Στην ημερίδα μίλησε ο κ. Τάσος Πρατσόλης, δήμαρχος Νέας Αρτάκης, με θέμα «Οι δυνατότητες του δήμου στον έλεγχο της επάρκειας και της καταλληλότητας του νερού».

Ο κ. Πρατσόλης τόνισε την ανάγκη να ελέγχεται η ποιότητα του νερού. Ως σοβαρότερα προβλήματα κατονόμασε τα παρακάτω:

  • Οι βιομηχανίες και βιοτεχνίες που στερούνται πολλές φορές και άδειες και διαθέτουν τα ανεπεξέργαστα απόβλητά τους στο κοντινότερο ρέμα. Η περιοχής της Αρτάκης αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα από τα οργανικά απόβλητα και υπάρχουν μετρήσεις που φέρνουν τα νιτρικά σε οριακή κατάσταση.
  • Υπεράντληση του υπόγειου ύδατος.
  • Η ανεξέλεγκτη χρήση χιλιάδων χωματερών με τη ρίψη νοσοκομειακών αποβλήτων δίπλα σε κοίτες ποταμών.
  • Η ασύλληπτη κατάχρηση όλο και ισχυρότερων φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων.
  • Η απόδοση στην αγροτική χρήση τεράστιων εκτάσεων υγροτόπων.
  • Κατασκευή τεράστιων υδραυλικών έργων πολλές φορές αμφίβολης σκοπιμότητας.

Ο δήμαρχος ανέφερε ότι ο πρώτος βαθμός ευθύνης ανήκει στους δήμους. Ο δήμος είναι υπεύθυνος για την κατασκευή, συντήρηση και λειτουργία των συστημάτων ύδρευσης, για την ένταξη έργων ύδρευσης σε χρηματοδοτικά προγράμματα, για την κατασκευή υδραγωγείων, την εφαρμογή τακτικών εργαστηριακών ελέγχων, την ενημέρωση των δημοτών για την ποιότητα του νερού που παρέχουν. Επισήμανε ακόμα ότι η τιμολογιακή πολιτική που εφαρμόζεται περιλαμβάνει μόνο το κόστος ανάκτησης του νερού και όχι το περιβαλλοντικό κόστος.

Ο κ. Πρατσόλης υπογράμμισε το γεγονός ότι οι έλεγχοι του νερού είναι περιστασιακοί, καθώς δεν υπάρχουν τα εργαστήρια και το προσωπικό. Ανακοίνωσε ακόμα ότι η ΤΕΔΚΕ πήρε την απόφαση για τη δημιουργία ενός φορέα διαχείρισης των υδατικών πόρων, ενός φορέα ελέγχου.

Επισήμανε την ατολμία των υπευθύνων να εφαρμόσουν το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο και να επιβάλουν πρόστιμα σε όσους ρυπαίνουν. Στάθηκε επίσης και στην κακή ποιότητα των δικτύων ύδρευσης, είτε λόγω παλαιότητας είτε λόγω υλικών, με αποτέλεσμα να υπάρχουν απώλειες νερού αλλά και προβλήματα ποιότητας όταν συνορεύουν με δίκτυα αποχέτευσης. Στην Εύβοια, υπάρχουν ακόμα δίκτυα με αμιαντοσωλήνες.

Ο κ. Πρατσόλης αναφέρθηκε ακόμα στον τρόπο που γίνεται η χλωρίωση, όπου έχουμε το φαινόμενο της υπερχλωρίωσης είτε υποχλωρίωσης, με βλαβερές συνέπειες για τη δημόσια υγεία. Πολλές φορές η χλωρίωση γίνεται μόνο στη δεξαμενή και όχι και στο δίκτυο, όπως προβλέπεται.

Για τον ίδιο θα πρέπει να δημιουργηθεί κουλτούρα νερού, που σημαίνει αλλαγή της νοοτροπίας των πολιτών με στόχο την αειφορία. Επίσης αναφέρθηκε και στη σημαντική ευθύνη των δήμων για την προστασία και ορθολογική διαχείριση των υδάτων όσο και για την προστασία της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος.

Ο κ. Βασίλης Μπουρνάκας, τμηματάρχης φυτοπροστασίας της Διεύθυνσης Αγροτικής Ανάπτυξης ανέλυσε το θέμα «Φυτοφάρμακα και επιπτώσεις στο περιβάλλον».

Επισήμανε ότι είναι πολύ σοβαρό το πρόβλημα με τα φυτοφάρμακα, επισημαίνοντας ότι όλα τελικά συσσωρεύονται στα υπόγεια νερά. Ο τρόπος που γίνονται οι διάφοροι ψεκασμοί με φυτοφάρμακα δεν εξασφαλίζει καθόλου το που καταλήγουν τα φάρμακα και πάντα ο τελικός αποδέκτης είναι το υδάτινο σύστημα.

Όπως ανέφερε, υπάρχουν παράγοντες που ενισχύουν την απόθεση των φαρμάκων στα νερά και θα πρέπει να προσεχθούν, όπως το βάθος που βρίσκεται ο υδροφόρος ορίζοντας, η κλίση του εδάφους, αν είναι περατό το πέτρωμα, η ποσότητα του νερού ποτίσματος, η ποσότητα της βροχής, ο χρόνος εφαρμογής της άρδευσης (να περνάει χρόνος από το ψέκασμα), η δόση των φαρμάκων, οι ιδιότητες διάσπσσης των φαρμάκων, το είδος του εδάφους κ.α.

Ανέφερε ακόμα ότι υπάρχουν μέτρα που προτείνονται στους αγρότες για την προστασία του υδάτινου περιβάλλοντος και το κυριότερο είναι να διαβάζουν καλά την ετικέτα του φαρμάκου. Παράλληλα υπάρχουν τεχνικά, καλλιεργητικά και θεσμικά μέσα που συνεισφέρουν στην προστασία του περιβάλλοντος από τα φυτοφάρμακα.

Ο κ. Μπουρνάκας τόνισε την ανάγκη να υπάρχει και έλεγχος των γεωτρήσεων, καθώς μελέτες δείχνουν σε όλη την Ελλάδα ότι οι ποσότητες φυτοφαρμάκων που βρέθηκαν σε νερά γεωτρήσεων είναι πάνω από τα επιτρεπτά όρια. Απευθυνόμενος στον αντινομάρχη είπε ότι η κατάσταση θα είναι το ίδιο τραγική και στα Ψαχνά.

Ο κ. Ανυτος Αγγελής, Οικονομολόγος Πανεπιστημίου Αιγαίου, ανέλυσε το θέμα «Η τιμολογιακή πολιτική νερού».

Ο κ. Αγγελής υποστήριξε ότι θα πρέπει να δούμε την τιμολογιακή πολιτική σαν εργαλείο διαχείρισης του νερού.

Το σύστημα υδροδότησης, των ΟΤΑ προς τους διάφορους καταναλωτές, αποτελεί ουσιαστικά ένα υποσύνολο του συστήματος διαχείρισης των υδάτινων πόρων και έχει ένα θετικό στοιχείο: παρουσιάζει υψηλό βαθμό διαχειριστικότητας, υπάρχει δηλαδή διαχειριστική αρχή ο ΟΤΑ και υπάρχει η δυνατότητα της τιμολογιακής πολιτικής για το προσδοκώμενο αποτέλεσμα. Αντίθετα στους υδροβιότοπους δεν υπάρχει η δυνατότητα αυτή και διαχειριστικά και στο επίπεδο αμεσότητας.

Όσον αφορά την υφιστάμενη κατάσταση, παρατήρησε ότι το συγκεκριμένο εργαλείο εφαρμόζεται σε ελάχιστες περιπτώσεις. Ανέφερε ακόμα ότι από διεθνείς οργανισμούς προτάσσεται η τιμολόγηση ως αποτελεσματικό εργαλείο της διαχείρισης του νερού.

Στάθηκε στο θέμα της σύνδεση της κατανάλωσης με τη διαθεσιμότητα του υδάτινου αποθέματος. Για να γίνει αυτό χρειάζεται προληπτική αξιολόγηση εναλλακτικών πολιτικών μέσω σεναρίων τιμολογιακής πολιτικής, που θα εξετάζει και τους παράγοντες: εποχικότητα καιρικών φαινομένων, διαδραστική γειτνίαση (επηρεάζεται το μοντέλο κατανάλωσης του νερού από τους γείτονες, αμφίδρομα) και θα υπάρχει συναξιολόγηση περιβαλλοντικών, οικονομικών και κοινωνικών μεταβλητών του συστήματος για την εξεύρεση σφαιρικών λύσεων.

Αν ένα αγαθό είναι σπάνιο φαίνεται και από την τιμή που πληρώνεται και αυτό θα πρέπει να ληφθεί υπόψη στο θέμα της τιμολόγησης του νερού. Αν υπάρχει η λογική επιδότησης από τους ΟΤΑ στο όνομα της δημόσιας υγείας, ή της παραγωγικότητας όπως η γεωργία, το πρόβλημα είναι οι λογικές αυτές ακυρώνονται από την σπάταλη κατανάλωση του ίδιου του νερού. Θα πρέπει να υπάρχει σύνδεση της τιμολόγησης με την περιβαλλοντική και οικονομική πραγματικότητα.

Κλείνοντας, τόνισε την άμεση ανάγκη να προχωρήσουν οι ΟΤΑ στις διαρθρωτικές αλλαγές του διαχειριστικού συστήματος και για το θέμα αυτό υπάρχει πλούσια διεθνής και ελληνική εμπειρία που θα πρέπει να την αξιοποιήσουν και το αποτέλεσμα θα είναι υπερπολλαπλάσιο από τις συνέπειες αυτής της ενέργειας.

Ο κ. Παγούνης, γεωλόγος, επισήμανε μερικούς κινδύνους που απειλούν το υδατικό δυναμικό. Στις γεωργικές περιοχές παρατηρείται ανησυχητική κατάσταση μείωσης των αποθεμάτων, που κάτω από φυσικές συνθήκες δεν είναι δυνατό να αναπληρωθούν και πρότεινε να ληφθούν άμεσα μέτρα τεχνητού εμπλουτισμού του υδροφόρου ορίζοντα.

Σχετικά Θέματα:

Επόμενο άρθρο Προηγούμενο άρθρο
Εμφάνιση όλων των άρθρων του Δεκεμβρίου 2007

Newsletter   /   765 μέλη   /
Αναζήτηση