Δύο πρόωροι θάνατοι συνθετών στην απόλυτη δημιουργική ακμή τους στάθηκαν μοιραίοι για τη μεταπολεμική πορεία της ελληνικής σοβαρής μουσικής: του Σκαλκώτα στα 45 του (1949) και, 21 χρόνια αργότερα, του Χρήστου στα 44 (1970).
Αν ένας εκ των δύο ή και οι δύο είχαν ζήσει τουλάχιστον ως τα 65 τους, το σημερινό μουσικό τοπίο θα ήταν ολότελα διαφορετικό... Επιπλέον, χρειάστηκαν αρκετές δεκαετίες μετά το θάνατό τους μέχρι το έργο τους να αρχίσει να γίνεται ευρέως γνωστό και διαθέσιμο μέσω της δισκογραφίας. Ενθεν στην ευρωπαϊκή Ελλάδα του 2001 κάθε νέα έκδοση που τους αφορά είναι γεγονός!
Συνεχίζοντας το εθνικό έργο της προβολής του Ελληνα -ή μήπως τελικά του Ευρωπαίου;- Νίκου Σκαλκώτα (1904-1949) η σουηδική BIS εξέδωσε πριν από λίγο καιρό ένα ακόμη δίσκο συστεγάζοντας πέντε συνθέσεις μουσικής δωματίου: 1ο Κουαρτέτο Εγχόρδων, 10 Σκίτσα για Κουαρτέτο Εγχόρδων, Οκτέτο, Τρίο Εγχόρδων αρ.2, «Γερο-Δήμος» για Κουαρτέτο Εγχόρδων. Τα έργα εκτείνονται σ' όλη τη δημιουργική σταδιοδρομία του συνθέτη, από την εποχή της μαθητείας του κοντά στον Σένμπεργκ μέχρι τη χρονιά του θανάτου του. Τα μέλη του Νέου Ελληνικού Κουαρτέτου επιβεβαιώνουν για άλλη μια φορά τη φήμη και το στίγμα τους προσφέροντας τελειοθηρικές ερμηνείες με περίσσεια αδρεναλίνης. Ωστόσο, αναμφίβολα, πιο συγκινητική στιγμή του δίσκου είναι ο «Γερο-Δήμος», σύνθεση-φόρος τιμής στον Παύλο Καρρέρ, όπου ο δημοτικοφανής ήχος των Επτανησίων συναντιέται σε ατμόσφαιρα συμφιλίωσης με τον αυστηρό ήχο του κουαρτέτου εγχόρδων. Για πιστούς και απίστους!
Ακολουθώντας ένα δρόμο που πολύ σπάνια συμβαίνει να διανύεται στην ελληνική μουσική πραγματικότητα, η Ορχήστρα των Χρωμάτων πέρασε σε δίσκο το «λαϊκό μπαλέτο» «Η Θάλασσα» του Νίκου Σκαλκώτα, ένα έργο που, δίκαια, μπορεί να θεωρεί «δικό της». Γραμμένη τον τελευταίο χρόνο ζωής του συνθέτη (1949), η σύνθεση είναι πολλαπλά ιδιότυπη: τονική, ανάλαφρη σαν soundtrack, «εύκολη», αλλ' όχι ρηχή ή χαρακτηριζόμενη από μουσικώς εύκολες λύσεις, σφύζει από άμεση, φυσική μελωδικότητα και διατηρεί μια αρμονικά ιδιόφωνη, αβίαστη σχέση με το παραδοσιακό υλικό. Ο Μίλτος Λογιάδης επαναλαμβάνει εδώ σε ιδανικές συνθήκες αυτό που έχει κάνει επανειλημμένα σε συναυλίες παρουσίασης του έργου: δίνει μια εκτέλεση ζωντανή, μελωδική και άμεση. Ιδανική εισαγωγή για όσους ισχυρίζονται ότι δυσκολεύονται να βρουν πρόσβαση στο μουσικό σύμπαν του Νίκου Σκαλκώτα... (Ankh). (από την «Ελευθεροτυπία»)
|