Μια περιήγηση στον κόσμο τριών αρχαιοελληνικών τεράτων προσφέρει το βιβλίο που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις της Ιεράς Μονής Κύκκου και της Ερευνητικής Μονάδας Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου.

Πρόκειται για τους Κυνοκέφαλους, ανθρώπους με κεφαλή σκύλου, τους Στερνόφθαλμους, ακέφαλα πλάσματα πού είχαν τα μάτια τους στο στέρνο και τους Σκιάποδες, μορφές οι οποίες είχαν ένα τεράστιο πόδι και το ύψωναν πάνω από το κεφάλι τους για να κάνουν σκιά και να προστατευθούν από τις ακτίνες του ηλίου.

Ο συγγραφέας παρουσιάζει τις φιλολογικές αναφορές της ελληνικής αρχαιότητος, οι οποίες πηγάζουν από τις εκστρατείες των αρχαίων Ελλήνων σε άγνωστους και ανεξερεύνητους τόπους ξεκινώντας από τον Περσέα και τον Ηρακλή μέχρι τον Μεγάλο Αλέξανδρο και αναφέρουν τα τέρατα της παρούσας μελέτης μεταξύ πολλών άλλων, όπως οι Γοργόνες, οι Μονόκεροι κ.ά. Τη διάδοσή τους στη Δυτική Ευρώπη, όχι μόνον δεν ανέκοψε η επικράτηση του Χριστιανισμού, αλλά αντιθέτως διέδωσε ευρύτερα, όπως φαίνεται από τις σχετικές αναφορές στους εκκλησιαστικούς συγγραφείς και τη διάχυτη πίστη του μεσαιωνικού ανθρώπου στην ύπαρξη τέτοιων τεράτων.

Ο συγγραφέας παραθέτοντας πλούσιο έγχρωμο φωτογραφικό υλικό μελετά την απεικόνιση των τεράτων αυτών στην τέχνη της Δύσης (γλυπτική, χειρόγραφα, τοιχογραφίες, ξυλόγλυπτα κλπ.) και εξετάζει την πρόσληψή τους στον βυζαντινό κόσμο.

Ο Αγιος Χριστόφορος, ο Αγιος Μερκούριος, αλλά και αυτός ακόμη ο απόστολος Ανδρέας συνδέθηκαν με τον εκχριστιανισμό των Κυνοκεφάλων, οι οποίοι απεικονίσθηκαν σε εικόνες, χειρόγραφα και σε δεκάδες μεταβυζαντινές τοιχογραφίες. Η προτίμηση της απεικόνισης των τεράτων αυτών στη μεταβυζαντινή ζωγραφική συνδέθηκε με το γνωστό εργαστήρι της «σχολής των Θηβών».

Ο Χαράλαμπος Γ. Χοτζάκογλου, που διδάσκει Βυζαντινή Τέχνη στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, πέρα από την πλούσια, έγχρωμη εικονογράφηση, παραθέτει επίσης τη σχετική ελληνική και ξενόγλωσση βιβλιογραφία, ευρετήρια και αγγλική περίληψη. Την εκδοτική επιμέλεια του βιβλίου είχε ο Στυλιανός Περδίκης, Διευθυντής του Μουσείου της Ι. Μονής Κύκκου και την καλλιτεχνική, ο Γεώργιος Σιμώνης.

Το βιβλίο είναι αφιερωμένο στον Johannes Koder, καθηγητή βυζαντινολογίας του Πανεπιστημίου της Βιέννης και μέλος της Αυστριακής Ακαδημίας των Επιστημών, ο οποίος μεταξύ άλλων έχει τιμηθεί και με το παράσημο του Ταξιάρχου του Φοίνικος από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας για την προσφορά του στις βυζαντινές σπουδές.

Το βιβλίο διατίθεται στην τιμή των Ευρω 15,00 από τα Βιβλιοπωλεία ΜΑΜ στη Στοά του Βιβλίου και Καρδαμίτσα στην Αθήνα και από το Μουσείο της Ιεράς Μονής Κύκκου (Τ.Θ. 28183, Λευκωσία, τηλ.: 22.370.002, τηλεμοιότυπο: 22.386.154, ηλεκτρονικό ταχυδρομείο: [email protected]).

«  Προηγούμενo άρθρo	Επόμενo άρθρo  »