Μια ιστορία που μπορεί ακόμη να δώσει ψωμί.
Στο Δήμο Λίμνης (τώρα Δήμο Ελυμνίων) ανήκει η μεταλλευτική παραχώρηση Α.Ε1 (1165/1886) Ν. Ευβοίας για εξόρυξη Μαγνησίτη (Λευκολίθου).

Η έκταση της παραχώρησης είναι 5.500 στρέμματα και περιλαμβάνει τμήμα του επιφανειακού μεταλλείου της Ψηλής Ράχης, το επιφανειακό μεταλλείο της περιοχής Αδραλή καθώς και πλήθος μικρών υπογείων έργων διάσπαρτων στην περιοχή.

Η αρχή της λειτουργίας μεταλλείων στην περιοχή Λίμνης χρονολογείται πριν το 1900 αφού χαρακτηριστικά στην περιοχή Λίμνης - Μαντουδίου - Πηλίου την περίοδο 1901 -1952 λειτουργούσαν 4 Μεταλλευτικές Επιχειρήσεις.
1. Α.Ε. Επιχειρήσεων εν Ελλάδι
2. Αγγλοελληνική Εταιρεία Λευκολίθου
3. Δ.Π. Παπαστρατής και ΣΙΑ 1916
4. Ι. Λαμπρινίδης 1919

Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι το 1913 λειτούργησε στο Μαντούδι της Εύβοιας ο πρώτος στην Ελλάδα περιστροφικός κλίβανος, χρησιμοποιώντας για καύσιμη ύλη κάρβουνο, από την «Α.Ε. Επιχειρήσεων εν Ελλάδι» για παραγωγή δίπυρης Μαγνησίας.

Η παραγωγή λευκολίθου στην Ελλάδα κατά χρονικές περιόδους για το διάστημα πριν το 1929 είναι αξιοσημείωτες:
1865 - 1900 > 238.000 τόνοι
1900 - 1919 > 970.000 τόνοι
1920 - 1929 >247.000 τόνοι
Ενώ από το 1890 αναφέρεται παραγωγή καυστικής Μαγνησίας και από το 1900 - 1909 παραγωγή διπύρου Μαγνησίας.

Η εκμετάλλευση των Μεταλλείων που ανήκουν στην παραχώρηση του Δήμου Λίμνης πέρασε από την υπόγεια εξόρυξη που ήταν χειρωνακτική και μικρής κλίμακας στην επιφανειακή εξόρυξη μετά το 1980 όταν στη μεταλλευτική βιομηχανία καθιερώθηκαν τα μεγάλης ιπποδύναμης μηχανήματα (φορτωτές - μπουλντόζες) και φορτηγά. Την εποχή αυτή αναπτύχθηκε πρώτα το ορυχείο της Ψηλής Ράχης κι αργότερα το Αδραλή.

Τροχοπέδη στην ανάπτυξη των δύο ορυχείων ήταν η έλλειψη εγκατάστασης εμπλουτισμού του εξορυσόμενου μεταλλεύματος καθώς και το ότι οι υπάρχουσες εγκαταστάσεις στον Κάκαβο θεωρούνταν αρκετά μακριά. Παρά την έλλειψη της εγκατάστασης ο εμπλουτισμούς του μεταλλεύματος που εξωρύχθηκε έγινε με τη μέθοδο της χειροδιαλογής στο ύπαιθρο (το μετάλλευμα απλωνόταν στο έδαφος και εργάτριες τοποθετούσαν σε ζεμπίλια το λευκόλιθο).

Η εξόρυξη και παραγωγή λευκολίθου με τη μέθοδο που προαναφέραμε σταμάτησε το 1985 και τον Αύγουστο του 1989 η Α.Ε. Επιχειρήσεων διέκοψε τη μίσθωση της παραχώρησης. Έως και σήμερα δεν επαναλήφθηκε καμία εργασία στο χώρο των Δημοτικών Μεταλλείων και δεν προέκυψε σχετικό ενδιαφέρον επαναμίσθωσης παρά τους δύο πλειοδοτικούς διαγωνισμούς που έγιναν.

Κατά τη γνώμη μας μέχρι σήμερα δεν αντιμετωπίσθηκε η μεταλλευτική παραχώρηση σε μία αναπτυξιακή πολιτική. Η απουσία μιας οικονομοτεχνικής μελέτης σκοπιμότητας εκμετάλλευσης οδηγεί στο να μην υπάρχει ξεκάθαρη εικόνα για τις δυνατότητες μιας μεταλλευτικής περιοχής και γενικότερα μιας βιομηχανικής δραστηριότητας. Πέρα από αυτό και η μεταλλευτική νομοθεσία (άρθρο 4 ΚΛΜΕ και Ν. 150/86) επιβάλουν την ύπαρξη τεχνικής και περιβαλλοντικής μελέτης πριν την έναρξη οιασδήποτε δραστηριότητας. Η μελέτη αυτή θα πρέπει να περιλαμβάνει.

• Γεωλογικά - κοιτασματολογικά δεδομένα της περιοχής.
• Υπολογισμός αποθεμάτων λευκολίθου στα ήδη γνωστά κοιτάσματα.
• Επιλογή μεθόδου εκμετάλλευσης των ήδη γνωστών κοιτασμάτων και οικονομικό αποτέλεσμα της εκμετάλλευσης
• Ερευνητικό πρόγραμμα στο υπόλοιπο τμήμα της παραχώρησης.

Σε περίπτωση περιθωρίου λευκολίθου θα πρέπει να γίνει διερεύνηση του υπάρχοντος νομικού πλαισίου για χρηματοδότηση των αναγκών επενδύσεων, της δυνατότητας πραγματοποίησης της εκμετάλλευσης από δημοτική ή μικτή επιχείρηση (συνεργασία σε ιδιώτες) καθώς και των δυνατοτήτων διάθεσης του προϊόντος στην αγορά. Σίγουρα η προοπτική της αξιοποίησης των δημοτικών μεταλλείων Λίμνης από ένα φορέα στον οποίο να συμμετέχει και ο Δήμος είναι πιστεύουμε όραμα πολλών κατοίκων της πόλης και κύρια αυτών που στο παρελθόν έχουν εργαστεί στις Μεταλλευτικές Βιομηχανίες της περιοχής. Είναι από την άλλη πλευρά όμως διαπιστωμένο ότι στην αγορά οι τιμές του λευκολίθου και των προϊόντων της επεξεργασίας του έχουν συμπιεστεί λόγω του ισχυρότατου ανταγωνισμού από χώρες της Ασίας και την Αυστραλία. Περιθώρια να σταθεί μια μικρής κλίμακας μεταλλευτική μονάδα με πολύ καλό ποιοτικά προϊόν σε ανταγωνιστικές τιμές υπάρχουν και θα πρέπει να διερευνηθούν και να τεκμηριωθούν μέσα από τις κατάλληλες μελέτες. Το όλο ζήτημα θα πρέπει να αντιμετωπισθεί στο άμεσο μέλλον διότι η συνεχιζόμενη διακοπή λειτουργίας του μεταλλείου πιθανόν να οδηγήσει σε απώλεια της παραχώρησης (Ν. 274/1976).

«  Προηγούμενo άρθρo