Από μαρτυρίες περιηγητών, αλλά και παλιές απεικονίσεις μαθαίνουμε πως στην πόλη της Χαλκίδας υπήρχαν αρκετά τούρκικα τζαμιά, χτισμένα πιθανότατα πάνω σε παλιούς χριστιανικούς ναούς. Ο Τούρκος Εβλιά - Τσελεμπής μιλάει στα 1667 για 11 τζαμιά, αλλά ακόμη και για μεντρεσέδες (μουσουλμανικά ιεροδιδασκαλεία), τεκέδες (μοναστήρια) δερβισάδων, σχολεία, βρύσες, εργαστήρια και μαγαζιά.
Όψη ενός τούρκικου τζαμιού, πιθανώς αυτού που βρισκόταν στη θέση του ναού του Αγ. Νικολάου
Ο Wheler, Αγγλος περιηγητής του 17ου αι., επίσης κάνει λόγο για 2 τζαμιά, ενώ δίνει αξιόλογες γενικότερες πληροφορίες. Ο Εύριπος, λέει, διαθέτει προϊόντα σε πολύ χαμηλές τιμές. Υπάρχουν σε αφθονία κρέατα, ψάρια, αλλά και ζαχαρωτά από όλα τα είδη φρούτων.
Ο Mertan Matteo, χαρτογράφος του 17ου αι., μας άφησε μια άποψη της πόλης η οποία απεικονίζει τρία τούρκικα τζαμιά και τέσσερις χριστιανικές εκκλησίες.
Ο Strzygowski κάνει λόγο για 4 τζαμιά στην πόλη της Χαλκίδας.
Αλλοι περιηγητές, όπως ο Stephani, περιγράφουν το εσωτερικό του Κάστρου την περίοδο της τουρκοκρατίας.
Μαθαίνουμε έτσι πως τα σπίτια είναι κοντά το ένα στο άλλο, σε τούρκικο ρυθμό, -με ξυλόγλυπτα και τούρκικη ζωγραφική διακόσμηση-, ενώ αποτελούνται από δύο πτέρυγες, μια για τις γυναίκες και μια για τον αφέντη, τους φίλους και τους υποτακτικούς του.
Και τα τζαμιά της Χαλκίδας καταστράφηκαν το ένα μετά το άλλο ήδη από τα τέλη του 19ου αι. (1885). Επειδή κρίθηκε ως ετοιμόρροπο, γκρεμίστηκε -όπως μαθαίνουμε από τον τοπικό τύπο της εποχής- το τζαμί που δέσποζε στην αλλοτινή και σημερινή εβδομαδιαία αγορά της πόλης.
|