Τον 15ο αιώνα άρχισε να ελαττώνεται η Ενετική δύναμη στην Εύβοια. Βρήκαν τότε την ευκαιρία οι Τούρκοι, οι οποίοι από τις αρχές του 14ου αιώνα συνεχώς αυξάνονταν και απειλούσαν τα νησιά και τις ακτές της Ελλάδας, να ξαναρχίσουν την λεηλασία. Ο διοικητής της γέφυρας του Ευρίπου πήρε τότε διαταγή να διανυκτερεύσει εκεί, ενώ έγινε βιαστικά η επισκευή των τειχών και των οχυρών της Χαλκίδας.

Τουρκική μπομπάρδα κοντά στο Ναό της Αγ. Παρασκευής

Αυτό έδειχνε ότι η Χαλκίδα θα έπαιζε σπουδαίο ρόλο στην άμυνα των ελληνικών πόλεων. Στις αρχές του Ιούνη του 1470 μ.Χ. ο τουρκικός στόλος με 300 πλοία και 60-70.000 χιλιάδες άνδρες, βγήκε από τα Δαρδανέλια και αφού κυρίευσε την Ίμβρο, πέρασε το Αιγαίο, παρέπλευσε τον Κάβο Ντόρο, μπήκε στο Ν. Ευβοϊκό και στις 15 Ιούνη αγκυροβόλησε στο Βούρκο (σημερινή συνοικία της Χαλκίδας).

Παρά τον πολυάριθμο τουρκικό στόλο το ηθικό των Ελλήνων διατηρήθηκε ακμαίο μέχρι τις 13 Ιουνίου. Τότε ήταν που ο Σουλτάνος Μωάμεθ ο Πορθητής, μέσω μιας πλωτής γέφυρας που κατασκεύασε από 45 πλοία μεταξύ του νησιού Μιλεμόζα και του Ευρίπου, μετέφερε το πολυάριθμο στράτευμά του στην Χαλκίδα σχηματίζοντας έναν ασφυκτικό κλοιό γύρω από τα τείχη της. Τοποθέτησε μάλιστα σε πολλά σημεία της πόλης κανόνια - μεταξύ των οποίων και στο σημερινό λόφο του Καράμπαμπα. Οι Ενετοί απέρριψαν την πρόταση του Μωάμεθ «να παραδοθούν με ευνοϊκούς όρους» και άρχισε ένας τρομερός κανονιοβολισμός κατά του Νεγρεπόντε.

Μέχρι σήμερα μπορεί να δει κανείς μερικές από τις τουρκικές μπομπάρδες συγκεντρωμένες σε μια μικρή πλατεία κοντά στην παλιά γέφυρα, αλλά και σε πολλά άλλα μέρη διάσπαρτες. Από τους συνεχείς βομβαρδισμούς δημιουργήθηκαν ρωγμές στα τείχη, αλλά ο ενετικός στόλος με το ναύαρχο Κανάλε, που εμφανίστηκε στο Β. Ευβοϊκό ενέπνευσε τον ενθουσιασμό των πολιορκημένων. Μάταια όμως περίμεναν οι πολιορκημένοι την βοήθειά του, εκείνος φέρθηκε δειλά και αγκυροβόλησε στα Πολιτικά. Το επόμενο πρωί στη γενική επίθεση του Σουλτάνου η άμυνα των γενναίων υπερασπιστών της πόλης δεν άντεξε και πνίγηκε στο αίμα.

Έτσι έφθασε στο τέλος της η περίοδος της Λομβαρδικής και Ενετικής κυριαρχίας της Χαλκίδας, από την οποία, ύστερα από τη βάρβαρη καταστροφή των τειχών της πόλης το 1885, δεν έμεινε τίποτε άλλο εκτός από τα φτερωτά λιοντάρια και τα μαρμάρινα οικόσημα που διακοσμούσαν τα τείχη της πόλης. Τα τείχη αυτά υπερασπίστηκε γενναία ο Ερίτζο, -ο τελευταίος βάϊλος- που βρήκε ιδιαίτερα τραγικό θάνατο, αφού το σώμα του διχοτομήθηκε με πριονισμό.

Μετά την κυρίευσή της από τους Τούρκους, το 1470, η Εύβοια ήταν η έδρα του Καπουδάν Πασά. Αυτό συνεχίστηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα μετά από την άλωση της Χαλκίδας, οπότε η Εύβοια πήρε την ονομασία Πασαλίκι του Ευρίπου. Το Πασαλίκι του Ευρίπου περιελάμβανε διοικητικά όχι μόνο τη Θήβα, αλλά και την Αθήνα μέχρι τον ΙΖ΄ αιώνα.

Εκείνη την περίοδο ο πλούτος της Εύβοιας τραβούσε τους Τούρκους αξιωματούχους για να εγκατασταθούν σ' αυτήν και τους πειρατές για να την λεηλατήσουν.

Στο τέλος του ΙΖ΄ αιώνα, ο γνωστός ναύαρχος και Δόγης της Βενετίας Μοροζίνης πολιόρκησε την τούρκικη φρουρά της Χαλκίδας. Μια μεγάλη πείνα όμως ανάγκασε τους Βενετούς να λύσουν χωρίς κανένα αποτέλεσμα την πολιορκία.

Το 1770 η επανάσταση των Πελοποννησίων, τα γνωστά Ορλωφικά, είχαν σημαντική απήχηση στην Εύβοια. Αλλά οι τούρκικες δυνάμεις στην Χαλκίδα, στην Κάρυστο και στο Ξηροχώρι και το φεουδαρχικό σύστημα των τούρκικων τσιφλικιών στην Β. Εύβοια κατέστειλαν την κατάλληλη στιγμή την επανάσταση. Επειδή το νησί εξασφάλιζε μεγάλη ασφάλεια είχε συγκεντρώσει πολλούς Τούρκους, με αποτέλεσμα ο τουρκικός πληθυσμός στην Εύβοια να είναι περισσότερος από ότι στις άλλες ελληνικές επαρχίες.

Εξαιτίας της δύναμης αυτής των Τούρκων στην Εύβοια, το νησί έπαθε χειρότερα μαρτύρια από ό,τι άλλες ελληνικές περιοχές, αν εξαιρέσουμε την Κρήτη.

Παρά το γεγονός όμως ότι η επανάσταση στην Εύβοια φαινομενικά ήταν αδύνατη εξαιτίας της τούρκικης τρομοκρατίας, πολλοί Χαλκιδέοι είχαν μυηθεί πριν το 1821 στη Φιλική Εταιρεία και πρόσφεραν πολλά αργότερα στον αγώνα.

«  Προηγούμενo άρθρo	Επόμενo άρθρo  »