Δρακόσπιτο και αρχαία λατομεία της Όχης
Γεωγραφικές συντεταγμένες: 38°3'31.26"N - 24°28'2.90"E
Περιγραφή:
"Δρακόσπιτα έχουν βρεθεί κοντά στα Στύρα, στις πλαγιές του βουνού Κλιόσι και στην κορυφή της Όχης."Οι ντόπιοι ονομάζουν τα κτίσματα "ντραγκό" ή "δραγκό". Η ονομασία αναφέρεται απόλυτα στον τρόπο δομής των κτισμάτων αυτών με γκριζωπούς ασβεστόλιθους, μεγάλων διαστάσεων, χτισμένους με γνώση και τόλμη.
Το δρακόσπιτο της Όχης είναι το πιο προσεγμένο και το καλύτερα διατηρημένο στην Εύβοια. Βρίσκεται σε υψόμετρο περίπου 1399 μ.. Σε απόσταση 200 μ. από το δρακόσπιτο βρίσκεται το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία. Η επιβλητική παρουσία του στη βραχώδη κορυφή της Όχης, που τη δέρνουν οι βροχές και οι άνεμοι και που είναι συνήθως χαμένη μέσα στα σύννεφα ή την ομίχλη ενισχύουν το μύθο του δρακόσπιτου.
Το κτίσμα είναι ορθογώνιας κάτοψης και στεγάζεται κατά το εκφορικό σύστημα. Έχει 12,60 μ. μήκος, 7,70 μ. πλάτος και 3,10 μ. ύψος.
Η οροφή, ένα μικρό μέρος της οποίας έχει καταρρεύσει, αποτελείται από μεγαλιθικές πλάκες προσαρμοσμένες με απόλυτη ακρίβεια, ώστε να διατηρείται η ισορροπία τους. Πάντως είναι αξιοθαύμαστο το γεγονός ότι η οροφή έχει αντέξει παρά το πέρασμα τόσων αιώνων και παρά τις άσχημες καιρικές συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή. Επίσης εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι η οροφή, η οποία θα πρέπει να ζυγίζει πολλούς τόνους, δεν στηρίζεται από κάποια εσωτερική κιονοστοιχία.
Η είσοδος βρίσκεται στο κέντρο της μακριάς δυτικής πλευράς, έχει πλάτος 1,23 μ. και σχηματίζεται από 3 μεγάλους λίθους, δύο ορθοστάτες και ένα υπέρθυρο. Δεξιά και αριστερά της εισόδου υπάρχουν δύο ανοίγματα, ίσως παράθυρα, πλάτους περίπου 0,40 μέτρων, χαρακτηριστικό το οποίο δεν υπάρχει σε άλλα δρακόσπιτα.
Το 1959 διεξήγαγε ανασκαφή στο Δρακόσπιτο της Όχης ο καθηγητής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Ν. Μουτσόπουλος. Στο εσωτερικό του δρακόσπιτου εντόπισε μόνωτα κυάθια, θραύσματα μελανόμορφων αγγείων, όστρακα αγγείων, ορισμένα από τα οποία ήταν ενεπίγραφα, και λυχνάρια, κάτω από αναποδογυρισμένες πλάκες στη νότια γωνία του κτίσματος. Είναι αξιοσημείωτο ότι τα αγγεία βρέθηκαν στη σειρά ανεστραμμένα. Σήμερα εκτίθενται στο αρχαιολογικό μουσείο Καρύστου. Τα αγγεία που βρέθηκαν χρονολογούνται από ορισμένους στον 7ο π.Χ. αιώνα με βάση τα χαρακτηριστικά τους, ενώ από το Μουτσόπουλο στην Ελληνιστική εποχή (3ος-2ος π. Χ. αιώνας). Από το Μουτσόπουλο βρέθηκε κατά τη δοκιμαστική τομή στα νότια του κτίσματος αρχαϊκή επιγραφή. Η ανεύρευση της επιγραφής των αρχαϊκών χρόνων οδήγησε τον ανασκαφέα στην υπόθεση ότι στον χώρο προϋπήρχε βωμός, όπου τελούνταν θυσίες, και ότι αργότερα, κατά τους ελληνιστικούς χρόνους, χτίστηκε το οικοδόμημα ως ναός. Ο ανασκαφέας διαπίστωσε την τέλεση θυσιών στο εσωτερικό και τον εξωτερικό χώρο του κτίσματος, αφού βρέθηκαν ίχνη πυράς και αποθέτης που περιείχε οστά ζώων και θραύσματα αγγείων.
Τα ευρήματα συνηγορούν στο ότι ίσως το Δρακόσπιτο της Όχης να αποτελούσε τόπο λατρείας. Έτσι πολλοί πιστεύουν ότι πρόκειται για τόπο λατρείας της Ήρας Τελείας, η οποία λατρευόταν από τους Πελασγούς και τους Δρύοπες στις κορυφές των βουνών.
Αλλωστε αρχαίοι συγγραφείς όπως ο Ηρόδοτος, ο Θουκυδίδης, ο Διόδωρος και ο Παυσανίας αναφέρουν ότι στα Στύρα και την Κάρυστο κατοικούσαν Δρύοπες, ενώ υπάρχει και αναφορά για την ύπαρξη Λελέγων στην Εύβοια. Εξάλλου από τη μυθολογία η Όχη συνδέεται με την Ήρα. Αξίζει να σημειωθεί ότι τόση ήταν η σημασία της Όχης κατά την αρχαιότητα, ώστε όπως αναφέρει και ο Στράβων, η Εύβοια ονομαζόταν και Όχη από το ομώνυμο βουνό της.
Υπάρχει και η θεωρία ότι τα δρακόσπιτα ήταν ναοί αφιερωμένοι στον προστάτη των λατόμων Ηρακλή, που θωρώντας τους από μακριά τους έδινε κουράγιο και δύναμη για να συνεχίσουν το πολύμοχθο έργο τους.
Ιστορία - Παράδοση:
Με το Δρακόσπιτο της Όχης, καθώς και με αυτό στα Ρούκλια συνδέεται ένας μύθος. Ο δράκος από το δρακόσπιτό του στον Προφήτη Ηλία της Όχης επισκεπτόταν κάθε βράδυ με το άλογό του μια κοπέλα κοντά στα Ρούκλια. Η κοπέλα θέλοντας να απαλλαγεί από το Δράκο και γνωρίζοντας ότι το μόνο πράγμα που εκείνος φοβόταν ήταν το άγριο σκυλί του αδερφού της κατέστρωσε το σχέδιο: κάθε βράδυ ο δράκος φόρτωνε στο άλογό του τόσο κριθάρι όσο για να φτάσει μέχρι τα ξημερώματα που έφευγε. Η κοπέλα ένα βράδυ έριξε άμμο μες το κριθάρι, έτσι ώστε ν' αργήσει το ζώο να τελειώσει την τροφή του. Ο δράκος δεν κατάλαβε ότι πέρασε η ώρα και τον πρόλαβε ο αδελφός της κοπέλας με το σκυλί. Τότε ο δράκος πετάχτηκε από τη στέγη, καβάλησε το άλογο, αλλά το σκυλί τον κυνήγησε μέχρι την κορυφή του Προφήτη Ηλία. Ο δράκος δεν πρόφτασε ν' ανοίξει την πόρτα και πήδηξε πάνω στη στέγη. Μάλιστα λέγεται ότι το πάτημά του φαίνεται σε μια μεγάλη πέτρα της στέγης, καθώς επίσης και ότι η πέτρα την οποία σήκωσε για να μπει μέσα άφησε ένα κενό το οποίο υπάρχει και σήμερα.
Μια παραλλαγή του θρύλου αναφέρει ότι ο δράκος, τρέχοντας για να ξεφύγει από το σκυλί, έφτασε σ' ένα λαγούμι που είχε φτιάξει ο ίδιος και το οποίο οδηγούσε στο σπίτι του στην κορυφή. Λίγο πριν μπει στην τρύπα τον πρόλαβε το σκυλί. Ο δράκος άρχισε να φωνάζει και να καλεί σε βοήθεια την αδερφή του από τη Ρούμελη. Εκείνη έτρεξε και βγήκε στο περιγιάλι του Φυγιά στο Μαρμάρι, κρατώντας στην αγκαλιά της το παιδί της. Επειδή όμως την εμπόδιζε, ακούμπησε την κούνια του, που ήταν από μάρμαρο, στο έδαφος. Από τη μαρμάρινη κούνια το μέρος εκεί ονομάστηκε από τότε Μαρμάρι. Όταν έφτασε βρήκε τον αδερφό της που ξεψυχούσε. Τον έθαψε εκεί και έβαλε πάνω στον τάφο του δύο μεγάλες πέτρες.
Αρχαία λατομεία:
Βρίσκονται πάνω από τον οικισμό των Μύλων. Είναι το σπουδαιότερο αρχαίο λατομείο της περιοχής.
Εδώ διατηρούνται, στη θέση όπου λαξεύτηκαν από το μητρικό πέτρωμα, γιγάντιοι μονολιθικοί κίονες μήκους 12 μέτρων. Στα αρχαία λατομεία μπορεί κανείς να διακρίνει ίχνη της αρχαίας λατομικής δραστηριότητας π.χ. ορθογώνια λαξευμένα σε βράχο για την έμπηξη πασσάλων, αποσπασμένους και μη ορθογώνιους ογκόλιθους και θραύσματα κιόνων.
Πιθανολογείται η σύνδεση των αρχαίων λατομείων με τα δρακόσπιτα της νότιας Εύβοιας. Υπάρχει η θεωρία ότι τα δρακόσπιτα ήταν ναοί αφιερωμένοι στον προστάτη των λατόμων Ηρακλή, που θωρώντας τους από μακριά τους έδινε κουράγιο και δύναμη για να συνεχίσουν το πολύμοχθο έργο τους.
Πάνω από το λατομείο, συνεχίζοντας το μονοπάτι προς την Οχη, δεσπόζουν τα μεγάλα βράχια της Κακιάς Σκάλας. Σώζεται ακόμα ένα μεσαιωνικό καλντερίμι, που περνά ανάμεσα από επιβλητικούς γκρεμούς. Η περιοχή της Κακιάς Σκάλας είναι τόπος φωλιάσματος για αρπακτικά πουλιά όπως ο σπιζαετός και ο φιδαετός.
Γενικά
Δ.Δ. Αετού
| Αετός Αετός (κάτω) (5) Αετός (πάνω) (2) Ακρωτήρι | Ακρωτήρι (1) Μετόχι Μπούρος (7) Μπούρος |
Δ.Δ. Γραμπιάς
| Γραμπιά (2) Γραμπιά Γραμπιά, Αγία Τριάδα (3) Γραμπιά, Σπήλαιο Αγίας Τριάδας (81) | Γραμπιά, Σπήλαιο Αγίας Τριάδας Μεκουνίδα Ρούκλια (3) Ρούκλια |
Δ.Δ. Καλυβίων
| Καλύβια Καλύβια (2) Καλύβια, Αγιος Ταξιάρχης (5) | Λάλας (12) Λάλας |
Δ.Δ. Καρύστου
Δ.Δ. Μύλων
| Καστέλλο Ρόσσο Καστέλλο Ρόσσο (48) Μύλοι | Μύλοι (4) Μύλοι, Αρχαίο υδραγωγείο (5) |
Δ.Δ. Πλατανιστού
| Αγιοι Αγιοι (3) Ελαιώνας Επανωχώρι (7) Επανωχώρι Καστρί Καστρί (7) | Μανδηλού Μανδηλού (5) Πηδουλαίικα Πλατανιστός (7) Πλατανιστός Ποτάμι (1) Ποτάμι |
Όρος Όχης
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση μέρους ή του συνόλου του περιεχομένου του παρόντος web site
με οποιοδήποτε τρόπο χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη.
με οποιοδήποτε τρόπο χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη.
Χρήσιμα τηλέφωνα στην κατηγορία
"Δήμος Καρύστου"
"Δήμος Καρύστου"
Αυτοδιοίκηση:
• Δήμος Καρύστου: 22240 22246, 22240 23392
• Νομαρχία Ευβοίας: 22213 51400, 22210 36000
Πολιτισμός:
• Αρχαιολογικό μουσείο Καρύστου: 22240 22472
Μετακινήσεις:
• ΚΤΕΛ νομού Ευβοίας: Κάρυστος: 22240 26303, Χαλκίδα: 22210 20400, Αθήνα: 210 8317163
Υπηρεσίες:
• Αστυνομικό τμήμα Καρύστου: 22240 22262, 22240 22252
• Υπολιμεναρχείο Καρύστου: 22240 22227
• Πυροσβεστικό κλιμάκιο Καρύστου: 22240 26195
Υγεία:
• Νοσοκομείο Καρύστου: 22240 22257
• Δήμος Καρύστου: 22240 22246, 22240 23392
• Νομαρχία Ευβοίας: 22213 51400, 22210 36000
Πολιτισμός:
• Αρχαιολογικό μουσείο Καρύστου: 22240 22472
Μετακινήσεις:
• ΚΤΕΛ νομού Ευβοίας: Κάρυστος: 22240 26303, Χαλκίδα: 22210 20400, Αθήνα: 210 8317163
Υπηρεσίες:
• Αστυνομικό τμήμα Καρύστου: 22240 22262, 22240 22252
• Υπολιμεναρχείο Καρύστου: 22240 22227
• Πυροσβεστικό κλιμάκιο Καρύστου: 22240 26195
Υγεία:
• Νοσοκομείο Καρύστου: 22240 22257
Χιλιομετρικές αποστάσεις
| Χαλκίδα | Έδρα δήμου | |
| Αγιοι | 141 | 18 |
| Αετός | 125 | 3 |
| Ακρωτήρι | 128 | 9 |
| Γραμπιά | 122 | 3 |
| Γραμπιά, Σπήλαιο Αγίας Τριάδας | 123 | 5 |
| Ελαιώνας | 148 | 28 |
| Επανωχώρι | 145 | 25 |
| Ζαρμπουταίικα | 125 | 6 |
| Καλύβια | 118 | 5 |
| Κάρυστος | 121 | - |
| Καστέλλο Ρόσσο | 123 | 4 |
| Καστρί | 138 | 19 |
| Λάλας | 119 | 6 |
| Μεκουνίδα | 122 | 5 |
| Μετόχι | 127 | 7 |
| Μπούρος | 130 | 11 |
| Μύλοι | 123 | 3 |
| Πηδουλαίικα | 145 | 25 |
| Πλατανιστός | 142 | 22 |
| Ποτάμι | 150 | 24 |
| Ρούκλια | 126 | 23 |
| Σφυριδούπολη | 119 | 9 |
Τα δημοφιλέστερα άρθρα στην κατηγορία
"Δήμος Καρύστου"
"Δήμος Καρύστου"
Οι δημοφιλέστερες φωτογραφίες
στην κατηγορία "Δήμος Καρύστου"
στην κατηγορία "Δήμος Καρύστου"