Ιστορία του δήμου Ωρεών
Προϊστορικοί χρόνοι:
Η ζωή των Ωρεών από τα Νεολιθικά χρόνια υπήρξε συνεχής μέχρι σήμερα. Από το πλήθος οστράκων Πρωτοελλαδικών αγγείων που βρέθηκαν στην περιοχή, θεμελιώνεται η ύπαρξη Πρωτοελλαδικού οικισμού. Βρέθηκαν καλής ποιότητας αγγεία με λεπτό τοίχωμα, καθώς και χονδροειδή χειροποίητα καθημερινής χρήσης. Στην περιοχή έχουν βρεθεί και ίχνη οικισμών Μεσοελλαδικής εποχής. Επίσης έχουν βρεθεί Υστεροελλαδικοί Μυκηναϊκοί οικισμοί.
Αρχαίοι χρόνοι:
Στην περιοχή έχουν βρεθεί όστρακα γεωμετρικής εποχής, τάφοι κλασικής, ελληνιστικής και ρωμαϊκής εποχής, με αρκετά κτερίσματα και νομίσματα. Ανακαλύφθηκαν λείψανα ρωμαϊκών οχυρώσεων, των οποίων τα θεμέλια κτίστηκαν από πέτρες κτιρίων της Κλασικής εποχής.
Η αρχαία πόλη των Ωρεών ιδρύθηκε το 446 π.Χ. στα βόρεια παράλια του νησιού από τον ίδιο τον Περικλή. Μετά την ήττα των Αθηναίων στην Κορώνεια της Βοιωτίας το 447 π.Χ., κατά την οποία σκοτώθηκε και ο αρχηγός τους Τολμίδης, οι ευβοϊκές πόλεις επαναστάτησαν κατά την Αθηναίων και έδιωξαν τις φρουρές από τις πόλεις τους. Το ίδιο έκανε και η Ιστιαία. Εναντίον της εξεστράτευσε με ισχυρές δυνάμεις ο ίδιος ο Περικλής και υποχρέωσε τους κατοίκους της να πάνε στη Χαλκιδική. Ο ίδιος έστειλε 2.000 κληρούχους Αθηναίους να μείνουν στους Ωρεούς. Η νέα πόλη κτίστηκε κοντά στη θάλασσα σε οχυρή θέση.
Με την εγκατάσταση των κληρούχων, οι Ωρεοί παρέμειναν πιστός σύμμαχος των Αθηναίων. Μετά το τέλος του πελοποννησιακού πολέμου περιήλθε στην επιρροή των Σπαρτιατών, οι οποίοι αποκατέστησαν τους παλιούς εξόριστους. Οι Σπαρτιάτες επίσης κατέλυσαν το δημοκρατικό πολίτευμα στους Ωρεούς, εγκαθιδρώντας ολιγαρχικό. Υποχρέωσαν δε τους κληρούχους να επιστρέψουν στην Αθήνα και εγκαταστάθηκε σπαρτιατική φρουρά στην ακρόπολη της πόλης.
Το 357 π.Χ. οι κάτοικοι των Ωρεών προσχώρησαν στη Β' Αθηναϊκή συμμαχία σαν ανεξάρτητο και ισότιμο μέλος, με την προτροπή του Χαβρία, ο οποίος πριν δύο χρόνια είχε λεηλατήσει την Ιστιαία και την περιφέρειά της και είχε οχυρώσει την ακρόπολη των Ωρεών.
Το 343 π.Χ. ο αθηναϊκός στόλος ήταν κύριος των Ωρεών με τη συμπαράσταση εκστρατευτικού μισθοφορικού σώματος υπό την αρχηγία του Θηβαίου στρατηγού Προξένου και του Αθηναίου Χάρη.
Υπήρχε στη συνέχεια μια εναλλαγή τυράννων στους Ωρεούς, ώσπου οι Αθηναίοι εγκατέστησαν ηγέτη τον Ευφραίο, που ηγήθηκε των δημοκρατικών. Αυτός ανατράπηκε με τη βοήθεια του Φιλίππου της Μακεδονίας. Η πόλη δέχτηκε μακεδονική φρουρά με στρατηγό τον Παρμενίωνα. Πολλοί Ωρείτες δημοκρατικοί σκοτώθηκαν τότε και άλλοι φυλακίστηκαν, ενώ ο Ευφραίος εξαναγκάστηκε σε αυτοκτονία.
Για να δυναμώσουν τον πληθυσμό των Ωρεών, που είχε αραιώσει πολύ, οι φιλιππίζοντες μετέφεραν αγρότες για να κατοικήσουν στην πόλη, παίρνοντας μέτρα. Παρά όμως τα φαινομενικά μέτρα που πάρθηκαν υπέρ των αγροτών, οι τύραννοι των Ωρεών κυβέρνησαν με σκληρότητα και δεν μπόρεσαν να κρατηθούν για πολύ στην αρχηγία. Με την πάροδο του χρόνου, τα πνεύματα οξύνθηκαν και οι Ωρείτες, καθώς και άλλοι κάτοικοι της Εύβοιας, που ήταν κάτω από την τυραννία τυράννων φίλων του Φιλίππου, ζήτησαν την προστασία των Αθηναίων. Οι Αθηναίοι δέχτηκαν και αθηναϊκός στρατός, μαζί με Μεγαρείς, Χαλκιδείς και αρκετό στόλο υπό τον Κηφισόδοντο, πολιόρκησε την πόλη, την κυρίευσε και αποκατάστησε τη δημοκρατία.
Οι Χαλκιδείς και οι Ωρείτες δημιούργησαν στη συνέχεια Ευβοϊκό Κοινό, στο οποίο μπήκαν και οι Ερετριείς.
Με τη μάχη στη Χαιρώνεια το 338 π.Χ., στην οποία οι ευβοϊκές πόλεις πολέμησαν εναντίον του Φιλίππου, ο Μακεδόνας βασιλιάς έγινε απόλυτος κύριος της Εύβοιας και όλης της Ελλάδας. Αμέσως οι αθηναϊκές φρουρές αποσύρθηκαν από την Εύβοια και αντικαταστάθηκαν με μακεδονικές. Στο Φίλιππο υπέκυψαν και οι Ωρεοί με τη Χαλκίδα.
Αργότερα η πόλη μπήκε στο στόχαστρο των Ρωμαίων. Το 200 π.Χ. η πόλη λεηλατήθηκε από τους στρατιώτες της Ρώμης και του Αττάλου. Οι Ρωμαίοι μαζί με αιχμαλώτους πήραν πολλά λάφυρα και έργα τέχνης. Η πόλη έμεινε στην κυριαρχία του Αττάλου. Το 196 π.Χ. με διπλωματική διακήρυξη του Φλαμινίνου, υπάτου στρατηγού των Ρωμαίων, στις γιορτές των Ισθμίων, οι πόλεις αφέθηκαν ελεύθερες. Την ίδια χρονιά όμως, οι σύμμαχοι των Ρωμαίων προέβαλαν αξιώσεις και εδαφικές διεκδικήσεις. Ο Ευμένης Β' ζήτησε να του παραχωρηθούν οι ευβοϊκές πόλεις και μάλιστα η πόλη των Ωρεών, η οποία ήταν στρατηγικό και εμπορικό κέντρο. Ο Φλαμινίνος όμως δε δέχτηκε, για να μην ισχυροποιηθούν περισσότερο οι Περγαμηνοί.
Το 171 π.Χ. ο μακεδονικός στόλος του Περσέα επιτέθηκε ξαφνικά και κατόρθωσε να νικήσει το ρωμαϊκό στόλο στο δίαυλο των Ωρεών, προξενώντας σημαντικές ζημιές σε ρωμαϊκή νηοπομπή.
Βυζαντινοί χρόνοι:
Στα μέσα του 5ου αιώνα μ.Χ. υπάρχει επισκοπή Ωρεών, η οποία μαζί με τις επισκοπές του Ευρίπου, της Καρύστου, του Πορθμού και του Αυλώνος υπάγονταν στη μητρόπολη Κορίνθου, που ήταν στη δικαιοδοσία του Πάπα της Ρώμης μέχρι το 733 και μετά προσαρτήθηκαν στο Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης.
Σημαντικά αρχαιολογικά κατάλοιπα προδίδουν την ύπαρξη σημαντικού παλαιοχριστιανικού κέντρου τον 5ο αιώνα μ.Χ. που εκτεινόταν γύρω από τους σημερινούς ναούς των Αγίου Νικολάου και Αγίου Βασιλείου. Γνώρισε μεγάλη ακμή στη διάρκεια του α' μισού του 5ου αιώνα που συνεχίστηκε μέχρι την εποχή του αυτοκράτορα Ιουστινιανού. Μετά τους καταστρεπτικούς σεισμούς στα μέσα του 6ου αιώνα, τις επιδημίες που ακολούθησαν σε συνδυασμό με τις σλαβικές επιδρομές, η περιοχή παρακμάζει. Αρχισε να ανακάμπτει σταδιακά τον 9ο αιώνα.
Ο βυζαντινός οικισμός των Ωρεών βρισκόταν νότια του κάστρου, γύρω από το ναό του Αγίου Νικολάου όπως προδίδουν τα διάσπαρτα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα. Γνώρισε μεγάλη ακμή στη διάρκεια του 12ου και στα πρώτα χρόνια του 13ου αιώνα όπως μαρτυρούν τα πολλά νομίσματα των Κομνηνών και των Αγγέλων που βρέθηκαν κατά καιρούς.
Η καίρια θέση του λιμανιού των Ωρεών προσέλκυσε το ενδιαφέρον της Βενετίας.
Μεσαιωνικοί χρόνοι:
Οι Ωρεοί μαζί με την Κάρυστο είχε δοθεί κατά την αρχική διανομή της βυζαντινής αυτοκρατορίας από τους αρχηγούς των Σταυροφόρων στην Βενετία και το κεντρικό τμήμα του νησιού της Εύβοιας στο Βονιφάτιο, βασιλέα του φράγκικου κράτους της Θεσσαλονίκης. Ο Βονιφάτιος αδιαφορώντας για τα βενετικά δικαιώματα, κατέλαβε το 1205 ολόκληρο το νησί και το παραχώρησε στο Φλαμανδό πολεμιστή Ιάκωβο Αβέσνη.
Μετά το θανάσιμο τραυματισμό του Ιάκωβου Αβέσνη στα τέλη του 1205, πολεμώντας τον Λέοντα Σγουρό, ο Βονιφάτιος χώρισε το νησί σε τρία φέουδα, τα οποία παρεχώρησε σε τρεις λομβαρδούς ηγέτες από τη Βερόνα: στο Ραβάνο ντάλλε Κάρτσερι το τριτημόριο της Νότιας Εύβοιας με έδρα την Κάρυστο, στον Περκοράρο ντέι Περκοράρι το τριτημόριο της Βόρειας Εύβοιας με έδρα τους Ωρεούς και στο Γοβέρτο ντάλλε Κάρτσερι το τριτημόριο της Κεντρικής Εύβοιας με έδρα τη Χαλκίδα. Το 1208 μένει μόνο ο Ραβάνος τριτημόριος στην Εύβοια, ο οποίος το 1211 αναγκάζεται να επικυρώσει την πράξη επικυριαρχίας της Βενετίας στο νησί. Ο Ραβάνος κυβερνά την Εύβοια από το 1211 μέχρι το 1216 που πέθανε ως βάιλος των Βενετών. Το 1216 το νησί χωρίζεται σε έξι φέουδα, τα εκτημόρια που μοιράστηκαν σε συγγενείς του Ραβάνου και του Γοβέρτου. Η Βόρεια Εύβοια παραχωρήθηκε στους ανιψιούς του Ραβάνου, Ριτσάρντο ντάλλε Κάρτσερι και Μαρίνο Α' ντάλλε Κάρτσερι, που είχαν έδρα τους Ωρεούς.
Ο πρίγκιπας της Αχαϊας Γουλιέλμος Βιλλεαρδουίνος μετά το θάνατο της γυναίκας του το 1255, η οποία ήταν κληρονόμος των Ωρεών και ολόκληρης της Βόρειας Εύβοιας, αποφάσισε να διεκδικήσει τα κληρονομικά δικαιώματα του. Το 1256 κατέλαβε τους Ωρεούς και το βόρειο τμήμα του νησιού καθώς και το τμήμα της πόλης της Χαλκίδας. Σύντομα, όμως οι Βενετοί ανεκατέλαβαν τη λομβαρδική συνοικία της Χαλκίδας και οι τριτημόριοι σύναψαν με τους Βενετούς συνθήκη πλήρης υποτέλειας στη Βενετία. Το 1258 οι Βενετοί επιχείρησαν να καταλάβουν τους Ωρεούς από τον Πρίγκιπα της Αχαϊας χωρίς επιτυχία.
Μετά το 1261 ο βυζαντινός αυτοκράτορας Μιχαήλ Η' ο Παλαιολόγος αποκατέστησε τη βυζαντινή κυριαρχία στην Κωνσταντινούπολη και επιδιώκει να ανακαταλάβει την Εύβοια. Σύμμαχο βρήκε τον ιππότη Λικάριο από την Κάρυστο.
Ο Λικάριος από το 1264 είχε αρχίσει με την υποστήριξη των Βυζαντινών, άτακτο πόλεμο κατά των τριτημορίων. Ήδη το 1268 με τη βοήθεια των Βυζαντινών είχε καταλάβει το κάστρο των Ωρεών και της Κούπας, όπου γύρω στο 1269 εγκατέστησε βυζαντινές φρουρές. Το 1271 ο Λικάριος μαζί με το βυζαντινό στόλο που διοικούσε ο Αλέξιος Φιλανθρωπινός με ορμητήριο το λιμάνι των Ωρεών νικούν τους τριτημόριους στα ανοικτά της Δημητριάδας στον Παγασητικό.
Ο στρατηγός Ντρε ντε Μπωμόν που στάλθηκε από τη Σικελία με επτακόσιους πολεμιστές από τον Κάρολο Α' τον Ανδηγαυό για να βοηθήσει τον ηγεμόνα της Αχαϊας υπέστη οικτρή ήττα μπροστά στο κάστρο των Ωρεών. Το 1276 ο Λικάριος κατορθώνει να αποσπάσει από τους Φράγκους το λιμάνι των Ωρεών. Οι Βενετοί της Χαλκίδας αντιδρούν και στέλνουν το Stefano Premerin με είκοσι γαλέρες για να αποκλείσει ανεπιτυχώς το λιμάνι . Στη συνέχεια ο Λικάριος με ορμητήριο τους Ωρεούς κατέλαβε όλη τη Βόρεια Εύβοια.
Μετά την περίεργη εξαφάνιση του Λικάριου γύρω στα 1280 και τις συνθήκες μεταξύ Βενετίας και Βυζαντίου που ακολούθησαν το 1302 και 1310 οι Βυζαντινοί απομακρύνονται από την Εύβοια.
Σταδιακά οι Βενετοί παραγκωνίζουν τους Λομβαρδούς τριτημόριους και γίνονται οι κυρίαρχοι της Εύβοιας μέχρι το 1470 που καταλήφθηκε από τους Τούρκους. Μετά την υποταγή της Εύβοιας στους Τούρκους, οι κάτοικοι των Ωρεών μετοίκησαν στη θέση της σημερινής Ιστιαίας.
Τουρκοκρατία:
Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας οι Ωρεοί ήταν "Ναχιγιές" που υπαγόταν στον Καζά του Εγριμπόζ. Στο Ναχιγιέ Ωρεών υπάγονταν τα χωριά της Βόρειας Εύβοιας.
Στις 27 Ιουλίου 1823, οι Ωρεοί κάηκαν και καταστράφηκαν από τη μανία των Τούρκων. Από τότε, καθόλη τη διάρκεια της επανάστασης, το λιμάνι των Ωρεών ήταν το κέντρο διακίνησης των Τούρκων στρατιωτών και των πολεμοφοδίων και τροφών τους από το Βόλο και τη Θεσσαλονίκη και από εκεί στη Στερεά.
Στο τέλος της Τουρκοκρατίας φέρεται ως τσιφλίκι του ισχυρού Χασάν μπέης. Κατόπιν το τσιφλίκι του πουλήθηκε τμηματικά σε διαφόρους κατοίκους και Οθωμανούς της Χαλκίδας.
Γενικά
| Απογραφή πληθυσμού Δήμος Ωρεών | Διάφορα (1) Ιστορία του δήμου Ωρεών |
Δ.Δ. Καστανιώτισσας
| Καστανιώτισσα (8) | Καστανιώτισσα |
Δ.Δ. Νέου Πύργου
| Νέος Πύργος Νέος Πύργος (22) | Νέος Πύργος, Νησιώτισσα (17) |
Δ.Δ. Ταξιάρχη
| Ταξιάρχης (6) | Ταξιάρχης |
Δ.Δ. Ωρεών
| Ωρεοί Ωρεοί (31) | Ωρεοί, Ταύρος (7) |
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση μέρους ή του συνόλου του περιεχομένου του παρόντος web site
με οποιοδήποτε τρόπο χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη.
με οποιοδήποτε τρόπο χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη.
Χρήσιμα τηλέφωνα στην κατηγορία
"Δήμος Ωρεών"
"Δήμος Ωρεών"
Αυτοδιοίκηση:
• Δήμος Ωρεών: 22260 71326, 22260 71454
• Νομαρχία Ευβοίας: 22213 51400, 22210 36000
Πολιτισμός:
• Αρχαιολογική συλλογή Ωρεών: 22260 71095
Μετακινήσεις:
• ΚΤΕΛ νομού Ευβοίας: Αιδηψός: 22620 60211, Ιστιαία: 22260 52284, Χαλκίδα: 22210 20400, Αθήνα: 210 8317163
Υπηρεσίες:
• Αστυνομικός σταθμός Ωρεών: 22260 71111
• Λιμενικός σταθμός Ωρέων: 22260 71228
Υγεία:
• Περιφερειακό ιατρείο Ωρεών: 22260 72222
Διάφορα:
• Αγροτικός συνεταιρισμός Ταξιάρχη: 22260 71481, 71881
• Δήμος Ωρεών: 22260 71326, 22260 71454
• Νομαρχία Ευβοίας: 22213 51400, 22210 36000
Πολιτισμός:
• Αρχαιολογική συλλογή Ωρεών: 22260 71095
Μετακινήσεις:
• ΚΤΕΛ νομού Ευβοίας: Αιδηψός: 22620 60211, Ιστιαία: 22260 52284, Χαλκίδα: 22210 20400, Αθήνα: 210 8317163
Υπηρεσίες:
• Αστυνομικός σταθμός Ωρεών: 22260 71111
• Λιμενικός σταθμός Ωρέων: 22260 71228
Υγεία:
• Περιφερειακό ιατρείο Ωρεών: 22260 72222
Διάφορα:
• Αγροτικός συνεταιρισμός Ταξιάρχη: 22260 71481, 71881
Χιλιομετρικές αποστάσεις
| Χαλκίδα | Έδρα δήμου | |
| Καστανιώτισσα | 131 | 10 |
| Νέος Πύργος | 131 | 3 |
| Ταξιάρχης | 134 | 5 |
| Ωρεοί | 129 | - |
Τα δημοφιλέστερα άρθρα στην κατηγορία
"Δήμος Ωρεών"
"Δήμος Ωρεών"
Οι δημοφιλέστερες φωτογραφίες
στην κατηγορία "Δήμος Ωρεών"
στην κατηγορία "Δήμος Ωρεών"