Ακρόπολη, Τείχη, Δυτική Πύλη Ερέτριας

Γεωγραφικές συντεταγμένες:   38°24'5.84"N  -  23°47'39.37"E

Περιγραφή:

Από την ακρόπολη, που αποτελεί πρόβουνο του Ολύμπου και περιβάλλεται από πολυγωνικό αρχαϊκό τείχος και από άλλο νεότερο, του 400 π.Χ., με πύργους και πύλες, κατεβαίνει προς νότια το δυτικό σκέλος του τείχους που βρίσκεται στα δεξιά του χειμάρρου, ο οποίος κυλούσε στο δυτικό τμήμα της πόλης. Στην προέκτασή του προς νότια υπήρχε λιμενοβραχίονας, που σήμερα βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Το ανατολικό τείχος κατέληγε νότια σε φυσικό λιμενοβραχίονα. Οι αλλεπάλληλες προσχώσεις ένωσαν στην πλευρά προς το Πεζονήσι με την ξηρά δημιουργώντας εσωτερικό μικρό λιμάνι. Μεταξύ αυτού και του μεγάλου λιμανιού το τείχος ακολουθούσε την ακτή. Το δυτικότερο τμήμα του παράκτιου τείχους, από την περιοχή των Λουτρών, περικλείεται από παράλληλο εσωτερικό τείχος, το διατείχισμα του 4ου αιώνα π.Χ. το οποίο απέχει 70 μέτρα από το παράκτιο.

Το τείχος έχει πάχος 3 μέτρα και το συνολικό μήκος του υπολογίστηκε σε 4 χιλιόμετρα. Ηταν εφοδιασμένο με μεγάλους κυκλικούς ή τετράγωνους πύργους, πλάτους 4-7 μέτρων και με πολλές πύλες σημαντικότερες από τις οποίες η ανατολική και η δυτική, που οδηγούσαν από τη Χαλκίδα στην Ερέτρια και από την Ερέτρια στην Αμάρυνθο. Στη μορφή που διατηρείται σήμερα ανάγεται στον 4ο αιώνα π.Χ. με επισκευές του 3ου αιώνα π.Χ.

Ενα τείχος, τέλος, που ξεκινάει από τη δυτική πύλη, το παρακολουθούμε μέχρι το σημείο του οικισμού οπου βρέθηκε το εργαστήρι του χρυσοχόου στην κεντρική συνοικία, και χρονολογείται μεταξύ του 800-700 π.Χ. Περικλείει το βορειότερο τμήμα της πόλης και ίσως είχε μοναδικό λόγο ύπαρξης την οχύρωση του τμήματος αυτού στην περίοδο του πολέμου για το Ληλάντιο πεδίο.

Νοτιοδυτικά από το ναό του Διονύσου βρίσκεται η δυτική πύλη, η κύρια πύλη της πόλης και η παλαιότερη των ιστορικών χρόνων, μαζί με την αρχαιότερη γέφυρα. Η πύλη ήταν κτισμένη πάνω από το χείμαρρο, και πριν από τον 5ο αιώνα π.Χ. κυλούσε εδώ, ενώ αργότερα άλλαξε η φορά του. Διαπιστώθηκαν τουλάχιστον πέντε οικοδομικές φάσεις.

Στα υστεροαρχαϊκά χρόνια η κοίτη του χειμάρρου ζεύχθηκε με επίπεδη γέφυρα που στηριζόταν σε κατακόρυφους πεσσούς. Πάνω της πέρασε ο δρόμος που έφθανε μέχρι τη Χαλκίδα, ο οποίος με δύο ελιγμούς και μέσω δύο προμαχώνων κατέληγε στην πόλη δια της πύλης. Ηταν η περίφημη "κοίλη οδός". Μετά την περσική καταστροφή η πύλη ξανακτίστηκε στον τύπο τετράπλευρης αυλής, με ορθογώνιους πύργους στις δυο πλευρές, που στένευε προς τη μεριά της γέφυρας και άνοιγε προς την πλευρά της πόλης. Στον ίδιο βασικό τύπο επισκευάστηκε γύρω στο 400 π.Χ.

Μετά την καταστροφή από τους Ρωμαίους έγινε μια προσπάθεια ανακατασκευής της, στην περίοδο του Αντιόχου του Μεγάλου, αλλά δεν ολοκληρώθηκε: ο χείμαρρος μετατοπίστηκε δυτικότερα, κατά 20 μέτρα περίπου, όπου κυλά και σήμερα. Εμπρός από την αυλή κτίστηκε μεγάλος προμαχώνας, με δύο θύρες προς νότο και βορά, που περιέλαβε και τη γέφυρα. Μόνο μέσω του προμαχώνα μπορούσε να εισέλθει κανείς στην πόλη. Στον ίδιο άξονα, λίγο βαθύτερα, περνούσε θολωτή δίοδος που επέτρεπε την αποστράγγιση του χειμάρρου σε περίοδο υπερχείλισης.


Αρχαιολογικοί χώροι

Γενικά

Δ.Δ. Ερέτριας

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση μέρους ή του συνόλου του περιεχομένου του παρόντος web site
με οποιοδήποτε τρόπο χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη.
Τουριστικός oδηγός Ευβοίας Βόρεια Εύβοια Κεντρική Εύβοια Νότια Εύβοια Σκύρος Οδικός χάρτης Δορυφορικός χάρτης
Χρήσιμα τηλέφωνα στην κατηγορία
"Δήμος Ερέτριας"
Αυτοδιοίκηση:
• Δήμος Ερέτριας: 22290 62888, 22290 62207
• Νομαρχία Ευβοίας: 22213 51400, 22210 36000

Πολιτισμός:
• Αρχαιολογικό μουσείο Ερέτριας: 22290 62206

Μετακινήσεις:
• ΚΤΕΛ νομού Ευβοίας: Χαλκίδα: 22210 20400, Αθήνα: 210 8317163
• Φέρι μποτ Ερέτριας: 22290 62492

Υπηρεσίες:
• Αστυνομικό τμήμα Ερέτριας: 22290 64888, 22290 64777
• Λιμενικός σταθμός Ερέτριας: 22290 62201

Υγεία:
• Περιφερειακό ιατρείο Ερέτριας: 22290 62222
Χιλιομετρικές αποστάσεις
 Χαλκίδα  Έδρα δήμου
Γέροντας2910
Ερέτρια21-
Μαγούλα276
Μαλακώντα194
Κεντρική σελίδα Στατιστικά Βιβλιογραφία Απογραφή πληθυσμού Επικοινωνία