Ψαχνά, Κωλοβρέχτης

Γεωγραφικές συντεταγμένες:   38°32'35.29"N  -  23°37'57.06"E

Υψόμετρο:   8 μέτρα  —  Ελάχιστο: 0 μ.  –  Μέγιστο: 15 μ.

Βρίσκεται:

• 12 χλμ. βόρεια της Χαλκίδας. - Εκτιμώμενος χρόνος διαδρομής 15 λεπτά.
• 6 χλμ. νότια των Ψαχνών. - Εκτιμώμενος χρόνος διαδρομής 10 λεπτά.

Περιγραφή:

Το παράκτιο έλος των Ψαχνών, ο Κωλοβρέχτης, βρίσκεται στα όρια του δήμου Μεσσαπίων και Νέας Αρτάκης. Είναι μια περιοχή με μεγάλη, φυσική, οικολογική, και επιστημονική αξία.

Στον υδροβιότοπο φωλιάζουν, ξεκουράζονται και ανεφοδιάζονται πολλά πουλιά, (ερωδιοί, χαλκόκοτες, λιβαδόκιρκοι, μαυρογλάρονα κ.λ.π.) μερικά από τα οποία κινδυνεύουν άμεσα με εξαφάνιση. Εχουν καταμετρηθεί σαράντα εννέα τέτοια είδη πουλιών προστατευόμενα, καθώς και δεκάδες άλλα μετανευστικά και μη.

Λόγω της ιδιομορφίας και της σύστασης του εδάφους έχει πολλά αξιόλογα είδη χλωρίδας και πανίδας (βατράχους, νεροχελώνες, νερόφιδα, κ.λ.π.).

Δυστυχώς, ο υδροβιότοπος υποβαθμίζεται συνεχώς λόγω της οικιστικής ανάπτυξης και την εναπόθεση λυμάτων και απορριμμάτων από τις γειτονικές επιχειρήσεις.

Βάρκα:

Μικρό κωνοειδές βραχώδες ύψωμα, ανάμεσα σε έλη και δεξιά του δρόμου Χαλκίδας - Ψαχνών. Στα πόδια του πηγάζει τα υφάλμυρα νερά του το ποτάμι Κωλοβρέχτης, που χύνεται στην ομώνυμη ακτή του βόρειου Ευβοϊκού.

Στο ύψωμα αυτό ανακαλύφθηκε μικρός νεολιθικός οικισμός, σε δύο οικοδομικές φάσεις, που έφερε σε φως λείψανα νεολιθικών κτιρίων και άλλα όστρακα. Τα περισσότερα όστρακα ανήκουν στη νεότερη νεολιθική εποχή, ενώ λίγα ανήκουν στην αρχαιότερη νεολική εποχή.

Ανατολικά του βραχώδους εδάφους, κάτω στο οργωμένο χώμα, σε πρόσφατες ανασκαφές βρέθηκαν τοίχοι νεολιθικοί, οψιανός και θαλάσσια όστρακα. Οι Μυκηναίοι κατοικούσαν πάντοτε στα ψηλότερα μέρη και σε μέρη που παρείχαν ασφάλεια. Ακρόπολή τους είχαν το λόφο του Προφήτη Ηλία και νεκροταφείο τους την Αγία Παρασκευή. Τα έλη του Κωλοβρέχτη δεν υπήρχαν τότε και η άμμος της θάλασσας έφθανε στα πόδια των βράχων, όπου πηγάζουν άφθονα υφάλμυρα νερά. Η περιοχή δημιουργήθηκε από τις προσχώσεις του Μεσσάπιου ποταμού.

Το κοίλωμα, που σχηματίζεται μεταξύ των δυο βραχωδών υψωμάτων, όπου έγιναν οι πρόχειρες ανασκαφές, ήταν το λιμάνι του νεολιθικού οικισμού. Οι παλαιότεροι παραδίδουν ότι μέσα στην ελώδη περιοχή υπάρχουν αποστραγγιστικά έργα των Μυκηναίων, όπως της Κοπαϊδας, αλλά τάφηκαν από τη λάσπη των γύρω περιοχών.

Μέχρι προ δεκαετηρίδων καλλιεργούνταν το μεγαλύτερο μέρος του έλους. Καλλιεργούνταν όλη η έκταση της περιοχής και η οικονομία του οικισμού στηριζόταν στη γεωργία και την κτηνοτροφία. Βρέθηκαν οστά προβάτων, βοδιών, χοίρων, εξημερωμένων ζώων και ψαριών.

Τους νεκρούς τους τους έθαβαν σε αβαθή ορύγματα, χωρίς κτερίσματα, σε στάση συνεσταλμένη.

Στη Βάρκα βρέθηκε και ενετικός πύργος. Πότε καταστράφηκε ο οικισμός είναι άγνωστο, καθώς και το όνομά του. Η ζωή του χρονολογείται από το 4500 π.Χ.

Γλύφα:

Η Γλύφα είναι βραχώδης λόφος ύψους 28 μέτρων στην πεδιάδα των Ψαχνών, επάνω από τα έλη του Κωλοβρέχτη και 500 μέτρα δεξιά του δρόμου Χαλκίδας - Ψαχνών.

Εκεί έχει εντοπιστεί ο Νεολιθικός οικισμός της Γλύφας. Στα ανατολικά του λόφου στο καλλιεργημένο έδαφος και σε μεγάλη απόσταση γύρω υπάρχουν άφθονα όστρακα διαφόρων εποχών και ίχνη τοίχων, στις δε δυτικές υπώρειες έχουν βρεθεί τάφοι. Αποκαλύφθηκε κι ένα ορθογώνιο κτίσμα των νεολιθικών χρόνων διαστάσεων 5x3,75 μέτρων. Από την κεραμεική και τα σχήματα των οστράκων που βρέθηκαν, αποδεικνύεται ότι ήταν ένας νεολιθικός οικισμός προγενέστερος της Βάρκας.

Σε μεγάλη ποσότητα βρέθηκαν λίθινα σκεύη από μυλόλιθους και τριπτήρες. Το υλικό τους, σχιστόλιθος ή γρανίτης, δεν υπάρχει στην περιοχή Ψαχνών και φαίνεται ότι το μετέφεραν από περιοχές της νότιας Εύβοιας ή των Κυκλάδων. Ο οψιανός είναι αρκετά σπάνιος. Αναφέρεται επίσης ένας νεολιθικός πέλεκυς.

Τα πολλά θαλασσινά όστρακα μαρτυρούν ότι ο οικισμός ήταν αλιευτικός και ναυτικός. Τότε η θάλασσα έφθανε μέχρι τα βράχια της περιοχής και με την πάροδο του χρόνου επιχωματώθηκε από τις προσχώσεις του Μεσσάπιου ποταμού και μεταβλήθηκε σε έλος με πλούσια υδροχαρή φυτά.


Γενικά

Δ.Δ. Αγίας Σοφίας

Δ.Δ. Ατταλης

Δ.Δ. Καμαρίτσας

Δ.Δ. Καστέλλας

Δ.Δ. Κοντοδεσποτίου

Δ.Δ. Κυπαρισσίου

Δ.Δ. Μακρυκάπας

Δ.Δ. Νεροτριβιάς

Δ.Δ. Παγώντα

Δ.Δ. Πολιτικών

Δ.Δ. Σταυρού

Δ.Δ. Τριάδος

Δ.Δ. Ψαχνών

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση μέρους ή του συνόλου του περιεχομένου του παρόντος web site
με οποιοδήποτε τρόπο χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη.
Τουριστικός oδηγός Ευβοίας Βόρεια Εύβοια Κεντρική Εύβοια Νότια Εύβοια Σκύρος Οδικός χάρτης Δορυφορικός χάρτης
Χρήσιμα τηλέφωνα στην κατηγορία
"Δήμος Μεσσαπίων"
Αυτοδιοίκηση:
• Δήμος Μεσσαπίων: 22280 25418, 22280 24928
• Νομαρχία Ευβοίας: 22213 51400, 22210 36000

Θρησκευτικοί χώροι:
• Μονή Αγίου Ιωάννη Καλυβίτη: 22280 22180
• Μονή Μακρυμάλλης: 22280 22790
• Μονή Παναγίας Γοργοεπηκόου: 22280 22743
• Μονή Περιβλέπτου: 22280 31088

Πολιτισμός:
• Λαογραφικό μουσείο Ψαχνών: 22280 24080
• Ιστορικό εθνικό μουσείο Αν. Λιάσκου (Κοντοδεσπότι): 22280 91296

Μετακινήσεις:
• ΚΤΕΛ νομού Ευβοίας: Χαλκίδα: 22210 20400, Αθήνα: 210 8317163

Υπηρεσίες:
• Αστυνομικός σταθμός Πολιτικών: 22280 31111
• Αστυνομικός σταθμός Ψαχνών: 22280 23333

Υγεία:
• Κέντρο υγείας Ψαχνών: 22280 22222, 22280 22200
• Περιφερειακό ιατρείο Κυπαρισσίου: 22280 91288
• Περιφερειακό ιατρείο Μακρυκάπας: 22280 71400
• Περιφερειακό ιατρείο Πολιτικών: 22280 31557
Κεντρική σελίδα Στατιστικά Βιβλιογραφία Απογραφή πληθυσμού Επικοινωνία