Εν Αυλίδι... Η τραγωδία της ντροπής (3)

Εν Αυλίδι... Η τραγωδία της ντροπής

Η άλωση της Αυλίδας
Οι βιομηχανικές μονάδες έχουν πλέον καταλάβει όλο τον κόλπο της Αυλίδας, από το "Στενό" μέχρι το "Μεγάλο Βαθύ", αφού ξεπουλήθηκαν εκτάσεις που ήδη είχαν χαρακτηρισθεί αρχαιολογικές και τουριστικές. Και συνεχώς επεκτείνονταν, μέχρι που έφραξαν κάθε πρόσβαση προς τη θάλασσα, η οποία μάλιστα σε αρκετά σημεία επιχωματώθηκε. Οι αρχαιολογικοί χώροι έγιναν ιδιωτική βιομηχανική περιοχή! Όλος ο τόπος μια περιφραγμένη βιομηχανική ζώνη, που καταστρέφει αρχαιότητες, αλλοιώνει και ρυπαίνει ανελέητα το περιβάλλον. Κι όμως, οι βιομηχανίες αυτές έλαβαν άδειες από το κράτος και εγκαταστάθηκαν "νόμιμα" στην Αυλίδα, με τις ευλογίες του Υπουργείου Πολιτισμού και του ΕΟΤ!

- Τα ΤΣΙΜΕΝΤΑ ΧΑΛΚΙΔΟΣ Ο.Ε. εγκαταστάθηκαν στη θέση "Στενό" (στο βόρειο άκρο του κόλπου) το 1929. Από το 1962 και μετά άρχισε η ταχύτατη επέκτασή τους και στα γύρω βουνά, κατατρώγοντάς τα.

- Τα ΝΑΥΠΗΓΕΙΑ ΧΑΛΚΙΔΟΣ ΕΠΕ εγκαταστάθηκαν το 1971 σε μια τεράστια έκταση νοτίως της τσιμεντοβιομηχανίας. Αξιοσημείωτο είναι ότι το 1970 η ευρύτερη περιοχή είχε χαρακτηριστεί αρχαιολογικός χώρος με υπουργική απόφαση.

- Η INTERCHEM HELLAS (Χημική Βιομηχανία παραγωγής πρώτων υλών για χρώματα) εγκαταστάθηκε το 1968 δίπλα ακριβώς στα Ναυπηγεία, στο νότιο άκρο του κόλπου.

- Η HOECHST HELLAS εγκαταστάθηκε το 1968 δυτικά των Ναυπηγείων και της Interchem και είναι επίσης χημική βιομηχανία. Το 1974 έκανε απόπειρες να "βγει" κι αυτή στη θάλασσα, αλλά δεν βρήκε διοδο ο χώρος εξαντλήθηκε οριστικά...

Τα "Ναυπηγεία εν Αυλίδι"
[...] Το 1971 ένα γκρουπ από 4 λεβητοποιούς, ένα μηχανικό Ε.Ν., έναν ιδιωτικό υπάλληλο σύστησαν την Ε.Π.Ε. "Ναυπηγεία Χαλκίδας" για την κατασκευή, μετασκευή και επισκευή μεταλλικών πλοίων.

Κατόπιν ζήτησαν από το υπουργείο Πολιτισμού άδεια εγκατάστασης στην Αυλίδα όπου ήδη είχαν αγοράσει μια μικρή έκταση.

Το υπουργείο Πολιτισμού και η Θ΄ Εφορία Αρχαιοτήτων Θηβών τους απάντησε με έγγραφον ότι δεν εγκρίνεται η εγκατάσταση ναυπηγείων "εις Μ. Βαθύ Αυλίδας διότι ως προς τον σκοπόν τούτον ο χώρος τυγχάνει αρχαιολογικός".

Έπειτα από αυτή την απάντηση η Ε.Π.Ε. κάνει δύο ενστάσεις (Σεπτέμβριο και Οκτώβριο 1971) με τις οποίες ζητά να εξετασθεί πάλι το θέμα.

Το υπουργείο Πολιτισμού απαντά ότι θα συσταθεί επιτροπή προκειμένου να διενεργήσει αυτοψία και ορίζει τους αρχαιολόγους κ.κ. Βασ. Καλλιπολίτη, Γ. Σολομωνίδη και τον διοικητικό υπάλληλο κ. Ν. Κοζώνη.

Η επιτροπή αυτή όμως δεν έμελε ποτέ να κάνει αυτοψία και αυτό γιατί οι κ.κ. Βασ. Καλλιπολίτης και Γ. Σολομωνίδης είχαν εκδηλώσει την αντίθεσή τους στο ενδεχόμενο να εγκατασταθούν στην Αυλίδα ναυπηγεία.

Και στην θέση αυτήν διενήργησε αυτοψία ο αρχαιολόγος κ. Παύλος Λαζαρίδης με τον κ. Κοζώνη. Το αποτέλεσμα φαίνεται σε απόσπασμα του υπουργείου Πολιτισμού με αριθμό 28)2.11.71 που γράφει: "...Κατόπιν προφορικής εισηγήσεως του κ. Παύλου Λαζαρίδη δίνεται η άδεια εγκαταστάσεως των ναυπηγείων εις Αυλίδα".

Επίσης σε νεώτερο έγγραφο του υπουργείου Πολιτισμού προς τα "Ναυπηγεία Χαλκίδας" (ένα πάρα πολύ ύποπτο έγγραφο που μυρίζει πλαστογραφία γιατί φέρει τον ίδιο αριθμό πρωτοκόλλου με προηγούμενο έγγραφο του υπουργείου με διαφορετικήν ημερομηνία) αναφέρεται ότι "παρέχομεν εις υμάς την άδεια εγκαταστάσεως Ναυπηγείων εντός του Αρχαιολογικού χώρου Αυλίδας..." και προστίθεται ότι η άδεια αυτή έχει ισχύ για ένα χρόνο.

Μια και δύο λοιπόν οι εταίροι αφού είχαν την πολύτιμη άδεια στα χέρια τους έβαλαν μπρος και έστησαν το ναυπηγείο που άρχισε να λειτουργεί σαν μικρή ναυπηγική μονάδα από το 1972. Συγχρόνως άρχισαν ν' αγοράζουν εκτάσεις σ' όλη την γύρω περιοχή (λίγα χιλιόμετρα πιο πέρα βρίσκονται τα "Τσιμέντα Χαλκίδας" που λειτουργούν από το 1929 και έχουν μεταβάλει σε κόλαση την περιοχή).

2 Οκτωβρίου 1974. Δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως σύμβαση μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου (υπογράφουν οι υπουργοί Συντονισμού κ. Ξεν. Ζολώτας, Οικονομικών κ. Ι. Πεσματζόγλου και Βιομηχανίας κ. Χ. Πρωτοπαπάς) και των "Ναυπηγείων Χαλκίδας" με εκπρόσωπο κάποιον Κύπριο δικηγόρο, τον κ. Φειδία Δούκαρη, που τον διαδέχτηκε αργότερα σαν διαχειριστής της εταιρείας ο αδελφός του χουντικού υπουργού κ. Φίλωνος Α. Γιάκας...

Η σύμβαση αυτή υπογράφτηκε με βάση την ύποπτη άδεια υπ' αριθ. 24871)13.11.71 του υπουργείου Πολιτισμού που όμως ίσχυε μόνο για ένα χρόνο δηλαδή εις το τέλος Οκτωβρίου 1972.
Αυτό σημαίνει ότι οι υπουργοί της πρώτης μεταδικτατορικής Κυβέρνησης εξαπατήθηκαν από τους αρμόδιους υπαλλήλους.

Εδώ πρέπει να υπογραμμιστεί ότι, διευθυντής της υπηρεσίας επί των Συμβάσεων του υπουργείου Συντονισμού κ. Λάμπρος Λελοβίτης λίγο πριν υπογραφεί η σύμβαση διαδέχτηκε τον κ. Φιλ. Γιάκα και παραμένει μέλος του Δ.Σ. των "Ναυπηγείων Χαλκίδας" έως σήμερα...

Μετά την υπογραφή της σύμβασης δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (26.4.75) πράξεως Αναγκαστικής Απαλλοτρίωσης 378.474 τ.μ. που περλαμβάνει και την μηκυναϊκήν Ακρόπολη!
(Τον Ιούλιο του 1973 η ίδια εταιρία με Προεδρικό Διάταγμα ("Πρόεδρος Δημοκρατίας": Γ. Παπαδόπουλος) κι ενώ δεν είχε πάρει άδεια από το υπουργείο Πολιτισμού πραγματοποίησε προσχώσεις στον Κόλπο της Αυλίδας σε έκταση 8.700 τ.μ.).

Τα "Ναυπηγεία Χαλκίδας" ΕΠΕ μετατρέπονται σε Ανώνυμη Εταιρία! Και βάζουν σαν στόχους σύμφωνα με την σύμβαση που έχουν υπογράψει, την δημιουργία μόνιμης δεξαμενής 230 μέτρων για τα πλοία 40.000 τόννων καθώς και προβλήτες, κρηπιδώματα μήκους ενός χιλιομέτρου πράγμα που σημαίνει ότι θα κλείσει όλος ο κόλπος.

Εκτός όμως από αρχαιότητες θίγεται άμεσα κι ένα θαυμάσιο φυσικό περιβάλλον με εληές, πεύκα, ωραίες ακρογιαλιές καθώς και οι γειτονικές παραθαλάσσιες ιδιοκτησίες και ένα ξενοδοχείο, η "Αυλίς", 200 κλινών, που έχουν υποβάλει αγωγές κατά των αναγκαστικών απαλλοτριώσεων.
Αλλά κι όλα τα απέναντι χωριά, Βαθύ, Φάρος, Αυλίδα, Παραλία Αυλίδας, Μπούρτζι, Λάμψακος, Αμπέλια και Βασιλικό είναι ανάστατα.

Εκτός του ότι μολύνουν το περιβάλλον, τα ναυπηγεία θα τα καταβροχθίσουν σταδιακά. Κι όπως υπολογίζεται το πρόβλημα της ρύπανσης μελλοντικά θα επεκταθεί και θα καταστρέψει μέσα σε μια 5ετία όλο το Νότιο Ευβοϊκό και θα απειλήσει ως και αυτόν τον Ωρωπό.

Δεν τελείωσε η ιστορία. Έχει ένα παρά πολύ ενδιαφέρον και απρόοπτο (;) τέλος:

Ξεφυλλίζοντας το φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως όπου έχει δημοσιευτεί το καταστατικό της Α.Ε. "Ναυπηγεία Χαλκίδας" επισημαίνουμε τα εξής:

- Οι λεβητοποιοί και οι άλλοι εταίροι των "Ναυπηγείων Χαλκίδας" μεταβίβασαν την ιδιοκτησία τους (στις 25 Φεβρουαρίου 1974, στην Γενεύη!) στη Λιβεριανή Εταιρία "NAVAL INDUSTRIAL INVESTMENTS ING."!

- Η εταιρία αυτή με τη σειρά της έβαλε συνεταίρο μια άλλη με την επωνυμία "OLYNTHIAN HOLDING COMPANY ING.".

- Και τέλος, Πρόεδρος του πρώτου Διοικητικού Συμβουλίου της Α.Ε. ορίστηκε "ο Ιωάννης Κωνσταντίνου Καρράς και "Α" αντιπρόεδρος αυτού ο κ. Κωνσταντίνος Ιωάννου Καρράς".
Πρόκειται για τους μεγαλοεφοπλιστές Καρράδες. Ο ένας από αυτούς, ο κ. Κ.Ι. Καρράς, είναι ο ιδρυτής και πρόεδρος μέχρι πριν από λίγους μήνες, της "Ελληνικής Εταιρίας" που περιλαμβάνει και μέλη γνωστές προσωπικότητες κι έχει σαν σκοπό της την προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος, με έντονη δραστηριότητα. Πιο πρόσφατη εκδήλωσή της ήταν η εκστράτευση για την αποτροπή της εκβιομηχάνισης της Πύλου που με σύμβαση έχει αναλάβει ο άλλος μεγαλοεφοπλιστής Καραγεώργης.
Μ' άλλα λόγια: Ενώ η "Ελληνική Εταιρία" έχει σηκώσει τη σημαία του αγώνα για τη διάσωση της Πύλου, από την άλλη μεριά ο τ. Πρόεδρός της στέλνει αθόρυβα και με την "τακτική του λάου-λάου" έναν ολόκληρον βιομηχανικό κολοσσό. Καταπατώντας αρχαιολογικούς χώρους, περιφρονώντας τα δικαιώματα χιλιάδων ανθρώπων κα καταστρέφοντας σταδιακά μια από τις πιο ωραίες περιοχές της Ελλάδας. [...]
Παναγιώτης Βερνάδος ("ΑΥΓΗ", 30-11-1975)

Ενοχοι και συνένοχοι
Οι κάτοικοι της ιστορικής Αυλίδας - χρόνια τώρα - ανήμποροι να αντιδράσουν και να αμυνθούν, παρατηρούν αποσβολωμένοι την καταστροφική μανία του Τσιμεντάδικου, που σαν προϊστορικός δεινόσαυρος καταστρέφει και καταβροχθίζει καθημερνά τα σπλάχνα του ιστορικού Μεγάλου Βουνού.

Τα τραγικά γεγονότα της καταστροφής του Μεγάλου Βουνού, που μεσολάβησαν μέχρι σήμερα, μας οδηγούν στο αβίαστο συμπέρασμα ότι η προαναφερόμενη Τσιμεντοβιομηχανία θα ρέπει να έχει στη διάθεσή της ευνοϊκές αποφάσεις από άγνωστους σε μας φορείς, για να πραγματοποιεί τις άγριες επεμβάσεις της στο ιστορικό Μεγάλο Βουνού.

Σε μας, όμως, τους Αυλιδιώτες, αλλά και σε κάθε ορθά σκεπτόμενο Έλληνα, γεννώνται αυτομάτως μεγάλα και σκληρά ερωτήματα, όπως:

- Ποιος καλύπτει την αυθαίρετη παρανομία του Τσιμεντάδικου; Έχει πράγματι άδεια λατόμησης του Μεγάλου Βουνού; Κι αν όντως έχει, από ποιον και πώς την απόκτησε;

- Τι έχουν να μας απαντήσουν για όλα τα πιο πάνω διατυπωθέντα ερωτήματα και, γενικά, για τη ζοφερή εικόνα του ιστορικού Μεγάλου Βουνού, το ΥΠΕΧΩΔΕ, η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδος, η Νομαρχία Ευβοίας και οι συναρμόδιες υπηρεσίες τους;

- Τι έχουν να μας πουν οι οικείες Αρχαιολογικές Υπηρεσίες της Χαλκίδιος, που ανέκαθεν τηρούν "σιγήν ιχθύος" στα καυτά θέματα, που άπτονται του Τσιμεντάδικου;

- Ο Δήμος Αυλίδος και ο Αναγκαστικός Συνεταιρισμός του Βαθέος Αυλίδος γιατί κωφεύουν και εξοργιστικά αδιαφορούν, αφού έχουν ιδία αντίληψη και ολοζώντανη την εικόνα της φοβερής καταστροφής του Μεγάλου Βουνού;

- Οι, τάχα, δυναμικοί Σύλλογοι του Βαθέος Αυλίδος, όπως ο: "Εκπολιτιστικός - Επιμορφωτικός" και ο "Οικολογικός", γιατί κλείνονται ερμητικά στο "καβούκι" τους και δεν παίρνουν υπεύθυνη θέση;

Γιατί, όμως, επιλέχτηκε το Μεγάλο Βουνό, με τις τόσες αρχαιότητες, για απόληψη ασβεστολιθικού υλικού - για την παρασκευή τσιμέντου - από την προαναφερθείσα Τσιμεντοβιομηχανία, αφού οι πέριξ τοποθεσίες, με τα πετρώδη υψώματα, βρίθουν ασβεστολίθων και - μάλιστα - αρίστης ποιότητος;

Η απάντηση είναι απλή, απλούστατη:
Γιατί τρέμουν και φοβούνται την ανάδειξη και αξιοποίηση των Αρχαιοτήτων της Αυλίδος. Ο τουρισμός, που αυτομάτως θα δημιουργηθεί και θα επακολουθήσει σε ενδεχόμενη προβολή των αρχαιολογικών χώρων (Αρχαία Ακρόπολη του Μεγάλου Βουνού, Ναός της Αυλιδείας Αρτέμιδος κ.λ.π.) θα ανατρέψει οπωσδήποτε και τα καταστρεπτικά σχέδια και τις θολές και όποιες άλλες προθέσεις του Τσιμεντάδικου.
Β.Α. Βισβίνης