Κίνδυνοι ατυχημάτων και πρώτες βοήθειες

Το επάγγελμα του δασεργάτη γενικά, δηλαδή η δουλειά μέσα στο δάσος, είναι ιδιαίτερα επιρρεπής σε ατυχήματα. Ατυχήματα μπορεί να πάθει και μέσα και έξω από το δάσος. Εδώ θα γίνει αδρομερής αναφορά κυρίως σ' εκείνα, που σχετίζονται με την υγεία του ρητινεργάτη, όταν βρίσκεται σε διαδικασία εργασίας μέσα στο δάσος.

Γενικές οδηγίες
Η εργασία του ρητινεργάτη είναι μοναχική εργασία κάτω από δύσκολες συνθήκες (ερημιά, ανώμαλο έδαφος και πολλή ζέστη). Σπάνια έχει άλλον κοντά του για παρέα. Αυτό σημαίνει, αφ' ενός ότι πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός να μην του συμβαίνουν ατυχήματα, και αφ' ετέρου ότι οφείλει να ξέρει καλά πώς να αντιμετωπίσει μόνος του ένα ατύχημα, που τυχόν του συμβεί.

Πριν ξεκινήσει το πρωί για τη δουλειά, πρέπει να έχει φάει. Μετά το ξεκίνημα της δουλειάς στο δάσος, πρέπει να δουλεύει με κανονικό ρυθμό. Κανονικός ρυθμός είναι να μην τρέχει, να μην δουλεύει περισσότερο από 8 ώρες την ημέρα (εκτός από περιπτώσεις ανάγκης), να κάνει στάση για ξεκούραση επί 5 λεπτά ανά 1 ώρα δουλειάς (ποσοστό 8,5% του χρόνου πραγματικής εργασίας) και, βεβαίως, να διακόπτει τη δουλειά του για να πάρει πρόγευμα. Τυχόν απόκλιση από αυτούς τους κανόνες μπορεί να βλάπτει την υγεία του ρητινεργάτη, παρά το γεγονός ότι μπορεί να αυξάνει το εισόδημα του λόγω υπερεργασίας ή υπερωρειακής απασχόλησης.

Εμβόλια
Πρέπει να καλύπτεται μόνιμα με αντιτετανικό εμβόλιο. Μόνιμη κάλυψη έχει όποιος κάνει αντιτετανικό εμβόλιο μια φορά κάθε 5 χρόνια.

Σακίδιο με εφόδια πρώτων βοηθειών
Πρέπει να έχει μαζί του σακίδιο, το οποίο να περιέχει τα ακόλουθα πράγματα:

Κινητό τηλέφωνο
Ο ρητινεργάτης πρέπει να έχει πάντοτε μαζί του κινητό τηλέφωνο με φορτισμένη μπαταρία. Από τη στιγμή της αναχώρησης από το σπίτι του μέχρι την επιστροφή του, το τηλέφωνο πρέπει να βρίσκεται σε θέση λειτουργίας. Σε περίπτωση οποιουδήποτε ατυχήματος, που έχει επείγουσα ανάγκη η υγεία του, πρέπει αμέσως να καλέσει τις Πρώτες Βοήθειες στον αριθμό 166 για να στείλουν ασθενοφόρο, καθώς και τους κοντινούς συγγενείς του για να τον βοηθήσουν με οποιονδήποτε τρόπο μπορούν.

Κατά τη συνομιλία του με τις Πρώτες Βοήθειες πρέπει να δώσει τα εξής στοιχεία:

• Το όνομα του
• Τον αριθμό του τηλεφώνου του
• Το είδος και τη σοβαρότητα του ατυχήματος που έπαθε
• Το μέρος που βρίσκεται και πώς θα τον βρουν.

Φάρμακα και βοηθητικά υλικά
Πρέπει να έχει μαζί του πόσιμο νερό, κοφτερό μαχαίρι (σουγιά), βαμβάκι, οινόπνευμα, αιμοστατικό καυτήρι σαν αυτό που σταματάμε το αίμα όταν κοπούμε στο ξύρισμα, επίδεσμο και κουτί με αυτοκόλλητα τσιρότα διαφόρων διαστάσεων για επίδεση τραυμάτων, κουτί με ασπιρίνες για πονοκέφαλο και πυρετό, άλλα τυχόν φάρμακα που του έχουν συστήσει οι γιατροί (π.χ. καρδιοτονωτικά), και στουπί σαν αυτό που καθαρίζουν τα εξαρτήματα των αυτοκινήτων από μηχανέλαια.

Όλα σχεδόν τα ατυχήματα αντιμετωπίζονται σε πρώτη φάση με τα παραπάνω υλικά, τα οποία δεν είναι ογκώδη, ούτε βαριά, και χωρούν άνετα σε ένα μικρό σακίδιο, που μπορεί να το έχει πάντοτε μαζί του ο ρητινεργάτης.

Δεν επιτρέπεται να έχει οινοπνευματώδη ποτά και καφέ. Οι ειδικοί λένε, ότι αυτά όχι μόνο δεν βοηθούν σε περίπτωση ατυχήματος, αλλά και ότι μπορούν να προκαλέσουν ατύχημα ή και να επιδεινώσουν ένα ατύχημα, που συμβαίνει σε τόπους μακρινούς από τις Πρώτες Βοήθειες, όπως είναι το δάσος.

Δαγκώματα και τσιμπήματα
Για δάγκωμα από φίδι, χρειάζεται να γίνει αμέσως τηλεφώνημα στο 166 για επείγουσα βοήθεια μέσα σε 1-2 ώρες, γιατί δεν είναι ασφαλές πότε ένα φίδι είναι δηλητηριώδες ή όχι. Έως ότου έλθει η βοήθεια, πλένετε την πληγή με άφθονο νερό, δένετε το δαγκωμένο μέλος σφιχτά με επίδεσμο αρκετά ψηλότερα από την πληγή, χαράζετε με το σουγιά την πληγή για να τρέξει αίμα, κρατάτε το δαγκωμένο μέλος χαμηλότερα από το επίπεδο της καρδιάς, και κινείστε όσο γίνεται λιγότερο.

Για δάγκωμα από σκυλί, αλεπού, σκίουρο, κουνάβι, νυφίτσα, νυχτερίδα κ.λπ., ιδίως εάν σας επιτεθούν χωρίς να τα προκαλέσετε, πρέπει να πλύνετε καλά την πληγή και να τηλεφωνήσετε στο 166. Πρέπει να σας γίνει ϋ αντιτετανικός ορός (εάν δεν έχετε κάνει την τελευταία δετία) και έλεγχος για λύσσα.

Για τσιμπήματα από σκορπιούς και αράχνες, πρέπει να τηλεφωνήσετε στο 166.

Για τσιμπήματα από μέλισσες και σφήκες, καλέστε το 166 μόνο εάν είστε αλλεργικά άτομα ή εάν τα τσιμπήματα είναι πολλά.

Τραύματα στα μάτια
Τραύματα στα μάτια μπορούν να συμβούν από κλαδιά, πελεκούδια, σταγόνες πάστας ρητινεύσεως, κ.λπ. Κατά κανόνα, τα τραύματα στα μάτια είναι επικίνδυνα, ανεξάρτητα από το αίτιο που τα προκάλεσε, και συνήθως απαιτούν ιατρική περίθαλψη από οφθαλμίατρο, ιδίως εάν παρατηρηθεί διαφορά στην όραση (θάμπωμα). Εάν σας συμβεί τέτοιο ατύχημα, διακόψτε την εργασία σας, πλύνετε αμέσως τα μάτια σας με άφθονο νερό για να φύγουν τυχόν ακαθαρσίες κάτω από τα βλέφαρα, και αποφύγετε να τα τρίψετε. Εάν ο πόνος, το δάκρυσμα και το θάμπωμα επιμένουν, καλέστε το 166 και, ενώ θα περιμένετε τη βοήθεια, σκεπαστέ και τα δύο σας μάτια με επίδεσμο και αποφύγετε να «παίζετε» τους βολβούς κάτω από τα βλέφαρα σας.

Στην περίπτωση που πέσει πάστα ρητινεύσεως στα μάτια, επιβάλλεται να σας δει οφθαλμίατρος οπωσδήποτε, γιατί η πάστα περιέχει θειικό οξύ, το οποίο είναι ισχυρά καυστική υγροσκοπική ουσία.

Τραύματα σε άλλα μέρη του σώματος
Δεν θεωρούνται αξιόλογα τραύματα οι μικρές αμυχές και τα γδαρσίματα. Αυτές μπορεί ο παθών να τις καλύψει αμέσως με αυτοκόλλητα τσιρότα, αφού πρώτα τις πλύνει με νερό και τις επαλείψει με αιμοστατικό καυτήρι. Πάντως, τα τραύματα αυτά θα είναι λιγότερα, όσο καθαρότερα είναι τα μονοπάτια προσπέλασης και όσο καλλίτερα κλαδεμένα τα ρητινευόμενα δέντρα στη βάση τους.

Χωρίς ιδιαίτερη σημασία είναι και τυχόν μικροτραύματα επάνω στο δέρμα των χεριών ή του προσώπου, που μπορούν να προκληθούν, εάν είναι απρόσεκτος ο ρητινεργάτης, από σταγόνες πάστας θειικού οξέος. Σταγόνες πάστας επάνω στο δέρμα γίνονται αντιληπτές από ελαφρό τσούξιμο πριν ακόμη προκαλέσουν τοπικό μικροέγκαυμα. Έτσι, μπορούν αμέσως να σκουπιστούν και να πλυθούν χωρίς συνέπειες. Όπως είπαμε παραπάνω, πρόβλημα υπάρχει μόνο, εάν πέσει πάστα στα μάτια. Αλλα μέρη του σώματος δεν κινδυνεύουν από την πάστα, γιατί καλύπτονται από ρούχα.

Πρέπει, όμως, να έχει υπόψη του ο ρητινεργάτης, ότι η πάστα τρυπάει και καταστρέφει τα βαμβακερά ρούχα και τα δερμάτινα. Αντίθετα, δεν τρυπάει τα ρούχα από συνθετικά υλικά (μόνο ξεθωριάζει το χρώμα τους). Συνεπώς, καλλίτερη προστασία έχει ο ρητινεργάτης, όταν χρησιμοποιεί συνθετικά εξώρουχα, βαμβακερά εσώρουχα, και πλαστικές μπότες.

Χωρίς ιδιαίτερη σημασία είναι και τυχόν μικροραγάδες (σκασίματα) στο δέρμα των χεριών, εάν ο ρητινεργάτης αφήνει επί πολλές ώρες πασαλειμμένα τα χέρια του με ρητίνη. Κανονικά, πρέπει να σκουπίζει τα χέρια του αμέσως μετά τη λήξη της εργασίας του με στουπί βρεγμένο σε ελαιόλαδο, ή οινόπνευμα, ή βενζίνη, ή πετρέλαιο, κ.λπ. Αυτονόητο είναι, βέβαια, ότι πρέπει να έχει στο σακίδιο του κάποια από αυτές τις διαλυτικές ουσίες. Σκοπιμότερο είναι να έχει οινόπνευμα, γιατί εκτός από αυτόν τον σκοπό είναι χρήσιμο και για επάλειψη και απολύμανση παντός είδους τραυμάτων στο δέρμα.

Σοβαρά μπορεί να είναι τα τραύματα, όταν πέσει ο ρητινεργάτης από δέντρο ή από σκάλα, που τυχόν χρησιμοποιεί για να φτάσει τα ψηλά μέτωπα, ή εάν γλιστρήσει και πέσει επάνω σε αιχμηρά ξύλα ή πέτρες, ή εάν έχει τροχαίο ατύχημα. Τότε, ο κίνδυνος δεν είναι μόνο από εξωτερικά τραύματα που φαίνονται, αλλά και από εσωτερικά τραύματα που δεν φαίνονται και, κυρίως, από αιμορραγία εσωτερική ή εξωτερική. Σε τέτοια περίπτωση, καλέστε πάντοτε το 166.