Το έναυσμα γι' αυτό το κείμενο το έδωσαν δύο μελέτες που έπεσαν στα χέρια μου και δείχνουν το ενδιαφέρον των ξένων για την πατρίδα μας (καμιά φορά μεγαλύτερο από το δικό μας!).
Η πρώτη έκδοση είναι ένας υπέροχος τόμος που εξεδόθη με τη χορηγία του Ιδρύματος «Κάρλσμπεργκ» από τον εκδοτικό οίκο Gads Forlag της Κοπεγχάγης και είναι το προϊόν της έρευνας του Εργαστηρίου συστηματικής βοτανικής του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης υπό την διεύθυνση της καθηγήτριας Kit Tan (κορεατικής καταγωγής) και με τη συνεργασία του Γρηγόρη Ιατρού, καθηγητή του Πανεπιστημίου Πατρών.
Ο τίτλος του βιβλίου είναι «Τα ενδημικά φυτά της Ελλάδας» (Endemic plants of Greece).
Όπως είναι φυσικό στο σύγγραμμα αυτό συμπεριλαμβάνονται και τα φυτά και δέντρα της Εύβοιας. Εντύπωση προκαλεί η λεπτομερής αναφορά στην κατανομή ανά περιοχή της χλωρίδας του τόπου μας. Π.χ. αναφέρονται χωριστά τα φυτά που ανευρέθησαν στη Δίρφη (υψ. 1743 μ.) στο Μαυροβούνι (υψ. 1189 μ.) στη Σκοτεινή (1362 μ.) και στο Ξηροβούνι (1417 μ.). Βέβαια η χλωρίδα στην Εύβοια αλλά και σε όλη την υπόλοιπη Ελλάδα είναι περίπου ομοιόμορφη με κυριότερες διαφοροποιήσεις στην παράκτιο (Μεσογειακή) και στην ορεινή (Ηπειρωτική).
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον όμως παρουσιάζουν τα αυτοφυή, που ή φύονται μόνο στην περιοχή ή πρωτοταυτοποιήθηκαν (αναγνωρίστηκαν για πρώτη φορά) στην περιοχή της Δίρφης όπως το Thymus Tosevii, var. Dirphys (ποικιλία Δίρφυς!) που είναι είδος θυμαριού.
Μια προτεινόμενη μελέτη θα ήταν στον κατάλογο των επιστημονικών ονομάτων να προστεθούν από γνώστες της τοπικής κοινωνίας τα ονόματα των λαϊκών ονομασιών των διαφόρων φυτών που αναφέρονται στο σύγγραμμα.
Αλλο ενδιαφέρον σημείο είναι ότι αναφέρεται η παρουσία ειδών που θεωρούνται αυτοφυή σε άλλες περιοχές της Ελλάδας όπως π.χ. η Abies Cephalonica που φύεται στην Κεφαλονιά και σε ορισμένα σημεία του Ταϋγετου (Πελοπόνησος) και ανευρέθη και στη Δίρφη.
Η δεύτερη μελέτη που ανέφερα ότι έπεσε στα χέρια μου είναι γραμμένη στη γερμανική ο τίτλος είναι «Die Flora von Euboua» (τα φυτά της Εύβοιας) συγγραφέας είναι ο Κ.Η. Rechinger και εξεδόθη στη Βιέννη το 1961. Σε αυτό το βιβλίο αναφέρονται και περιγράφονται ως αυτοφυή στην Δίρφη και στα γύρω βουνά λίγο πολύ όλα τα γνωστά στους κατοίκους της περιοχής φυτά και βότανα.
Αναφέρω ενδεικτικά μερικά από αυτά:
και έπονται ακόμα πολλά άλλα!
Κλείνοντας αυτό το κειμενάκι δράττομαι της ευκαιρίας να υπενθυμίσω ότι τις γνώσεις γύρω από τα φυτά και τα βότανα θα πρέπει να τις μεταβιβάζουμε από γενιά σε γενιά από παππούδες σε γιους και εγγόνια από μεγαλύτερους σε νεότερους και όχι να τις κρατάμε μυστικές και να τις παίρνουμε μαζί μας και να χάνονται. Η προφορική και η γραπτή παράδοση δείχνει τον πολιτισμό ενός λαού, δυστυχώς στην Ελλάδα ασπαζόμαστε οτιδήποτε εισαγόμενο και το θεωρούμε σπουδαίο ενώ τα δικά μας τα απαξιώνουμε και ξεχνιούνται!
Στέφανος Τρίμμης - Φαρμακοποιός, Ερέτρια