Βάβουλα

Ένας από τους σημαντικότερους οικισμούς της περιοχής, την περίοδο της τουρκοκρατίας, μιας κι από αυτό τον οικισμό δημιουργήθηκαν και αιμοδοτήθηκαν με πληθυσμό πολλά χωριά μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους. Από το 1832 άρχισαν να κατεβαίνουν στα πεδινά έως το 1885 που έφυγε και ο τελευταίος κάτοικος.

Ο κύριος όγκος των κατοίκων δημιούργησε την Μακρυκάπα, κάποιοι πήγαν στα Ψαχνά, κάποιοι στην Ατταλη μαζί με τους Απογκρεμιώτες και σε άλλα σημεία. Στον Δήμο Διρφύων εγκαταστάθηκαν στον Αγιο Αθανάσιο, τις Τσέργες, τα Κοτσίκια, τον Πάλιουρα και από λίγοι και σε αλλά χωριά.

Το 1875 αναφέρεται Βάβουλα και Μακρυκάπα μαζί 261 κάτοικοι. Αγ. Αθανάσιος 122 και Πάλιουρας 317 στο Δήμο Ληλαντιων. Στο Δήμο Διρφύων Τσέργες 122 και Κοτσίκια 120 κάτοικοι.

Το 1997 το κοινοτικό συμβούλιο Μακρυκάπας ομόφωνα είχε προτείνει τα χωριά Ατταλη, Μακρυκάπα, Γλυφάδα, Αγ. Αθανάσιος, Πάλιουρας να αποτελέσουν ένα ενιαίο δήμο μιας που τους ένωνε η κοινή καταγωγή και οι ίδιες ασχολίες Τα Βάβουλα βρίσκονται πάνω από την Μακρυκαπα σε ένα βαθούλωμα, το έλεγαν Βάθουλα κι από εκεί έγινε Βάβουλα. Πανέμορφη περιοχή με πλατάνια, ελατά και τρεχούμενα, νερά.

Το χωριό το δημιούργησε η ανάγκη των Ελλήνων που δεν άντεχαν ξένο ζυγό να καταφεύγουν σε ορεινά και απρόσιτα μέρη οπού η πρόσβαση των κατακτητών ήταν δύσκολη. Στη συγκεκριμένη περιοχή όπως αναφέρει η παράδοση κατέφευγαν εκεί Ελληνες από την εποχή των Ενετών. Η παράδοση επίσης αναφέρει ότι σε κάποια χρόνια της τουρκοκρατίας, έμεναν εκεί 600 οικογένειες, πράγμα που σημαίνει πάνω από 3.500 κατοίκους. Δεν ξέρουμε αν αυτό το νούμερο είναι πραγματικό κι ούτε μπορούμε να εκφράσουμε άποψη για αυτό το θέμα. Το σίγουρο είναι ότι την περιοχή την επισκέπτονταν τακτικά οπλαρχηγοί της επανάστασης οι οποίοι στρατολογούσαν Βαβουλιώτες για τα απελευθερωτικά στρατεύματα. Ο πιο γνωστός οπλαρχηγός που αναφέρεται είναι ο Οδυσσέας Ανδρούτσος. Γνωστό είναι επίσης ότι το κονάκι που έμενε ο τούρκος φοροεισπράκτορας δίπλα στο ρυάκι. Κοιμητήριο πιθανώς η εκκλησία του Αγίου Κωνσταντίνου όπου και σήμερα γίνεται λαμπρός εορτασμός. Η παλιά εκκλησία την δεκαετία του 1960 γκρεμίστηκε και φτιάχτηκε από την αρχή. Η πρώτη καταστροφή που έγινε. Τα σπίτια που έμεναν ήταν κονάκια χτισμένα με πέτρες και λάσπη η κάποιες φορές και ξερολιθιά, και η σκεπή από πλάκα που υπήρχε αρκετή στην περιοχή. Τα κονάκια διατηρούνταν έως το 1960 ώσπου κάποιοι αποφάσισαν να πουλήσουν την δουλεμένη πέτρα και τις πλάκες μη γνωρίζοντας ίσως την ζημία που έκαναν στα ιστορικά μνημεία της περιοχής. Η δεύτερη σημαντική ζημιά.

Ενδεικτικά θα αναφέρουμε μερικά επίθετα των Βαβούλων εκ των οποίων κάποια από αυτά υπήρχαν και στα Εφτακόνακα πράγμα που σημαίνει και την κοινή τους καταγωγή. Ρουμπήδες, Σιδέρηδες, Τζαφεραίοι, Χασανδραίοι, Παπακωνσταντίνου, Βουρδάνος, Μαζαράκης, Παράκατης, Καρκαλής.