Μελισσόχορτο

Melissa officinalis της οικογένειας Χειλανθή (Labiatae)
Αλλες ονομασίες: μέλισσα, μελισσάκι, αγριομέλισσα, μελισσοβότανο

Περιγραφή: Πολυετής πόα 40-100 εκ.. Εχει ωοειδή, ελαφρά οδοντοτά φύλλα με αραιό τρίχωμα. Το καλοκαίρι βγάζει 6-12 μικρά υποκίτρινα ή άσπρα, ανθάκια, τοξοειδή και μελιτογόνα, των 10-14 χιλ. στους σπονδύλους. Περιέχει υψηλό ποσοστό κιτράλης, στην οποία οφείλει το έντονο άρωμά του, που θυμίζει λεμόνι και σε μικρότερο βαθμό τη μέντα.

Πού θα το βρείτε: Στη Δίρφη και στο Ξεροβούνι, σε διάφορες πλαγιές διάσπαρτο.

Συλλογή και συντήρηση: Τα φρέσκα φύλλα συλλέγονται κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Για τον υπόλοιπο χρόνο, μπορούμε είτε να τ' αποξηράνουμε λίγο πριν ανθίσει το φυτό, γιατί είναι η εποχή που η μυρωδιά του είναι πιο έντονη. Επειδή με τη αποξήρανση χάνεται μέρος του αρώματος και των ουσιών του βοτάνου, η μέθοδος της κατάψυξης προτιμάται.

Ιστορικά:

• Το μελισσόχορτο ήταν αφιερωμένο στη θέα Αρτεμις.
• Οι αρχαίοι Έλληνες το χρησιμοποιούσαν στην ιατρική 2000 χρόνια πριν. Ο Διοσκουρίδης το είχε ως φάρμακο για το δάγκωμα σκορπιού και ως εμμηναγωγό.
• Στην Ευρώπη του μεσαίωνα, το χρησιμοποιούσαν ενάντια στην υπέρταση, τις πληγές, τον πονόδοντο, τα δαγκώματα λυσσασμένων σκύλων, τους δερματικούς ερεθισμούς, τους πιασμένους λαιμούς, τις ζαλάδες της εγκυμοσύνης, ακόμα και την τριχόπτωση.
• Οι Ευρωπαίες του μεσαίωνα γέμιζαν λινά ή μεταξωτά φυλαχτά με μελισσόχορτο και τα κουβαλούσα επάνω τους ως ερωτικά γούρια.
• Κάποιοι διάσημοι λάτρες του ξεπέρασαν τα 100 χρόνια ζωής.

Χρήσεις σήμερα: Το άρωμά του καθιστά έναν χώρο οικείο για τις μέλισσες. Σε πολλές περιοχές, οι μελισσοκόμοι τρίβουν τα τοιχώματα μιας καινούριας κυψέλης με μελισσόχορτο.

Στην λαϊκή ιατρική:

• Είναι εχθρός της υπέρτασης, της αϋπνίας, της ανορεξίας, των νεύρων, της πίεσης και του πονοκεφάλου.
• Καταπραϋνει τα δεινά της εμμηνόπαυσης, εξάψεις, μελαγχολία, άγχος, αρρυθμία.
• Μαλακώνει τον πόνο της εμμηνόροιας κι εξομαλύνει τον αντικανονικό κύκλο.
• Εξυγιαίνει το κυκλοφορικό και το καρδιακό σύστημα.
• Αντιμετωπίζει δερματολογικά προβλήματα κι ερεθισμούς.
• Είναι σπασμολυτικό, αφιδρωτικό, αντιφυσιτικό, κατάλληλο για πυρετούς και γρίπη.
• Πολεμά τους κολικούς, το χρόνιο βήχα και το άσθμα.
• Οι αντισταμινικές του ιδιότητες βοηθούν στη μείωση αλλεργικών αντιδράσεων.
• Επιβάλλεται η προσεκτική χρήση από εκείνους που παίρνουν χάπια για την αϋπνία ή για το θυροειδή.

Χρήση στην κουζίνα: Το αφέψημα μελισσόχορτου είναι η πλέον απλή χρήση του. Το άρωμα του φρέσκου βοτάνου που θυμίζει λεμόνι κάνει εντονότερη την οσμή και γεύση των φαγητών που περιέχουν χυμό λεμονιού. Αρωματίστε μαλακά τυριά, σούπες, σαλάτες, ψάρια, κρέατα φούρνου, πουλερικά, φρουτοχυμούς - ιδιαίτερα λεμονάδα - και κρασιά. Οι Καρμελίτες καλόγεροι χρησιμοποιούσαν από το 1611 για την παρασκευή ενός αλκοολούχου ποτού, το ύδωρ μελισσόχορτου (eau de melisse des Carmes).

Συνταγή:

Γλώσσες με Μελισσόχορτο και Μαρτίνι
(μεζές για γιαγιάδες που ανοίγουν φύλλο για σούσι)
300 γρ. γλώσσες φιλέτο - 1/2 ποτήρι Μαρτίνι - 1/2 ποτήρι λευκό κρασί - 3 κουτ. σουπ. φρέσκο μελισσόχορτο ή κουτ. σουπ. αποξηραμένο - 1 μέτριο κρεμμύδι - 1/4 κρέμα γάλακτος - ελαιόλαδο.

Κόβουμε τα φιλέτα της γλώσσας στη μέση κατά μήκος, τα τυλίγουμε σε ρολό και τα στερεώνουμε σε οδοντογλυφίδες. Ψιλοκόβουμε και σοτάρουμε το κρεμμύδι σε λίγο ελαιόλαδο. Προσθέτουμε τις γλώσσες και τις σβήνουμε με το μαρτίνι, ρίχνουμε το κρασί και το μελισσόχορτο ψιλοκομμένο και βράζουμε για 10΄ περίπου. Τέλος ρίχνουμε την κρέμα γάλακτος και ανακατεύουμε μέχρι να δέσει η σάλτσα.
Γ.Κ.