Λέξεις και φράσεις παροιμιώδεις

«Αλλα τα μάτια του λαγού και άλλα της
κουκουβάγιας»
Ξέχωρα από τον άνθρωπο, ο λαγός έχει κι έναν άλλον εχθρό, την κουκουβάγια. Και οι διαφορές τους είναι... ενοικιοστασιακές. Η κουκουβάγια φτιάχνει τη φωλιά της συνήθως στα χαλάσματα των σπιτιών, ανάμεσα σε λιθιές, σε ακατοίκητα καλύβια. Όταν, όμως, ζει στο δάσος, σπίτια δεν υπάρχουν κι έτσι δε διστάζει να κάνει με το ζόρι έξωση στο λαγό. Σταμπάρει τη φωλιά του λαγού και σε κατάλληλη ευκαιρία ορμάει, σκοτώνει το λαγουδάκι ή τα λαγουδάκια με το ράμφος και τα νύχια της και κάθεται αυτή στο έτοιμο σπίτι. Όταν οι κυνηγοί όμως, φτάσουν ακολουθώντας τα χνάρια του λαγού η με τη βοήθεια του σκυλιού τους, μπροστά στη φωλιά του λαγού, τότε αντικρίζουν στη «μπούκα» δύο πελώρια γυαλιστερά μάτια όχι του λαγού, αλλά της κουκουβάγιας.

«Αλλού με τρίβεις, δέσποτα, κι αλλού 'χω γω τον πόνο»
Όπως λέει η λαϊκή μας παράδοση (Ν. Πολίτη «παραδόσεις») μια γυναίκα αγαπούσε τρελά έναν καλόγερο και από ντροπή δεν τολμούσε να του το πει στα ίσια. Μια μέρα, λοιπόν, έκανε πως ήταν άρρωστη και πως πονάει πολύ η πλάτη της και έτσι παρακάλεσε τον καλόγερο, μια και ήταν μόνη, να την τρίψει, για να της φύγει ο πόνος. Ο καλόγερος απονήρευτος, την έτριβε αρκετή ώρα στην πλάτη. Τότε εκείνη έχασε την υπομονή της και του το είπε: «Αλλού με τρίβεις, δέσποτα, κι αλλού 'χω γω τον πόνο». Και από τότε έμεινε η φράση.

«Αλλού ο παπάς, αλλού τα ράσα»
Ήταν μια φορά ένας παπάς που είχε ένα κτηματάκι μακριά από την ενορία του και πήγαινε μόνος του και το όργωνε. Όταν πήγαινε, λοιπόν, και άρχιζε το όργωμα, άφηνε τα ράσα του στην εκκλησία, για να μην σκονιστούν, φόραγε τα ρούχα τα παλιά του και πήγαινε στο κτήμα. Όταν τέλειωνε τη δουλειά στο κτήμα, γύριζε στην εκκλησία και ξανάβαζε τα ράσα του. Οι ενορίτες, που έβλεπαν να κρέμονται τα ράσα στο στασίδι, έλεγαν: «αλλού ο παπάς κι αλλού τα ράσα του».
Γιάννης Γιαννούκος