Οι γυναίκες ψηφίζουν

Βρισκόμαστε στα 1930, όταν μετά από σκληρούς αγώνες των γυναικών και ύστερα από πολλές συζητήσεις και παλινωδίες στον πολιτικό χώρο, δίνεται στην Ελληνίδα το δικαίωμα ψήφου υπό όρους.

α) Μόνο για τις δημοτικές εκλογές.
β) Μόνο για να εκλέγει, όχι να εκλέγεται.
γ) Μόνο οι εγγράμματες είχαν δικαίωμα να ψηφίσουν.
δ) Μόνο όσες ήταν πάνω από 30 χρονών.

Αλλά το 1930 το 70% των γυναικών στην Ελλάδα, άνω των 30 χρονών, ήταν αγράμματες. Επρόκειτο λοιπόν για καθαρή κοροϊδία.

Στις δημοτικές εκλογές του 1934, ψήφισαν μόνο 240 γυναίκες σε όλη την Ελλάδα. Οι εκλογές εκείνες, ήταν οι πρώτες στην ιστορία του τόπου, όπου οι γυναίκες, έστω και υπό όρους, είχαν το δικαίωμα ψήφου, αλλά μόνο στις δημοτικές εκλογές. Στις 20 Μάρτη 1944 με πράξη της Π.Ε.Ε.Α. (πολιτική επιτροπή της εθνικής απελευθέρωσης) της κυβέρνησης του βουνού, αναγνωρίζοντας για πρώτη φορά, πλήρη πολιτικά δικαιώματα στην Ελληνίδα και το δικαίωμα της ψήφου.

Στις 23 Απρίλη του 1944 γίνονται οι πρώτες εκλογές στην ελεύθερη Ελλάδα και στο Εθνικό Συμβούλιο (Βουλή) εκλέγονται οι πρώτες γυναίκες βουλευτές: Χρύσα Χατζηβασιλείου, Μαρία Σβώλου, Καίτη Νισυρίου-Ζεύγου, Μάχη Μαυροειδή, Φωτεινή Φιλιππίδη.

Τον Ιούλη του 1944 στις εκλογές για την Αυτοδιοίκηση και τη Λαϊκή Δικαιοσύνη εκλέγονται επίσης γυναίκες.

Ο εμφύλιος σήμανε το τέλος της ελπίδας. Πισωγύρισμα για την Ελλάδα, πισογύρισμα και για τις γυναίκες.

Και πάμε στα 1954. Μια εποχή, όπου ο Ελληνικός λαός έβγαινε καταρημαγμένος από δύο πολέμους, το Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο και τον Εμφύλιο, με πληγωμένα όνειρα αναζητώντας εναγώνια τα χαμένα του οράματα.

Την εποχή εκείνη, απέκτησε η Ελληνίδα πλήρη πολιτικά δικαιώματα και στις δημοτικές εκλογές. Το 1954, ο λαός της Αθήνας, έστειλε με την ψήφο του, τρεις γυναίκες στο Δημοτικό Συμβούλιο του πρώτου δήμου της χώρας: Την Καίτη Φιλλιοπούλου, την Ευριδίκη Σπυρομήλιου και την Πέρη Δαράκου.

Και σήμερα τι γίνεται; Σήμερα, δυστυχώς, μετά από μισό αιώνα, η παρουσία των γυναικών στην Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι αξιοθρήνητη. Ελάχιστες οι γυναίκες δήμαρχοι στην Ελλάδα. Αλλά και το ποσοστό των δημοτικών συμβουλίων μικρό. Αλλά κι ως ψηφοφόρος -πάλι δυστυχώς- οι γυναίκες ψηφίζουν συνήθως συντηρητικά και όχι σπάνια, χωρίς πολιτικά κριτήρια. Αυτά είναι αποτελέσματα της λειψής συμμετοχής των γυναικών στην πολιτική και κοινωνική διάθεση. Αυτή η λειψή συμμετοχή στους κοινωνικούς αγώνες, οφείλεται στην παραδοσιακή νοοτροπία (η πολιτική είναι για τους άνδρες, το σπίτι για τη γυναίκα), στις συνήθεις ζωής και την έλλειψη χρόνου, αλλά και σε άλλους παράγοντες, όπως η μοιρολατρία, ηττοπάθεια, συμβιβασμός, ανασφάλεια.

Όμως, αλλαγές και λύσεις στα τοπικά και γενικότερα προβλήματα με τον μισό πληθυσμό στην μπάντα, αμέτοχοι, δε γίνονται.

Αυτό πρέπει να το συνειδητοποιήσουμε εμείς οι γυναίκες κι ας το παραδεχτούν κι οι άνδρες.

Να ελπίσουμε, πως σε τούτες τις εκλογές τα πράγματα θα πάνε λίγο καλύτερα απ' αυτή την άποψη τουλάχιστον.
Ελένη Λάμπρου