Ετσι τα λέγαμε παλιά

Σοφράς (Σουφράς): Χαμηλό τραπέζι, ύψους όχι περισσότερο από 20-25 εκατοστά. Το σχήμα του ήταν κυκλικό.

Μπατζάς: Το τζάκι. Πιο συγκεκριμένα, το πάνω μέρος του τζακιού που υπήρχαν τα κτιστά ράφια.

Στούμπος: Στρογγυλή και γυαλιστερή πέτρα, με την οποία έτριβαν το χοντρό αλάτι.

Σουφραϊδα: Η ξύλινη σφραγίδα, που εικονίζει στο κέντρο τετράγωνο με σταυρό και άλλες παραστάσεις, οι οποίες αποτυπώνονται στο πρόσφορο.

Τζιροστιά: Η πυροστιά, ο πυροστάτης, που πάνω της εναπόθεταν την κατσαρόλα, τον τζέτζερι ή το τιγάνι και μαγείρευαν στο τζάκι.

Ζντράφτος: Το συνδαύλιστρο, που τακτοποιούσαν τη φωτιά.

Στρίποδο: Ήταν ξύλινο ή σιδερένιο. Αποτελείται από μία οριζόντια ξύλινη ή σιδερένια δοκό και στηριζόταν σε τέσσερα πόδια, δύο σε κάθε άκρη. Μ' αυτά έφτιαχναν κρεβάτια, βάζοντας σανίδες ανάμεσα και στρώνοντας από πάνω αχυρένια στρώματα. Τα χρησιμοποιούσαν επίσης και για να τοποθετούν το φέρετρο στις κηδείες.

Σανίδι: Έτσι αποκαλούσαν τα μεγάλα ξύλινα ράφια που ήταν στηριγμένα στον τοίχο, σε αρκετό ύψος. (που είναι ο τραχανάς; Στο σανίδι.).

Πινακωτή (πνακουτή) (πλακουτή): Επίμηκες ξύλινο κατασκεύασμα με χωρίσματα, που έβαζαν τα καρβέλια για να πάρουν τη φόρμα τους και κυρίως να τα μεταφέρουν στο φούρνο.

Σκαφίδι - σκαφίδα: Κατασκεύασμα από ολόκληρο ξύλο σκαφισμένο απ' το ένα μέρος, μέσα στο οποίο ζύμωναν το ψωμί.

Καβάθα: Πήλινο αγγείο φαγητού, που το λέμε και τσανάκα.

Γιούκος: Τα τακτοποιημένα μάλλινα ρούχα του σπιτιού, το ένα πάνω στο άλλο. (βελέντζες, πευκιά, σεντόνια κλπ.).

Τσέργα: Φλοκάτη από προβατίσιο μαλλί, χρωματιστό.

Τσεργιά: Λεγόντουσαν τα κλινοσκεπάσματα και κλινοστρωμνές.

Ταρπί: Η κόφα, μεγάλο καλάθι, κοφίνι. Εκεί βάζουμε τα καρβέλια, το ψωμί ή διάφορα στερεά φαγώσιμα. Ρόιδα, σύκα κλπ.

Παραστιά: Το μέρος του τζακιού που ανάβει η φωτιά και το γύρω απ' αυτό, που καθόμαστε να ζεσταθούμε.

Παλυθούρα: Εσοχή στον τοίχο, διαστάσεων 20 επί 30 περίπου εκατοστών, που χρησίμευε σαν μικρό ντουλαπάκι.

Σκορδοστούμπι: Ξύλινο δοχείο με γουδοχέρι, όπου φτιάχνεται κυρίως η σκορδαλιά.

Χαβάνι: Χάλκινο δοχείο με γουδοχέρι, στο οποίο κοπανούσαν τα διάφορα αρωματικά, συνήθως για την κατασκευή γλυκισμάτων, αλλά και για να τρίψουν καρύδια, μύγδαλα κλπ.

Μελούτη: Ειδική κούνια για τα βρέφη από δέρμα προβάτου, με ξύλα ή καλάμια στις άκρες και σκοινιά, ώστε να μπορούν οι μητέρες να την μεταφέρουν στον ώμο.

Σκαλτζίθρες: Οι σπίθες της φωτιάς.

Νταβάς: Το χάλκινο μεγάλο ταψί.

Αγγειά: Γενικά τα σκεύη του σπιτιού.

Αλατερό: Το σακούλι που έβαζαν το χοντρό αλάτι.

Πλαστήρι ή πλαστήρα: Ειδικά διαμορφωμένο ξύλο, πάνω στο οποίο πλάθανε τα πρόσφορα, για να τα πάνε στο φούρνο.

Γιάννης Γιαννούκος