Οι σύγχρονες Ιφιγένειες της Αυλίδας και οι θυσίες τους

Την Τρίτη 26 Μαρτίου 2002, στην εφημερίδα "ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ", παρουσιάστηκε ένα άρθρο που αναφερόταν στην Ιστορία της Αυλίδας και την Αποστολή που πραγματοποίησε η εφημερίδα στην πόλη μας, με παρουσιαστή τον Δημοτικό Σύμβουλο κ. Βασίλειο Βισβίνη, ώστε να βρει το μύθο της Ιφιγένειας, ακολουθώντας τα βήματα του πεπρωμένου, τους απογόνους της τραγικής ηρωίδας που συνεχίζουν να αγωνίζονται για τους ανθρώπους τους και τις ανάγκες της καθημερινότητας.

Ανακάλυψαν 12 σύγχρονες Ιφιγένειες (την Ιφιγένεια Λιβαδείτη, την Ιφιγένεια Χρύση, την Ιφιγένεια Σκουρτανιώτη, την Ιφιγένεια Σιακαντάρη και την Ηλέκτρα Χαρίση και άλλες) που, ανεξαρτήτως ηλικίας, "ξέρουν πως απ' το ιστορικό παρελθόν μέχρι το σήμερα η καθημερινή ζωή επαναλαμβάνεται με μια παύση αιώνων".

Οι 12 γυναίκες φωτογραφήθηκαν, από το φακό, καθισμένες στο ναό της Αυλιδείας Αρτέμιδος, κοντά στο φρέαρ του Αγαμέμνονα, σε μια στιγμή που έμοιαζε ο μύθος να ξαναζεί και το παρελθόν να γίνεται ένα με το μέλλον.

Σε μια πόλη που οι γιαγιάδες μαθαίνουν στα εγγόνια τους πρώτα το παραμύθι της θυσίας της Ιφιγένειας, της Ωραία Ελένης και του Πάρη, των Αχαιών και των Τρώων, οι τουρίστες αναζητούν σήμερα με δυσκολία τους βωμούς και τα ιερά της παλαιάς εποχής, που είναι τριγυρισμένα από ένα τσιμεντάδικο, τα ναυπηγεία, τις βιομηχανίες Κλάριαντ, Ιντερκέμ, Νεοχημική.

Οι κάτοικοι της Πόλης μας, σύμφωνα με το άρθρο, επαναλαμβάνουν ότι η περιοχή της Αυλίδας κρύβει ολόκληρη αρχαιολογικούς θησαυρούς όμως η κοιλάδα, που είχε τότε στήσει τις σκηνές του ο στρατός των Αχαιών, σήμερα είναι πάρκινγκ για νταλίκες και φορτηγά.

Στη συνέχεια, το άρθρο αναφερόταν στην ιστορία της Αυλίδας και στον μύθο της Ιφιγένειας.

Σύμφωνα με το μύθο, η θυσία της Ιφιγένειας έγινε στο ναό της Αυλιδείας Αρτέμιδος, στους πρόποδες του λόφου. Η θεά Αρτεμις, ενοχλημένη επειδή ο αρχιστράτηγος Αγαμέμνων σκότωσε το ιερό ελάφι της δημιούργησε άπνοια και, προκειμένου να επιτρέψει στα πλοία να ξεκινήσουν, ζήτησε τη θυσία της κόρης του αρχιστράτηγου. Η Ιφιγένεια χρησιμοποιήθηκε σαν εξιλαστήριο θύμα, όμως η θεά δεν δέχθηκε την ανθρώπινη θυσία και έβαλε στη θέση της ένα ελάφι φυγαδεύοντας την ίδια στην Ταυρίδα. Στη συνέχεια ο στόλος απέπλευσε.

Η ιστορία λέει πως μεταξύ των αρχαίων λιμανιών, υπήρχε ένας Δίαυλος, και από εκεί, σύμφωνα με τη μία εκδοχή, πήρε η πόλη το όνομα Αυλίδα. Σύμφωνα με άλλη εκδοχή, η πόλη πήρε το όνομά της από την κόρη του Ωγύγου, βασιλιά της Θηβαίδας γης.

Στη μελέτη που είχε κάνει ο γεωλόγος καθηγητής, Παν. Ψαριανός, αναφέρετε μια ανακάλυψή του ίδιου, σύμφωνα με την οποία, τα 1.186 πλοία της εκστρατείας των Αχαιών ταξίδεψαν από την Αυλίδα στο Β.Δ. άκρο της ασιατικής γης, κατά την ιστορία, για τα μεταλλεύματα χρυσού και χαλκού και για επεκτατικούς σκοπούς και, κατά τη μυθολογία, για την Ωραία Ελένη. Ο καθηγητής Β. Βισβίνης υποστηρίζει πως πολλά από αυτά που μαθαίνουμε στο σχολείο για το μύθο της θυσίας της Ιφιγένειας είναι εσφαλμένα και πως το ενδεχόμενο της άπνοιας, με το οποίο δικαιολογείται η σφαγή της Ιφιγένειας, δεν μπορεί να σταθεί επιστημονικά. Αλλωστε στην Αυλίδα πάντα φυσούσε. Θα πρέπει να ήταν η άπλοια, μια μεγάλη θαλασσοταραχή που εμπόδιζε τα πλοία να αποπλεύσουν από το λιμάνι της Αυλίδας. Μάλιστα, στα κεφάλαιά του, ο Ισίοδος, αναφέρει ότι οι Αχαιοί πρέπει να βρίσκονταν στην Αυλίδα κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Το γεγονός του απόπλου είναι αναμφισβήτητο και τοποθετείται μεταξύ 1100-1180 π.Χ.

Εξήντα έως εβδομήντα χιλ. στρατιώτες πρέπει να είχαν στρατοπεδεύσει στην περιοχή και στη συνέχεια να επιβιβάστηκαν στα 1.186 πλοία. Νερό έπιναν από το Αγαμεμνόνειο φρέαρ και από τα άλλα πηγάδια της περιοχής.

Μελετώντας τους ανθρώπους της Αυλίδας, μπορεί κανείς να συμπεράνει, όχι μόνο από τα αμέτρητα αρχαιοελληνικά ονόματα αλλά και από τις γυναίκες του σήμερα που αγωνίζονται καθημερινά, ότι ο μύθος ζει εδώ και συνεχίζεται.